Đến khám tại Bệnh viện Bãi Cháy (Quảng Ninh), nữ bệnh nhân 28 tuổi cho biết gần đây chị đại tiện phân lỏng ra sán, đôi khi sán tự ra đường hậu môn.

Theo chia sẻ, bệnh nhân có thói quen ăn bún bò tái kèm rau sống khoảng 3-4 lần/tháng. Dựa trên khai thác thông tin từ người bệnh, thăm khám, xét nghiệm, các bác sĩ chẩn đoán chị T. bị nhiễm sán dây bò, chỉ định điều trị thuốc đặc trị sán theo phác đồ. Sau 24 giờ theo dõi, bệnh nhân tiếp tục đại tiện ra một đốt sán dây khoảng 3-4cm.

Thầy thuốc khám cho bệnh nhân bị nhiễm sán dây bò. Ảnh: BVCC

Bác sĩ chuyên khoa 1 Trần Quốc Tuấn, Phó trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bãi Cháy, cho biết nếu ăn thịt có nang ấu trùng sán dây bò chưa được nấu chín hoặc sống, nang ấu trùng sẽ vào ruột người.

Sau đó, ấu trùng sẽ thoát ra khỏi nang, đầu lộn ra ngoài, sán bám vào niêm mạc ruột. Tại đây, sán hút các chất bổ dưỡng và phát triển. Sán dây bò có thể sống từ 20-30 năm ký sinh cùng bệnh nhân, kích thước có thể dài tới 4-12m.

Sán dây bò chiếm thức ăn làm suy yếu cơ thể, tổn thương tại ruột, viêm ruột, rối loạn tiêu hoá..., gây ra các triệu chứng cho người bệnh như đau bụng, ăn không ngon, sụt cân hoặc chóng mặt, đau đầu, thiếu máu, thậm chí hạ huyết áp...  

Nhóm bệnh nhân nhiễm ấu trùng sán xâm lấn (tới não, mắt, cơ, bắp, tim) có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng.

Ấu trùng tại não có thể khiến người nhiễm nói ngọng, cơn co giật, đau đầu dữ dội hoặc rối loạn ý thức. Ấu trùng tại mắt có thể gây tăng nhãn áp, chảy nước mắt, giảm thị lực, song thị, chèn ép sau nhãn cầu,...; ấu trùng xâm lấn các nang ở cơ liên sườn, lưng, ngực hoặc cơ bắp tay, chân có thể khiến người bệnh đau đầu mãn tính, máy, giật cơ.

Theo nghiên cứu, tại Việt Nam, tỷ lệ nhiễm sán dây bò chiếm 70-80% tổng số ca sán dây, số còn lại là sán dây lợn. Nguyên nhân bệnh nhân nhiễm sán dây bò hoặc sán dây lợn là do ăn thịt bò, lợn tái, sống có ấu trứng sán còn sống, nở thành sán trưởng thành ký sinh trong ruột non. 

Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo người dân vệ sinh cá nhân, ăn uống sạch sẽ, “ăn chín, uống sôi”, không nên ăn các thực phẩm (rau, củ, thịt bò, thịt lợn,…) tái hoặc sống; lưu ý các triệu chứng khi nhiễm sán (đau bụng, buồn nôn, đi ngoài phân lỏng, gầy sút cân…) để được điều trị kịp thời tại các cơ sở y tế chuyên khoa, tránh mầm bệnh lây lan cho cộng đồng.