Chuỗi nội dung ‘Điểm tin tuần’ được Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) thực hiện định kỳ nhằm cung cấp cho mọi người các tình huống, hình thức lừa đảo trực tuyến nổi bật trên không gian mạng Việt Nam, kèm các khuyến cáo từ chuyên gia an toàn thông tin. Trong tuần từ ngày 15/1 đến 21/1, có 7 thông tin nổi bật về lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam.
Lừa đóng thuế trúng thưởng để chiếm đoạt hơn 800 triệu đồng
Đối tượng lừa đảo N.L.H.T mới đây đã bị Công an TP.Biên Hòa (Đồng Nai) tạm giữ hình sự để điều tra hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tự nhận là nhân viên bán hàng của Thế giới di động, có thể mua điện thoại với giá rẻ, đối tượng này đã lừa bạn chơi game trên mạng là N.T.Q.A số tiền 44,5 triệu đồng nhờ mua 3 điện thoại.
Chưa dừng lại ở việc chiếm đoạt tiền mua 3 điện thoại, đối tượng N.L.H.T còn tạo kịch bản lừa tiếp tiền của chị N.T.Q.A khi thông báo nạn nhân trúng thưởng hàng tỷ đồng khi mua điện thoại và yêu cầu chuyển tiền đóng thuế 10% để nhận được tiền thưởng. Với chiêu lừa này, đối tượng đã lừa tiếp của nạn nhân hơn 800 triệu đồng.
Cục An toàn thông tin đề nghị người dân nâng cao cảnh giác, tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân cho người lạ. Người dân cần tìm hiểu kỹ về đối tượng gọi đến, yêu cầu họ cung cấp đầy đủ thông tin về họ tên, chức vụ, đơn vị công tác, địa chỉ, số điện thoại (nếu bên tặng thưởng là cá nhân); tên công ty, địa chỉ cụ thể, số điện thoại, mã số thuế, giấy phép đăng ký kinh doanh (nếu bên tặng thưởng là doanh nghiệp) để tìm hiểu, tra cứu xác minh đối tượng từ nhiều nguồn khác nhau. Liên hệ với các cơ quan có thẩm quyền như Sở Công Thương hoặc Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) để được giải đáp và hỗ trợ kịp thời về chương trình khuyến mãi, trao thưởng.
Chiếm đoạt hơn 7 tỷ đồng với chiêu lừa bán hàng qua mạng
Công an TP. Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) đã tạm giữ hình sự T.Q.V (trú tại Đắk Nông) để điều tra hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” thông qua bán nội thất, gia dụng qua mạng. Đối tượng T.Q.V lên mạng liên hệ với một người không rõ nhân thân lai lịch có tên "Nhi Xinh" để cấu kết lập tài khoản nhận tiền của các nạn nhân, với thỏa thuận mỗi khi đối tượng lừa được nạn nhân chuyển tiền vào số tài khoản của "Nhi Xinh" thì “Nhi Xinh” sẽ được hưởng 10% số tiền lừa đảo.
T.Q.V cũng đã mua các tài khoản mạng xã hội, đăng tải thông tin rao bán các đồ nội thất, gia dụng lên các hội nhóm. Khi có người nhắn tin hỏi mua, đối tượng yêu cầu khách chuyển tiền đặt cọc đến các tài khoản của "Nhi Xinh". Sau khi nhận được tiền của nạn nhân, T.Q.V chặn liên lạc, chiếm đoạt tiền, sử dụng vào việc đánh bạc trên mạng. Với thủ đoạn trên, từ đầu năm 2023 đến trước khi bị tạm giữ, T.Q.V đã lừa hơn 400 người và chiếm đoạt tổng số tiền hơn 7 tỷ đồng.
Qua tình huống lừa đảo trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân tỉnh táo khi thực hiện giao dịch mua bán trực tuyến. Người dân cần kiểm tra và tìm hiểu kỹ thông tin về người bán; chỉ thực hiện giao dịch khi đã xác nhận được mức độ uy tín và đảm bảo rằng người bán có đủ thông tin chi tiết về sản phẩm, hình ảnh chất lượng và mô tả chính xác. Đồng thời, nhận định từ các đánh giá của người mua khác về chất lượng sản phẩm. Không chuyển tiền, thanh toán dưới mọi hình thức khi chưa xác định được uy tín của người bán và chất lượng của sản phẩm.
Cảnh báo hình thức lừa đảo mạo danh lãnh đạo Sở TT&TT
Sở TT&TT tỉnh Sóc Trăng đã phát cảnh báo về việc một số đối tượng mạo danh lãnh đạo Sở và lãnh đạo Công an tỉnh để lừa đảo. Cụ thể, các đối tượng mạo danh gọi đến các thuê bao điện thoại, yêu cầu chủ thuê bao phối hợp, chuyển tiền để xử lý vụ việc thông tin cá nhân của người dùng đó đang bị sử dụng để thiết lập các tài khoản mạng xã hội đăng phát thông tin chống phá Đảng, Nhà nước, hoặc có liên quan đến đường dây mua bán ma túy mà cơ quan công an đang điều tra.
Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân tuyệt đối cảnh giác khi nhận được những cuộc gọi như trên; tuyệt đối không làm theo yêu cầu của các đối tượng nghi vấn là mạo danh. Sở TT&TT và Công an tỉnh là những cơ quan nhà nước, trường hợp có mời làm việc đều phát hành văn bản chính thức hoặc đến tận nhà nơi cư trú để mời. Trường hợp nhận được cuộc gọi nghi ngờ mạo danh, người dân có thể ghi âm cuộc gọi, lưu lại số điện thoại và thông báo kịp thời cho cơ quan công an nơi gần nhất.
