Tết Trung thu không chỉ là ngày lễ của trẻ em mà còn có ý nghĩa với tất cả mọi người. Vào ngày này, nhiều gia đình có truyền thống sum họp thể hiện sự báo hiếu, biết ơn ông bà, cha mẹ.
Theo phong tục dân gian, ngày tết Trung thu nhiều nhà treo đèn lồng, rước đèn ngắm trăng, múa lân đốt pháo… Bên cạnh đó, các gia đình cũng chuẩn bị mâm cỗ cúng Rằm tháng 8 để tưởng nhớ tổ tiên, cầu mong được bình an, may mắn, tài lộc.
Theo nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết (Hà Nội) mâm cúng Rằm tháng 8 có thể chuẩn bị các món ăn chay hay mặn. Nếu không có điều kiện và thời gian, một số gia đình có thể chuẩn bị hoa quả, bánh kẹo đơn giản để thắp hương vào sáng ngày rằm.
Đối với mâm cúng mặn, người nội trợ có thể chuẩn bị gà, xôi, các món ăn truyền thống hoặc theo khẩu vị gia đình… Ngoài ra, mâm cúng Rằm tháng 8 cần có những loại trái cây như: nải chuối chín, quả bưởi (mang ý nghĩa cầu mong những điềm lành), quả hồng (mang ý nghĩa của sự no đủ), quả na (mang ý nghĩa sinh sôi), quả lựu (tượng trưng cho sự may mắn)...
Các loại quả trong mâm cỗ truyền thống thường có cả quả xanh, quả chín, mang ý nghĩa âm - dương hòa hợp, cân bằng theo quan niệm người xưa.
Ngoài ra, mâm cúng không thể thiếu bánh Trung thu nướng và bánh dẻo. Hai loại bánh này thường có hình tròn và hình vuông tượng trưng cho trời đất, hoặc có thể là hình cá chép, hay chú lợn béo tròn.
Nhiều gia đình cũng chuẩn bị các loại trà như trà sen, trà hoa nhài, trà mạn… để dùng cùng bánh.
Bình hoa tươi cúng Rằm tháng 8 có thể sử dụng nhiều loại hoa khác nhau.
Trong dịp này, người khéo tay có thể cắt tỉa bưởi, dưa hấu thành hình các con vật với mục đích tạo niềm vui, thích thú cho trẻ nhỏ.
Vào Tết Trung thu, người xưa còn có tục lệ cúng tiến sĩ giấy. Sau khi thiếu nhi phá cỗ, tiến sĩ giấy sẽ được để trên bàn học với mong muốn trẻ con học hành tiến tới, đỗ đạt.
Thông thường, cỗ trông trăng sẽ không cần bày lên bàn thờ mà chỉ cần đặt lên một chiếc bàn rộng, có thể để trong nhà hoặc ngoài sân.
Sau khi gia chủ cúng vái xong, đợi đến khi nhang tàn, các thành viên trong gia đình cùng nhau quây quần để phá cỗ Trung thu.
Vịnh Nhi (Tổng hợp)