“Lãnh địa” tội phạm trốn truy nã
Huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La thường được nhắc đến với những chân dung các ông trùm ma túy khét tiếng. Nổi bật nhất có thể kể đến là cuộc vây ráp của các lực lượng Bộ Công an và Công an tỉnh Sơn La nhắm vào sào huyệt của trùm ma túy Nguyễn Thanh Tuân và Nguyễn Văn Thuận vào năm 2018.
Không còn những ông trùm ngang nhiên xả súng giữa ban ngày, tình hình tội phạm ma túy tại Vân Hồ dần “hạ nhiệt” sau khi lực lượng công an triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ nhằm chuyển hóa địa bàn. Tuy nhiên, tội phạm trốn truy nã lẩn khuất ở huyện Vân Hồ đang đặt ra những thách thức trong việc đảm bảo an ninh trật tự nơi đây.
Chia sẻ với VietNamNet, Thượng tá Vũ Quang Hưng - Phó trưởng công an huyện Vân Hồ cho biết, việc trấn áp tội phạm tại Vân Hồ tiềm ẩn nhiều hiểm nguy đối với cán bộ, chiến sĩ. Gần như tất cả các đối tượng bị bắt giữ liên quan đến ma túy đều có ít nhất 2-3 khẩu súng, chưa kể đến lựu đạn.
Theo Thượng tá Hưng, sáu tháng đầu năm 2022, lực lượng công an huyện đã bắt giữ thành công 5 đối tượng trốn truy nã đặc biệt nguy hiểm. Tất cả cả các đối tượng bị bắt đều liên quan đến các vụ án ma túy. Địa bàn tập trung chủ yếu của các đối tượng truy nã là xã Lóng Luông.
Sở dĩ Lóng Luông "hút" nhiều đối tượng truy nã bởi địa hình nơi đây cách biên giới nước Lào khoảng 30km. Một số bản phức tạp nối liền với Hang Kia, Pà Cò (tỉnh Hòa Bình) cũng là tụ điểm ma túy lớn. Đặc biệt, với quan hệ dòng tộc, họ hàng nên các đối tượng trốn truy nã không bị tố giác, thậm chí nhiều người sẵn sàng "quây" ngược, không cho công an dẫn giải tội phạm rời bản.
Suốt hai thập kỉ đấu tranh với tội phạm ma túy, Thượng tá Vũ Quang Hưng trải qua những khoảnh khắc đứng giữa lằn ranh sinh tử. Để sau những làn đạn của tội phạm ma túy, ông Hưng cho biết, với loại tội phạm này, để trấn áp được điều quan trọng nhất vẫn phải là yếu tố bất ngờ.
Để tạo được yếu tố bất ngờ, theo Phó trưởng công an huyện Vân Hồ quá trình trinh sát, đánh giá địa bàn, phân tích đối tượng được đặt lên hàng đầu.
Việc “đánh án” ma túy càng khó khăn khi các đối tượng trốn truy nã trú ẩn trong nhà, bao quanh là cả làng bản có quan hệ họ hàng, dòng tộc. Nếu không vạch ra được phương án chi tiết và tối ưu, quá trình tác chiến sẽ thất bại.
Ba phút chớp nhoáng bắt gọn kẻ trốn nã
Trong số 5 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm mới bị bắt giữ sáu tháng đầu năm 2022, Thượng tá Vũ Quang Hưng kể về trường hợp Hờ A Nủ (50 tuổi, trú bản Pa Kha, Lóng Luông).
Chân dung của Hờ A Nủ được dựng lên là kẻ có hai quyết định truy nã của Công an tỉnh Sơn La và tỉnh Lạng Sơn. Số lượng ma túy trong đường dây mà Nủ tham gia lên đến hơn 100 bánh - nếu bị bắt và kết án, bản thân đối tượng đủ nhận thức về hình phạt mình phải đối mặt.
Trú ẩn tại nhà riêng ở bản Pa Kha từ năm 2012, Công an tỉnh Sơn La từng 5 lần xác lập kế hoạch vây bắt Hờ A Nủ. Các kế hoạch trước đó đều tạm dừng vì đối tượng này thủ nhiều súng, manh động và công khai tuyên bố sẽ tử thủ nếu bị truy bắt.
“Hờ A Nủ ít ra khỏi nhà, nếu phải rời nhà hắn thủ theo súng ngắn đã lên nòng. Khi đi ô tô, Nủ luôn để một khẩu AK bên cạnh, nếu đi xe máy, trước giỏ xe luôn sẵn sàng 2 khẩu súng ngắn”, Thượng tá Vũ Quang Hưng mô tả.
Đến 17/6/2022, Nủ bị các trinh sát đội ma túy, công an huyện Vân Hồ quật ngã, tóm gọn trong vỏn vẹn 3 phút, sau 10 năm trốn nã. Theo Thượng tá Hưng, sở dĩ việc truy bắt và khám xét diễn ra tính bằng phút bởi nếu chậm trễ thêm, hàng chục, thậm chí hàng trăm người dân Pa Kha sẽ tụ tập, gây rối không cho cảnh sát đưa đối tượng ra ngoài.
Một kế hoạch bài bản được xác lập trước khi vây bắt Hờ A Nủ, từ việc xác định con đường ngắn nhất đưa đối tượng ra ngoài bản, bố trí các lực lượng kể cả xe bọc thép được chuẩn bị sẵn để sẵn sàng vào tháo vòng vây khi cần.
“Trước khi bị bắt một thời gian ngắn, Hờ A Nủ đã mua sẵn trâu, bò và dặn người thân dùng để cúng cho đối tượng trong trường hợp bị cảnh sát bắt”, Thượng tá Hưng nhấn mạnh, cho biết các đối tượng đều biết rõ mức án phải đối mặt nếu sa lưới.
Tráng A Thào (59 tuổi, ở bản Co Tang, xã Lóng Luông) là một trong những đối tượng khó nhất khi công an Vân Hồ thực hiện vây bắt. Hắn có một khẩu súng AK với 30 viên đạn, căn nhà được dựng tường bao cao quá đầu người. Điều khiến Thào dễ bị nhận diện nhất là việc hắn cả ngày kè kè khẩu súng ngắn bên hông.
Sau nhiều tháng trinh sát, một kế hoạch vây bắt bài bản được phê duyệt. Lực lượng cảnh sát nhập vai là những người buôn đào đã tiếp cận và khống chế được Tráng A Thào. Ngay sau khi bị khống chế, một chiếc xe bọc thép nằm cách hiện trường vài trăm mét nhanh chóng được điều vào hiện trường, trấn áp, thị uy những đối tượng định chống trả.
Theo Phó trưởng huyện Vân Hồ, 6 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm bị bắt mà “không tốn một viên đạn nào”. Để đạt được kết quả trên, theo ông Hưng, phải hội tụ đủ các yếu tố việc lập kế hoạch bài bản cộng với các trinh sát tinh nhuệ, mưu trí, dũng cảm.
Đức Phong