Trong lúc ngủ, cơ thể sẽ hít vào một lượng khí. Lượng khí này sẽ đi vào mũi hoặc miệng rồi xuống phổi và thở ra một cách tự nhiên. Nếu vùng hầu họng bị hẹp sẽ khiến lượng khí hít vào đó đi qua một vùng hẹp hơn, các mô niêm mạc xung quanh vì thế bị rung lên và tạo ra âm thanh. Âm thanh này có tiếng khò khè hay khàn khàn, phát ra từ mũi hoặc miệng nên được gọi là ngáy.
Nguyên nhân gây ngủ ngáy
- Nghẹt mũi hay đường thở trong mũi bị tắc: Do viêm xoang, viêm mũi dị ứng, do biến dạng mũi như lệch vách ngăn...
- Ở một số người có các cơ ở họng và lưỡi ít hoạt động, chúng chùng xuống và tạo áp lực lên đường thở. Lạm dụng bia rượu hoặc thuốc ngủ, tuổi càng cao các cơ càng kém vận động hơn.
- Thừa cân béo phì có thể khiến mô vùng họng trở nên kém linh động gây ngủ ngày.
- Mắc VA, amidan hoặc hạch họng lớn cũng gây ngủ ngáy.
- Ngủ nghỉ không điều độ gây tinh thần mệt mỏi.
Nguy cơ lớn nhất của ngủ ngáy đối với bản thân là “ngưng thở khi ngủ”. Nghĩa là chúng ta có thể bị hẹp đường thở khi đó oxy lên não bị thiếu đi, điều này dẫn đến nhiều hệ lụy như: sáng hôm sau thức giấc bạn sẽ gặp phải tình trạng mệt mỏi, uể oải; thậm chí ngủ gật khi lái xe; chất lượng công việc bị giảm sút không được linh hoạt và minh mẫn. Nếu ngưng thở khi ngủ kéo dài trên 10 giây hoặc hơn nữa đôi khi sẽ dẫn đến trường hợp xấu nhất đó là đột tử.
Ngoài ra, một người ngủ ngáy trước tiên làm ảnh hưởng đến người xung quanh rất nhiều như con cái, vợ, chồng… vì âm thanh tiếng ngáy của bạn có thể khiến người xung quanh cảm thấy khó chịu và không thể đi vào giấc ngủ.
Cách khắc phục:
Tránh ăn quá no vào bữa tối: Trong các bữa ăn hằng ngày, nhất là bữa tối, bạn không nên ăn quá no. Vì việc đó vừa có ảnh hưởng không tốt cho dạ dày, vừa là nguyên nhân gây nên chứng ngủ ngáy vào ban đêm. Chính vì thế khi ăn xong sau bữa tối, bạn nên đi bộ thể dục để giúp việc tiêu hóa được nhanh hơn và đồng thời cũng giúp cơ thể có được giấc ngủ hơn, sâu hơn. Không ăn các loại thực phẩm chế biến từ bơ sữa trước khi ngủ.
Thay đổi tư thế ngủ: Nếu nằm ngửa có thể khiến cho lưỡi và vòm miệng có xu hướng đổ xuống họng gây ngủ ngáy. Nằm nghiêng giúp giảm bớt tình trạng này, bạn nên sử dụng gối cao giúp khai thông đường thở.
Giảm cân: Người thừa cân béo phì thường có nguy cơ ngủ ngáy. Giảm cân là biện pháp giảm ngủ ngáy đã được chứng thực.
Không uống bia rượu, hút thuốc lá: Tránh uống rượu trước khi ngủ, vì rượu bia gây giảm trương lực cơ bao gồm cả cơ họng. Bỏ thuốc lá do thuốc lá gây kích thích đường hô hấp.
Rèn luyện thói quen ngủ nghỉ điều độ: Những người thiếu ngủ làm tinh thần mệt mỏi dễ dẫn đến ngủ ngáy. Không nên sử dụng các thuốc an thần hoặc bất cứ loại thuốc nào gây giảm trương lực cơ vùng họng.
Thường xuyên thay ga giường, vỏ gối và giữ vệ sinh phòng ngủ: Do bụi nhà có thể là tác nhân gây dị ứng có thể là nguyên nhân gây ngủ ngáy.
Làm thông thoáng đường thở: Dùng thuốc xịt mũi nếu như đang bị viêm mũi gây tiết dịch cản trở đường hô hấp.
BS. Đặng Xuân Thắng (Đại học Y Dược, Đại học Duy Tân Đà Nẵng)
.svg){kind=icon}
