Quý III vừa qua, ngành công nghiệp ô tô điện tại Mỹ đã gặp vô vàn các thách thức lớn mang tính lịch sử sau khi 2 ông lớn là Ford và General Motors, những nhà sản xuất lạc quan nhất về triển vọng điện khí hóa ô tô Mỹ đã phải tuyên bố cắt giảm lớn nguồn chi đầu tư cho xe điện của mình với lý do “thị trường có sức mua yếu so với kỳ vọng”. Gần đây nhất, gần 4.000 đại lý ô tô còn đệ đơn lên Tổng thống Mỹ kiến nghị cân nhắc lộ trình phát triển xe điện cũng vì lý do tương tự "nhu cầu khách hàng về xe điện không cao như mong đợi", và rằng, xe điện đang tồn kho lớn.

Tuy nhiên, số liệu doanh số bán hàng của xe năng lượng mới tại thị trường Mỹ vừa được Bloomberg công bố lại cho thấy, tình hình không thực sự ảm đạm như vậy, nếu không nói là trái ngược hoàn toàn.

tesla vaughan 800x450.jpg
Lần đầu tiên trong lịch sử, người Mỹ tiêu thụ trên 1 triệu xe điện trong 1 năm. Ảnh: Tesla.

Cụ thể, theo cơ quan nghiên cứu Bloomberg NEF (BNEF) cho biết, lần đầu tiên trong lịch sử phát triển ô tô điện, thị trường Mỹ đã đạt cột mốc tiêu thụ vượt 1 triệu chiếc xe thuần điện trong 12 tháng qua. Doanh số này sẽ tiếp tục tăng cao khi vẫn còn hơn 20 ngày nữa mới kết thúc năm 2023. Tỷ lệ mua ô tô mới là ô tô điện đã vượt 7%.

Trước đó, tính từ năm 2011 đến hết quý III/2020, phải mất 10 năm, thị trường Mỹ mới bán được 1 triệu ô tô chạy hoàn toàn bằng điện đầu tiên. Đến hết quý II/2022, tức mất khoảng 2 năm, thị trường Mỹ đạt được con số tiêu thụ 1 triệu xe điện thứ hai. Bước sang năm 2023, nước Mỹ chỉ mất thêm 1 năm để đạt được con số 1 triệu xe điện thứ ba. Như vậy, trong 13 năm qua kể từ khi hình thành thị trường ô tô điện tại Mỹ, đã có tổng cộng hơn 3 triệu chiếc ô tô điện mới đến tay người dùng. 

Có thể nói, nhu cầu mua sắm xe điện của người tiêu dùng tại Mỹ đang đạt tốc độ cao chưa từng thấy, đặc biệt trong 3 năm gần đây. Tính theo năm, nếu như năm 2020, chỉ có khoảng 250.000 xe điện được bán ra ở quốc gia này, sau 3 năm, doanh số bán hàng trong 1 năm đã tăng hơn 4 lần. Dung lượng thị trường ô tô điện đang thực sự bùng nổ.

Thời điểm duy nhất doanh số bán xe điện tại Mỹ trong 12 tháng giảm là Quý 3/ 2019. Đó là thời điểm dịch Covid-19 bùng nổ, đồng thời, nhà sản xuất Tesla chuyển hướng khẩu một phần đáng kể lượng tồn kho mẫu xe Tesla Model 3 ra nước ngoài. 

Đóng góp vào sự thành công trên là 2 nhân tố, Tesla soán ngôi Toyota trở thành hãng xe bán chạy nhất tại Mỹ. Thương hiệu này đang chiếm thị phần 61% xe điện tại Mỹ. Đồng thời, bang California lọt vào top 10 thị trường tiêu thụ xe điện mạnh nhất với tỷ lệ sở hữu xe điện mới lên tới 5%. 

Trên toàn thế giới, xe điện cũng gặt hái nhiều thành công lớn. Theo BNEF ước tính, năm 2023 có khoảng 14,2 triệu ô tô sử dụng năng lượng mới (cả xe thuần điện và xe hybrid) được bán ra trên toàn cầu, tăng tới 35% so với cùng kỳ năm ngoái. Ngược lại, xe động cơ đốt trong truyền thống có doanh số đạt đỉnh vào năm 2017 và đã liên tục giảm dần doanh số qua các năm. 

xe dien.jpg
Kể từ năm 2020, doanh số xe điện tại Mỹ đã tăng gấp 4 lần. Ảnh: BNEF.

Dù vậy, điều này không có nghĩa là sự phát triển của xe điện không tồn tại những thách thức. Việc phải phát triển những phương tiện tương lai kiểu mới với công nghệ hiện đại sẽ khiến chuỗi cung ứng phải thay đổi cực kỳ khó khăn trong công cuộc tái tạo và thích ứng. Các bài toán cần có lời giải ưu việt hơn như sản xuất pin, hạ tầng trạm sạc vẫn đang được các hãng xe toàn cầu tập trung nghiên cứu. Không những vậy, để có thể thuyết phục người tiêu dùng từ bỏ thói quen sử dụng xe động cơ đốt trong của họ cũng là điều không hề dễ dàng. Vì vậy, luôn tồn tại các lực cản lớn đối với sự phát triển nhanh chóng của xe điện. Nhưng bù lại, hàng loạt chính phủ các quốc gia đã đưa ra các lộ trình khai tử xe động cơ đốt trong, chuyển hoàn toàn sang xe điện muộn nhất vào năm 2050 thể hiện quyết tâm lớn trong cuộc cách mạng xanh hoá phương tiện giao thông. 

Hùng Dũng (theo Insideev/Bloomberg) 

Tin bài cộng tác gửi về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Xin cảm ơn!