Dụ tham gia ‘Tuyển mẫu ảnh thời trang quý bà’ để lừa đảo
Gần đây, thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua việc mời tham gia các hoạt động được các đối tượng mở rộng nhắm tới các ‘quý bà’, thay vì tập trung vào trẻ em như tuyển mẫu nhí, tham gia trại hè như thời gian trước. Các đối tượng lập fanpage trên mạng xã hội và đăng tải các thông tin tuyển mẫu ảnh thời trang quý bà. Khi có nạn nhân liên hệ, các đối tượng sẽ cung cấp số điện thoại, kết bạn Zalo và thông tin cá nhân để đăng ký. Sau khi đăng ký thành công, các nạn nhân sẽ được tham gia vào các hoạt động nhóm và yêu cầu chọn các sản phẩm như váy, túi xách, nước hoa, đồng hồ… với số tiền khác nhau. Một nạn nhân của chiêu trò này là bà Q sống tại Hà Nội đã bị lừa hơn nửa tỷ đồng.
Để phòng tránh ‘sập bẫy’ lừa đảo, người dân được khuyến cáo tìm hiểu kỹ các thông tin về các chương trình, hoạt động trên mạng; tuyệt đối không tham gia các hội thi, lễ hội quảng bá trên mạng khi chưa trực tiếp xác minh, kiểm tra thông tin ngoài đời thực; không chuyển tiền theo yêu cầu lừa đảo.
Lừa đảo xin việc vẫn nở rộ trên mạng
Với chiêu trò tự giới thiệu quen thân với nhiều doanh nghiệp và có thể xin việc cho người khác với mức thu nhập ổn định từ 10 triệu đến 30 triệu đồng, đối tượng N.T.T sống tại Thanh Hóa đã lừa chiếm đoạt gần 2 tỷ đồng của hơn 200 người. Cụ thể, đối tượng yêu cầu các nạn nhân đặt cọc từ 5-3 triệu đồng thì mới được nhận vào công ty làm việc, tiền cọc sẽ được công ty hoàn lại sau một thời gian đi làm. Nhiều người đã chuyển tiền đặt cọc và bị đối tượng chiếm đoạt.
Cảnh báo về lừa đảo xin việc đã nhiều lần được các cơ quan chức năng đưa ra, song đến nay vẫn có nhiều người lao động bị lừa chiếm đoạt tài sản. Cục An toàn thông tin đề nghị người dân cẩn trọng với các lời giới thiệu việc làm trên mạng; cần tìm hiểu kĩ về người giới thiệu và chính sách của công ty mà đối tượng đề cập; tuyệt đối không đặt cọc cho các đối tượng dưới bất cứ hình thức nào khi chưa nắm bắt rõ ràng thông tin và mức độ uy tín.
Chiếm đoạt gần 2 tỷ đồng với chiêu lừa kêu gọi từ thiện trên mạng
Lợi dụng lòng tin của người khác, một nhóm đối tượng tại Bạc Liêu kêu gọi giúp đỡ những trường hợp khó khăn. Sau một năm, nhóm này đã thu lợi bất chính gần 2 tỷ đồng. Theo hồ sơ của cơ quan Công an, từ khoảng năm 2022, nhóm đối tượng này tham gia nhiều hội, nhóm trên không gian mạng, nhất là các hội, nhóm thiện nguyện. Các đối tượng lấy thông tin từ các hoàn cảnh khó khăn, bệnh tật đã đăng trên báo chí rồi đăng lại trên các hội, nhóm kêu gọi giúp đỡ.
Trước tình trạng trên, Cục An toàn thông tin khuyến người người dân nên tìm hiểu kỹ về các hoạt động từ thiện và hỗ trợ trên mạng xã hội. Để lòng tốt được trao gửi đúng chỗ, những người có tấm lòng thiện nguyện nên lựa chọn các quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức.
Lừa đảo cài đặt app giả mạo dịch vụ công
Trong tháng 1/2024, Công an Hà Nội đã tiếp nhận đơn trình báo của 6 người dân bị lừa cài đặt dịch vụ công giả mạo và bị chiếm đoạt gần 20,6 tỉ đồng. Trong đó, người bị chiếm đoạt nhiều nhất 15,3 tỷ đồng và người bị chiếm đoạt ít nhất là 252 triệu đồng. Các đối tượng thường nhằm vào người cao tuổi, ít am hiểu về công nghệ để thực hiện hành vi lừa đảo.
Đây là chiêu lừa không mới, từng được các cơ quan, doanh nghiệp làm an toàn thông tin cảnh báo. Thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo là tạo ra những ứng dụng có giao diện giống với ứng dụng Cổng dịch vụ công; sau đó, giả danh là công an phường/quận để thông báo, hướng dẫn người dân cập nhật thông tin qua mạng. Khi cài đặt ứng dụng giả mạo có mã độc vào điện thoại, người dùng sẽ bị đối tượng lừa đảo lấy cắp mật khẩu đăng nhập tài khoản ngân hàng và mã OTP giao dịch và bị chiếm đoạt tiền trong tài khoản.
Trước tình trạng nhiều người dân vẫn mắc bẫy lừa đảo trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác trước các cuộc gọi và tin nhắn lạ có liên quan đến cán bộ của cơ quan chức năng có thẩm quyền; không cung cấp thông tin cá nhân và không làm theo các yêu cầu qua điện thoại.; không truy cập vào các đường link nhận được qua tin nhắn; cảnh giác với các yêu cầu cài đặt phần mềm.