Tổng cộng đã có 35 tù nhân Nga được thả để đổi lấy tự do cho 35 tù nhân Ukraina. Bất chấp nhiều trở ngại và trì hoãn, cuộc trao đổi cuối cùng đã diễn ra hôm nay, 7/9.

Theo báo RT, máy bay chính phủ chở những cựu tù nhân Nga đã hạ cánh xuống thủ đô Moscow chiều 7/9. Một máy bay chở những người Ukraina được phóng thích đã hạ cánh ngay trước đó xuống Kiev.

Ủy viên Tổ chức nhân quyền Nga Tatyana Moskalkova xác nhận cuộc trao đổi tù nhân đã hoàn tất. Bà Moskalkova ca ngợi sự kiện là "hoạt động nhân đạo quy mô lớn mang tính lịch sử", diễn ra sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng ở nhiều cấp. Có lúc, cả hai tổng thống Nga và Ukraina cũng tham gia thương lượng qua điện thoại.

{keywords}
Các cựu tù nhân Nga vui mừng được trở về quê hương sau khi máy bay chở họ hạ cánh xuống sân bay Moscow. Ảnh: Sputnik

Truyền thông Ukraina đã công bố danh sách những người được nước này trao trả cho Nga. Trong số đó có nhà báo Kirill Vyshinsky. Nhà báo này đã được phép bảo lãnh tại ngoại hồi cuối tháng 8 sau hơn một năm bị giam cầm. Ngay sau khi được trao trả, ông Vyshinsky cam kết sẽ dự phiên xét xử ở Ukraina để chứng minh sự vô tội của mình.

Một nhân vật khác cũng nằm trong danh sách trao đổi là Vladimir Tsemakh, lãnh đạo lực lượng phòng không của vùng ly khai Donetsk. Kiev cáo buộc ông Tsemakh tội khủng bố. Cái tên Tsemakh bắt đầu được truyền thông nước ngoài chú ý sau khi nhóm điều tra do Hà Lan dẫn đầu tuyên bố ông có thể là một nhân chứng có giá trị trong vụ điều tra thảm kịch máy bay chở khách MH17 bị bắn hạ.

Máy bay chở các cựu tù nhân Ukraina hạ cánh ở Kiev ngày 7/9

Nhà chức trách Ukraina cũng xác nhận, Moscow đã trao trả nhà làm phim Oleg Sentsov, người bị buộc tội âm mưu tấn công khủng bố ở Crưm và bị kết án 20 năm tù giam. Ông Sentsov nhất quyết phủ nhận mọi cáo buộc. 

Ngoài ra, phía Nga còn phóng thích 24 thủy thủ Ukraina bị nước này bắt giữ sau một cuộc đụng độ hải quân ở Biển Đen hồi năm ngoái. Họ bị buộc tội xâm phạm lãnh hải của Nga.

Hình ảnh các cựu tù nhân được đưa trở về nhà đã làm dấy lên hy vọng cho sự khởi đầu của quá trình bình thường hóa quan hệ Nga - Ukraina. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky mô tả sự kiện sẽ giúp "cởi trói đối thoại" giữa Kiev với Moscow.

Phát ngôn viên của Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết, Điện Kremlin rất hài lòng khi các công dân Nga được trở về nhà. Theo Bộ Ngoại giao Nga, việc trao đổi tù nhân diễn ra thành công ám chỉ mối quan hệ giữa hai nước láng giềng có thể được cải thiện, thoát khỏi tình trạng bế tắc như hiện nay.

Lãnh đạo nhiều nước trên thế giới bày tỏ sự vui mừng về sự kiện. Thủ tướng Đức Angela Merkel gọi đây là "dấu hiệu của hy vọng", đồng thời kêu gọi hai bên tiếp tục nỗ lực để triển khai thỏa thuận Minsk.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng đàn Twitter chúc mừng Nga, Ukraina vì "tin vô cùng tốt lành" và "có lẽ là bước quan trọng đầu tiên hướng tới hòa bình" giữa họ.

Tuấn Anh