Súng nổ, máu đổ giữa thời bình
Cuối tháng 8, Trung tá Hà Công Thiếm lái xe trở lại bản Hang Kia (xã Hang Kia, huyện Mai Châu) để dự ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Khi chiếc xe lăn bánh trên QL6, đến vị trí giáp ranh giữa huyện Mai Châu và huyện Vân Hồ (tỉnh Sơn La), Trung tá Thiếm chỉ về phía vách núi – nơi có một cây xanh đặc biệt.
“Ngày 5/2/2010, tôi ôm lấy thủ trưởng – Đại tá Hà Thái Yềm để đi cấp cứu sau khi bị trúng đạn. Máu của thủ trưởng chảy xuống ngấm vào bộ cảnh phục của tôi. Khoảng 17h, đi đến vị trí cây xanh trên, tay của Đại tá Yềm buông ra, anh ấy đã hi sinh”, Trung tá Thiếm nghẹn giọng nói, đôi mắt đỏ hoe nhớ lại ký ức như vừa mới xảy ra.
Hơn mười năm trước, máu của Đại tá Hà Thái Yềm cùng 2 đồng đội đã đổ xuống bản Hang Kia (xã Hang Kia, huyện Mai Châu) sau cuộc vây bắt Vàng A Khua – một trùm ma túy khét tiếng. Ba chiến sĩ hi sinh, đổi lại bình yên cho hôm nay.
Bản Hang Kia thời điểm những năm 2010 nổi lên với nhiều đối tượng buôn ma túy khét tiếng. Với gần 99% đồng bào dân tộc Mông sinh sống, Hang Kia đã tạo thành một cộng đồng lớn mạnh, sinh sống gần như biệt lập. Chính vì đặc trưng cả bản có những mối quan hệ dòng tộc nên đây là cơ hội để các đối tượng buôn ma túy nhắm đến để ẩn náu, trốn tránh cơ quan chức năng.
Việc vây bắt các đối tượng buôn ma túy tại Hang Kia càng thêm khó khăn khi vào bản chỉ có duy nhất một con đường độc đạo, quá trình làm nhiệm vụ lực lượng chức năng thường vấp phải sự chống trả của đông đảo dân bản. Nếu không có kế hoạch tác chiến bài bản, chớp nhoáng thì việc rút lui của các chiến sĩ sẽ gặp nhiều khó khăn.
“Những năm 2010, nếu người lạ đặt chân vào Hang Kia thì ngay lập tức có người cầm dao hỏi thăm. Đây là vùng đất dữ đúng nghĩa khi có nhiều đối tượng buôn bán ma túy, chúng bất chấp pháp luật, uy hiếp, đe dọa dân làng nếu có hành động tố giác”, Trung tá Hà Công Thiếm kể.
Với việc hình thành các tụ điểm ma túy khét tiếng, năm 2012, Bộ Công an đưa Hang Kia vào trong danh sách các xã trọng điểm phức tạp về an ninh, trật tự.
Chuyển hóa Hang Kia
Sau khi Đại tá Hà Thái Yềm cùng hai chiến sĩ hi sinh khi vây bắt Vàng A Khua, Tỉnh ủy Hòa Bình triển khai hàng loạt giải pháp nhằm chuyển hóa bản ma túy khét tiếng của Tây Bắc.
Thượng tá Đinh Văn Thới, Trưởng Công an huyện Mai Châu cho biết, tình hình tại hai xã Hang Kia và Pà Cò sau 10 năm triển khai các biện pháp đồng bộ đã có chuyển biến tích cực.
“Ngay từ năm 2010, lực lượng công an chính quy đã có mặt nhận nhiệm vụ tại hai địa bàn xã Hang Kia và Pà Cò. Sau này, các tổ công tác của công an tỉnh bố trí ngay trung tâm bản với số lượng hàng chục cán bộ, chiến sĩ túc trực liên tục nắm tình hình địa bàn”, Thượng tá Thới cho biết.
Theo Trưởng công an huyện Mai Châu, sau nhiều năm tuyên truyền, thay đổi nhận thức của người dân, đến nay tình hình tội phạm ma túy tại Hang Kia đã “hạ nhiệt” rõ rệt. Người dân chủ động thông tin với chính quyền để đưa những người nghiện ma túy đi cai bắt buộc. Các đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm bị lực lượng trinh sát vây bắt thành công.
