Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 16 năm 2022 đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến có nhiều điểm mới, trong đó đáng chú ý là tăng mức tiền phạt kịch khung nhiều vi phạm kinh doanh bất động sản, bổ sung việc xử phạt bổ sung, khắc phục hậu quả.
Phạt kịch khung 1 tỷ đồng
Nghị định số 16/2022/NĐ-CP (gọi tắt là Nghị định 16) quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng được ban hành ngày 28/1/2022.
Thông tin với VietNamNet, Bộ Xây dựng đánh giá, thời gian qua, một số chủ đầu tư vì lợi ích kinh tế vẫn cố tình vi phạm như không công khai đầy đủ thông tin khi giao dịch bất động sản; đưa bất động sản vào kinh doanh nhưng không đảm bảo các điều kiện theo quy định; thu tiền đặt cọc của khách hàng mua nhà chiếm tỷ lệ lớn so với giá trị của hợp đồng mua bán... gây ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của người dân.
Từ đó, Bộ đã tập trung, lưu ý khi xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 16 theo hướng tăng mức tiền phạt kịch khung đối với một số hành vi vi phạm.
Trong đó, 800 triệu đồng đến 1 tỷ đồng là mức phạt tiền cao nhất áp dụng đối với 4 hành vi vi phạm liên quan đến việc chủ đầu tư không công khai thông tin việc thế chấp nhà ở, công trình xây dựng, phần diện tích sàn trong công trình, quyền sử dụng đất, dự án bất động sản đưa vào kinh doanh.
Bộ Xây dựng cho hay, hành vi không công khai, công khai không đầy đủ hoặc không đúng các nội dung về dự án bất động sản, dự án đầu tư xây dựng nhà ở theo quy định đã được quy định xử phạt tại Nghị định số 16, với mức phạt tiền 100 triệu đến 120 triệu. Tuy nhiên, trên thực tế đã phát sinh một số dự án chủ đầu tư mang đi thế chấp ngân hàng nhưng vẫn ký hợp đồng mua bán với người dân mà không báo cho người dân biết dự án đã bị thế chấp.
Việc này dẫn đến người mua nhà do chưa đủ thông tin nên vẫn ký hợp đồng mua bán, đến khi bị ngân hàng phát mại tài sản mới biết căn nhà mà mình mua đã bị chủ đầu tư thế chấp trước đó.
Trước những thông tin dư luận xã hội phản ánh, Bộ Xây dựng cho biết đã nghiên cứu, tách riêng một hành vi không công khai thông tin việc thế chấp nhà ở, công trình xây dựng, phần diện tích sàn trong công trình xây dựng, quyền sử dụng đất, dự án bất động sản đưa vào kinh doanh và xử phạt kịch khung lên đến 1 tỷ đồng.
Đối với mức phạt trên, có ý kiến cho rằng, dù đã tăng tiền phạt nhưng nếu so với lợi ích mà chủ đầu tư thu được thì mức phạt này là còn thấp. Đó là lý do nhiều nhà đầu tư cố tình làm trái pháp luật, gây ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của khách hàng.
Bộ Xây dựng khẳng định, đây là mức phạt tối đa (kịch khung) trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản do Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định.
Cụ thể, theo Điều 24 của Luật Xử lý vi phạm hành chính thì mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản là 1 tỷ đồng (kịch khung) áp dụng đối với tổ chức.
"Trên cơ sở quy định trên, dự thảo nghị định đã điều chỉnh tăng mức phạt tiền đối với một số hành vi vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản tối đa là 1 tỷ đồng. Ngoài ra, dự thảo nghị định còn quy định yêu cầu chủ đầu tư công khai đúng, đầy đủ thông tin của dự án và bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung đình chỉ hoạt động kinh doanh bất động sản”, Bộ Xây dựng thông tin.
Đình chỉ hoạt động kinh doanh có thời hạn
Tương tự, hành vi kinh doanh bất động sản không đảm bảo đầy đủ các điều kiện theo quy định hoặc không được phép đưa vào kinh doanh theo quy định cũng được Bộ Xây dựng đề xuất tăng mức phạt tiền từ 600 triệu đồng lên tối đa là 1 tỷ đồng.
Bộ Xây dựng cho biết thêm, theo dự thảo nghị định, tổ chức, cá nhân vi phạm còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung đình chỉ hoạt động kinh doanh bất động sản có thời hạn và bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả phù hợp, tương xứng với hành vi vi phạm.
Có thể kể đến là việc buộc công khai thông tin theo quy định, buộc lập lại hợp đồng gắn với quyền sử dụng đất, buộc trả lại bên cho bên mua các loại phí và các khoản tiền liên quan đến kinh doanh bất động sản. Hay buộc hoàn trả phần tiền đặt cọc vượt quy định, buộc làm thủ tục cấp giấy chứng nhận (sổ đỏ) theo quy định....
Theo đó, hành vi vi phạm và hình thức xử phạt nêu tại dự thảo lần này đã được Bộ Xây dựng nghiên cứu kỹ, hình phạt (bao gồm hình phạt chính và bổ sung) đã nặng tính răn đe, chủ đầu tư không trung thực, dấu diếm thông tin sẽ bị xử lý. Quyền lợi của khách hàng và người dân được pháp luật bảo vệ, hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả của hành vi vi phạm hành chính gây ra..
Bổ sung nhiều vi phạm về sàn giao dịch
Cũng theo Bộ Xây dựng, đối với lĩnh vực kinh doanh dịch vụ bất động sản, dự thảo còn bổ sung nhiều hành vi vi phạm.
Dự thảo đưa ra mức xử phạt cụ thể cho hàng loạt hành vi từ việc sàn giao dịch bất động sản ký hợp đồng với cá nhân môi giới bất động sản không đủ điều kiện hoạt động theo quy định; sàn giao dịch bất động sản hoạt động không có giấy phép hoạt động… đến việc sàn giao dịch bất động sản không niêm yết, không cung cấp thông tin hoặc niêm yết, cung cấp thông tin không đúng, không đầy đủ thông tin bất động sản đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định; sàn giao dịch bất động sản không xác nhận hoặc xác nhận không đúng đối với các giao dịch bất động sản thông qua hình thức trực tiếp hoặc thông qua hình thức thư điện tử theo quy định.... nhằm bảo vệ quyền lợi của các bên trong đó có người mua nhà.
Chủ đầu tư không đề nghị cấp sổ đỏ cho dân có thể bị phạt 600 triệu đồngBộ Xây dựng đề xuất phạt từ 400-600 triệu đồng đối với chủ đầu tư dự án bất động sản không nộp hồ sơ đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp sổ đỏ cho người mua, trừ trường hợp người mua tự nguyện làm thủ tục cấp giấy chứng nhận.