Đối với nam giới, lựa chọn chính để bảo tồn khả năng sinh sản của tinh trùng là lưu trữ tinh trùng - nơi bạn đông lạnh tinh dịch của mình.
Ung thư và các phương pháp điều trị ảnh hưởng khả năng sinh sản ra sao?
Với người bệnh ung thư cần điều trị hóa chất, xạ trị…, thời điểm tốt nhất để lưu trữ tinh trùng là trước khi tiến hành các biện pháp điều trị.
Về lâu dài sau khi được chẩn đoán ung thư, bạn vẫn có thể có con khỏe mạnh một cách tự nhiên, ngay cả khi bạn bị giảm số lượng tinh trùng.
Tuy nhiên, bất kỳ loại ung thư nào có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng. Những người bị ung thư tinh hoàn thường có khả năng sinh sản thấp hơn trước khi bắt đầu điều trị và thấp hơn nữa sau khi tiến hành.
Phương pháp điều trị ung thư bao gồm: phẫu thuật, xạ trị, hóa trị và có thể gây ra các vấn đề về khả năng sinh sản tạm thời hoặc lâu dài. Trong thời gian điều trị ung thư thì không nên thụ thai do DNA trong tinh trùng có thể bị hư hỏng trong quá trình điều trị và một thời gian sau đó.
Mức độ sinh sản của quý ông sau khi điều trị phụ thuộc vào các phương pháp điều trị, thời gian điều trị, độ tuổi và khả năng sinh sản trước khi được chẩn đoán.
Hóa trị là hình thức điều trị ung thư rất phổ biến. Những loại thuốc này có tác dụng ngăn chặn hoặc làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư. Nhưng trong quá trình này, chúng cũng có thể tấn công các tế bào bình thường ở những nơi khác trong cơ thể, bao gồm cả các ống sản xuất tinh trùng trong tinh hoàn của bạn.
Điều này có nghĩa là hóa trị có thể tiêu diệt tạm thời hoặc vĩnh viễn các tế bào tinh trùng đang phát triển.
Xạ trị là sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư trong một khu vực cụ thể, đồng thời hạn chế tổn thương các tế bào bình thường.
Xạ trị ung thư tinh hoàn hoặc các bệnh ung thư khác gần tinh hoàn có thể làm tổn thương tinh hoàn, dẫn đến các vấn đề vĩnh viễn trong sản xuất tinh trùng.
Xạ trị toàn bộ cơ thể (được sử dụng trước khi cấy ghép tủy xương) và bức xạ lên não cũng có thể làm giảm khả năng sinh sản. Điều này là do nó ảnh hưởng đến các tuyến sản xuất hormone hoạt động trên hệ thống sinh sản.
Vì bức xạ đến tinh hoàn có thể gây ra tổn thương di truyền trong giai đoạn đầu của quá trình phát triển tinh trùng, nên tốt nhất bạn không nên cố gắng mang thai từ 6 đến 12 tháng sau khi xạ trị.
Nếu phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn để điều trị ung thư, khả năng sinh sản có thể ảnh hưởng. Ung thư ở một tinh hoàn có thể không ảnh hưởng đến cơ hội có con nếu tinh hoàn còn lại tiếp tục tạo ra testosterone và tinh trùng.
Phẫu thuật trong vùng chậu (như ung thư bàng quang) đôi khi có thể làm tổn thương các dây thần kinh trong vùng, có thể gây ra các vấn đề về cương cứng, xuất tinh.
Tại sao lưu trữ tinh trùng lại quan trọng?
Nhận chẩn đoán mắc ung thư, điều quan trọng là bạn phải suy nghĩ về việc muốn có con trong tương lai hay không. Nếu muốn, hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi bắt đầu điều trị.
Nếu ung thư hoặc điều trị có nguy cơ gây nguy hiểm đến khả năng sinh sản của bạn, xét nghiệm tinh dịch đồ thường xuyên sẽ kiểm tra được khả năng sinh sản liệu có bị giảm và liệu nó có cải thiện theo thời gian hay không.
Tinh dịch có thể được đông lạnh và bảo quản lâu dài để sử dụng cho những lần sau. Nếu bạn muốn làm cha một đứa trẻ ở giai đoạn sau, tinh dịch đông lạnh được rã đông và được sử dụng trong các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Bạn có thể đến các bệnh viện hoặc trung tâm hỗ trợ sinh sản để có thể lưu trữ tinh trùng. Tại Hà Nội, một số nơi có thể lưu giữ con giống như Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, một số bệnh nhân tư nhân... Chi phí mỗi nơi là khác nhau, thường bệnh viện công lập sẽ tiết kiệm hơn.
Tinh trùng được đông lạnh và giữ trong nitơ lỏng (-196˚C) để bảo quản lâu dài.
Đôi khi bạn có thể không thể lấy ra một mẫu tinh dịch bằng cách “tự sướng” vì không khỏe, lo lắng, hoặc “cậu nhỏ” không thể cương cứng vì nhiều lý do.
Trong trường hợp này, các mẫu có chứa tinh trùng có thể được lấy từ mẩu mô tinh hoàn nhỏ. Nếu tìm thấy tinh trùng, mẫu có thể được đông lạnh và bảo quản để sử dụng sau này.
Có vấn đề gì với những đứa trẻ sinh ra từ tinh trùng trữ lạnh của người mắc ung thư không?
Cho đến nay, không có vấn đề nào được phát hiện ở trẻ em sinh ra bằng cách sử dụng tinh trùng đông lạnh được thu thập trước khi điều trị ung thư.
Nếu tinh trùng được thu thập trong quá trình điều trị, điều quan trọng là phải nói chuyện với chuyên gia tư vấn di truyền về bất kỳ rủi ro nào có thể xảy ra.
Trung tâm Nam học, Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội)