Khắp các khu vườn đồi ở Mộc Châu, Yên Châu,... của tỉnh Sơn La, những ngày này, hàng trăm tấn mận chín đỏ đang được người dân thu hái. Trên các cung đường, xe tải và xe container xếp hàng dài chờ bốc xếp mận hậu. Xe nào xe ấy chở đầy ắp trái mận chín đỏ, tỏa đi khắp các chợ đầu mối, siêu thị hay các địa phương trên cả nước.
Mận Pu Nhi trên thị trường đang có giá bán lẻ 70.000-90.000 đồng/kg, thương hiệu mận hậu Ruby là 250.000 đồng/kg, mận hậu Vip cũng 150.000-170.000 đồng/kg. Các loại mận hậu khác có giá dao động từ 25.000-90.000 đồng/kg.
Ở nơi rẻo cao bản Yên Thi, xã Lóng Phiêng (Yên Châu), ngay khi kết thúc vụ mận sớm, các thành viên của HTX Tiến Đạt liền bắt tay thu hoạch mận hậu chính vụ.
Ông Trần Văn Hồng, Giám đốc HTX, giới thiệu, với 35ha đất trồng mận hậu, năm nay, sản lượng mận của HTX dự kiến đạt 800-1.000 tấn.
Các vườn mận của HTX đều được chăm sóc theo quy trình VietGAP, bón phân hữu cơ, tạo tán tỉa cành, sử dụng hệ thống phun tưới tự động nên mẫu mã trái mận luôn đạt chất lượng cao nhất.
Đặc biệt, hệ thống phun tưới tự động còn giúp các thành viên trong HTX giảm chi phí nhân công lao động, phá được sương muối. Chi phí đầu tư lắp đặt hệ thống này cho 1ha lên tới 50-70 triệu đồng, dùng được liên tục trong 10 năm. Nông dân như ông ngồi ở đâu cũng có thể cầm điện thoại đặt lệnh tưới nước cho cả vườn mận.
Đầu mùa, giá bán mận tốt hơn do sản lượng chưa nhiều. Hiện tại, các thành viên HTX thu hái mận bán với giá từ 15.000-20.000 đồng/kg mận xô. Riêng mận hậu Vip giá 70.000-80.000 đồng/kg, song tỷ lệ mận loại này chỉ chiếm 10-15% sản lượng.
Sản lượng mận năm nay đạt khoảng 17-20 tấn/ha. Với giá mận chính vụ, nông dân thu được khoảng 400 triệu đồng/ha.
Tuy nhiên, đây mới là doanh thu từ mận chính vụ. Ông Hồng chia sẻ, vài năm lại đây, kỹ thuật chăm sóc mận của các thành viên HTX được cải thiện, có thể giúp cây mận ra trái vụ (mận sớm). Mận sớm cho thu hoạch từ Rằm tháng Giêng đến đầu tháng 4 âm lịch, hết mận sớm sẽ đến mùa mận chính vụ.
Tuy sản lượng mận trái vụ không cao như chính vụ nhưng giá bán tại vườn lên tới 90.000 đồng/kg. Vậy nên, thu nhập của người trồng mận rất khá.
"Mận trái vụ ra quả từ thân (cành già), còn mận chính vụ ra ở cành non đầu ngọn nên cùng một vườn, có thể cho thu cả mận trái vụ và mận chính vụ", ông chia sẻ. Tính ra, có những hộ gia đình thu được 600-700 triệu đồng/ha nếu tính tiền thu cả hai vụ mận này.
Trung bình các thành viên trong HTX đều trồng 2-3 ha mận hậu. Hộ trồng nhiều nhất lên tới 7-8ha. Mùa mận sớm mới đây, có hộ dân chỉ trồng 4ha nhưng thu được 1,5 tỷ đồng.
Dịp này mận chính vụ chín rộ, hộ trồng nhiều cho thu trên dưới 2 tỷ đồng, còn với hộ trồng ít cũng thu tới vài trăm triệu đồng.
"Năm ngoái, 35% sản lượng mận của HTX được tiêu thụ qua sàn thương mại điện tử. Vụ này, ngoài đưa mận lên sàn HTX còn bán vào các hệ thống cửa hàng, siêu thị", ông Hồng nói. Năng suất và giá mận đều ổn định nên cây trồng này giúp người nông dân có thu nhập khá cao.
Ông Nguyễn Văn Nam - Giám đốc HTX dâu tây Xuân Quý ở Mai Sơn (Sơn La) - cũng cho biết, diện tích mận của HTX chỉ 10ha, những ngày này các hộ thành viên hối hả thu hái kịp giao hàng cho khách.
Theo đó, mận hậu xô đầu mùa giá lên tới 30.000-35.000 đồng/kg, hiện là 15.000 đồng/kg; mận Vip giá 120.000 đồng. Tính ra, riêng vụ mận chính vụ các hộ đã thu được khoảng 250 triệu đồng/ha.
"Mấy hôm nay tôi đang đóng hàng để gửi cho khách trong TP.HCM, ông Nam chia sẻ.
Thông tin từ tỉnh Sơn La, diện tích mận hậu của tỉnh khoảng 12.353 ha, sản lượng năm nay ước đạt gần 90.000 tấn, thời gian thu hoạch từ tháng 4 đến tháng 7 dương lịch.
Nhãn hiệu “Mận Sơn La” đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu từ năm 2021. Một số sản phẩm mận chất lượng cao của Sơn La như: Mận Pu Nhi ở huyện Sông Mã, mận Ruby ở Nà Cang (huyện Mộc Châu), mận Phiêng Khoài ở Yên Châu được thị trường ưa chuộng, có giá bán rất cao.