“Riêng trong 6 tháng đầu năm, công an huyện Mai Châu đã bắt, vận động đầu thú 2 đối tượng truy nã. Toàn xã Hang Kia hiện nay có 6 đối tượng truy nã vì liên quan đến ma túy”, Thượng tá Đinh Văn Thới thông tin.
Sau 10 năm miệt mài, kiên trì đấu tranh với tội phạm, Thượng tá Đinh Văn Thới vui mừng chia sẻ: Cuối tháng 7/2022, Trung tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an ký quyết định về việc đưa Hang Kia, Pà Cò ra khỏi danh sách xã phức tạp về an ninh, trật tự.
Theo ông Thới, hiện tại xã Pà Cò gần như được chuyển hóa hoàn toàn. Người dân tại đây thay đổi nhận thức rõ rệt. Việc vây bắt các loại tội phạm ở Pà Cò gần như không vấp phải sự chống đối nào từ dân bản. Còn xã Hang Kia vẫn còn tiềm ẩn những mối lo, tuy nhiên mọi thứ hiện tại so với những năm về trước đã đổi khác rất nhiều.
“Đây là nguồn động viên lớn đối với lực lượng, là kết quả đền đáp lại sự anh dũng hi sinh của những đồng đội đã ngã xuống vì bình yên hôm nay. Để thấy rằng, những thế hệ đi sau vẫn tiếp tục hành trình đấu tranh với tội phạm, không để máu của các anh rơi xuống vô nghĩa”, Thượng tá Đinh Văn Thới chia sẻ.
Lời cha dặn trước lúc hi sinh
Gần 20 năm khoác trên mình bộ cảnh phục Công an nhân dân, Trung tá Hà Tiến Dũng – Phó trưởng Công an huyện Mai Châu cho biết suốt quá trình đấu tranh với tội phạm anh luôn nhớ những lời dặn dò của cha mình – Đại tá Hà Thái Yềm.
“Cha tôi dặn cố gắng sống sao để không phải hổ thẹn”, Trung tá Dũng nói trong sự xúc động khi nhắc về kỉ niệm với người cha mà anh hết mực yêu thương, tự hào.
Với chất giọng hào sảng, như vang từ lồng ngực, anh Hà Tiến Dũng cho biết, suốt 8 năm giữ cương vị Phó trưởng công an huyện và trực tiếp phụ trách khối điều tra, anh luôn kiên quyết với tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy.
“Sau những gì đã xảy đến, tôi luôn luôn nhắc nhở mình rằng, đối với tội phạm ma túy phải thật kiên quyết”, Trung tá Dũng nói và cho biết, điều này được anh nhắc nhở thường xuyên với những cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị.
Nói về Hang Kia, Pà Cò – nơi từng xảy ra trận chiến khốc liệt và đẫm máu, Trung tá Hà Tiến Dũng cho biết, đến nay bản làng đã bình yên hơn. Tuy nhiên các loại tội phạm vẫn tiềm ẩn, chúng tôi không một phút giây nào ngơi nghỉ.
Trên hành trình trở lại Hang Kia, từ QL6 rẽ vào, một nhóm công nhân đang gấp rút hoàn thiện những giai đoạn cuối cùng trước khi khánh thành con đường bê tông dẫn thẳng vào Hang Kia. Phóng tầm mắt từ điểm cao, bản Hang Kia ẩn hiện trong lớp mây nay bình yên với nhiều nóc nhà khang trang, hệ thống điện, đường, trường, trạm được đầu tư hiện đại.
Dọc con đường chạy giữa bản làng, vườn đào, mận bao quanh những ngôi nhà của người Mông. Hang Kia đặc trưng với hình ảnh những bà mẹ địu con ngồi thêu vải, nhịp sống càng sôi động khi tại Hang Kia đăng cai tổ chức một giải bóng đá trước thềm Quốc khánh 2/9; người dân biết dựng các homestay để làm du lịch cộng đồng…
Mỗi năm, hàng trăm khách du lịch đến Hang Kia săn mây như một minh chứng cho sự bình yên được tái thiết tại “lãnh địa” ma túy khét tiếng một thời. Bình yên trên được đánh đổi bằng cả máu và nước mắt của lực lượng công an nhân dân.