Đó là chia sẻ của chị Hà Thị Liên - chủ một cửa hàng bán trái cây online tại Cầu Giấy (Hà Nội) - khi nói về loại quả đặc sản của Sơn La.
Thời điểm hè là mùa thu hoạch tại các vựa xoài ở nước ta. Trên thị trường, loại xoài Cát Chu vàng óng, xoài Úc chín đỏ, xoài Đài Loan quả nặng cả cân… vô cùng bắt mắt. Thế nhưng những ngày này, không ít người Hà Nội lại mê mẩn loại xoài tròn Yên Châu dù quả nhỏ xíu, vỏ xấu xí nhìn như hàng thải loại.
Dù hình thức không hề bắt mắt, song theo chị Liên, xoài tròn Yên Châu lại vô cùng đặc biệt bởi mùi thơm khi chín, thịt xoài bên trong vàng ươm, không có xơ và ăn ngọt lịm.
Năm nay, xoài tròn mất mùa nên hàng về không đều, tuần chỉ được 1-2 chuyến. Do vậy, lần nào chị thông báo có xoài tròn là khách đua nhau chốt đơn. Đỉnh điểm, cách đây 2 ngày có chuyến xoài về, chỉ 1 giờ đồng hồ khách đặt hết veo 5 tạ hàng chị có. Còn đếm đơn khách muốn mua ngày hôm đó thì lên tới gần 1,5 tấn.
Song, những khách đặt muộn đành phải chờ chuyến sau, bởi xoài tròn về số lượng có hạn, phụ thuộc vào xoài trên vườn chín tới đâu. Chưa kể, đặc sản Sơn La này đang vào cuối vụ, số lượng hàng khan hiếm hơn. Do vậy, chị không thể lưu đơn, khách muốn ăn đành canh giờ đặt mua.
Chị Lê Thị Thuỷ ở Lĩnh Nam (Hoàng Mai, Hà Nội) thừa nhận, mấy lần canh mua xoài tròn ở cửa hàng trái cây gần nhà nhưng không được nên chị đành nhờ người quen trên Sơn La đặt mua tại Yên Châu gửi về Hà Nội.
“Loại xoài này quả nhỏ chỉ bằng nắm tay, 5-7 quả mới được 1kg, song nhà tôi ai cũng mê”. Chị nói và cho biết, cách đây hơn một tuần, tiện chuyến gửi hàng, chị đặt mua hẳn 50kg để về cho gia đình ăn, đem làm quà biếu tặng.
Trao đổi với PV. VietNamNet, ông Quàng Văn Xuân, Giám đốc HTX nông nghiệp Xuân Tiến (Yên Châu), kể rằng: “Xoài có bao nhiêu bán hết bấy nhiều. Có hôm còn không đủ hàng để bán. Khách Hà Nội đi qua điểm bán xoài của tôi hỏi mua cả tạ, nhưng tôi đành từ chối vì hết hàng”.
Theo ông Xuân, xoài tròn là giống xoài cổ và nay là quả đặc sản ở Yên Châu. Quả xoài tựa hình trái tim, nhỏ xíu như nắm tay. Tuy nhiên, khi chín phần thịt bên trong vàng ươm, thơm lừng, vị ngọt đậm đà.
Thời điểm tháng 5 ở Yên Châu, xoài tròn bắt đầu cho thu hoạch. Đến cuối tháng 6 thì hết mùa. “Năm ngoái, sản lượng xoài tròn của HTX lên tới hơn 300 tấn. Năm nay mất mua, toàn HTX chỉ thu hoạch được khoảng trên 50 tấn, đổi loại xoài bán được giá cao”, ông Xuân nói.
Khách ở Hà Nội đặt mua sỉ xoài rất nhiều. Ngày nào ông cũng đóng cả tấn gửi xuống Hà Nội. Riêng điểm bán lẻ ở trên này cũng vô cùng đắt hàng, các đoàn khách đi qua dừng lại mua cũng vài chục cân, thậm chí có đoàn mua tới cả tạ.
“Mất mùa nhưng được giá. Trung bình 1ha sau khi trừ đi chi phí, nông dân lãi được khoảng 600 triệu đồng” - ông Xuân tiết lộ.
Tại thị trường Hà Nội, xoài tròn Yên Châu được rao bán với giá 30.000-40.000 đồng/kg. Song, khách muốn mua đều phải đặt trước, bởi xoài luôn trong tình trạng “cháy hàng”.
Châu Giang