Cuối tuần trước, nhân dịp có giờ giảng tại phân hiệu Đại học Y Hà Nội, hai vợ chồng đưa cả nhà về quê để trẻ con được nghỉ hè với ông bà và họ hàng.

21h, vừa về đến đầu cổng, ông bà ra đón cháu rất vui nhưng mẹ chồng lại xoa đầu con bé con và bảo: “Nắng nóng thế này đưa trẻ con về làm gì cho khổ?”. Mình thì thấy về quê rất thoáng và mát, mát hơn Hà Nội rất nhiều!

Mấy ngày ở quê, cả nhà cứ hở ra là đóng kín cửa bật điều hoà. Mình thì làm ngược lại: hở ra là tắt điều hoà, mở tung cửa. Ngày giảng ở phân hiệu hôm sau rơi vào đúng ngày cắt điện luân phiên. Đang học thì cúp điện, các em sinh viên nhốn nháo lắm, lập tức giấy, vở được các em huy động làm quạt.

Sau những phút gián đoạn, máy nổ đã được khởi động nhưng công suất yếu, không đủ để chạy điều hoà. “Có điện để dùng mic và máy chiếu là tốt lắm rồi”, mình nghĩ bụng thế, rồi cùng các em mở tung cửa sổ, ung dung tiếp tục bài giảng.

Để rèn luyện, 2 mẹ con không ngồi ô tô điều hoà mát rượi mà đi bộ hơn 1km ra bến, bắt xe bus đi học.

Không có điều hoà, chỉ dựa vào gió trời và quạt trần, tất nhiên không tránh được hoàn toàn cái nóng giữa hè, nhưng bỗng nhiên mình thấm lắm câu rap “thích gió trời hơn gió điều hoà” của Đen Vâu.

Về lại Hà Nội, cuối tuần trước có những trận mưa to, nên không khí Hà Nội cũng mát mẻ dễ chịu hơn nhiều đợt trước. Nhưng cứ về nhà là mình thấy con bé con chui tọt vào phòng điều hoà.

Mình chợt nhớ lại, từ đầu hè đến giờ, bọn trẻ con cứ nhất nhất bật điều hoà - gần như 100% thời gian ở nhà luôn!

"Các con không thể cả ngày ngồi trong phòng điều hoà được”, mình vừa nói vừa tắt điều hoà và đi mở cửa hứng gió. "Nhưng mà nóng lắm, mẹ nhìn con chảy mồ hôi rồi đây này".

- Nóng mới là mùa hè! Chảy mồ hôi một lúc rồi sẽ mát.

- Nhưng con không chịu được nóng đâu.

- Hôm nay không nóng lắm, có khoảng 30-31 độ C, con buộc tóc cao lên cho mát và bật quạt đi.

- Sao mẹ cứ suốt ngày tắt điều hoà thế nhỉ! Con không thích chảy mồ hôi đâu.

- Ơ! Chảy mồ hôi có gì là không tốt? Mồ hôi là cách tự nhiên để làm mát cơ thể, lại giúp thải bớt độc nữa, con biết không? Hãy để mồ hôi chảy ra một lúc mà xem, con sẽ thấy rất dễ chịu đấy!

- Nhưng có điều hoà làm mát rồi!

- Có phải bao giờ con cũng bê được cái điều hoà theo đâu? Con cần phải học cách thích nghi với thời tiết, khí hậu chứ! Hơn nữa… à, đúng rồi, con biết vì sao người châu Âu ít dùng điều hoà không?

- Vì bên đấy mát!

- Đâu phải, con không nhớ mấy năm trước nhà mình sang Pháp dịp hè, trời nóng ơi là nóng, đêm mẹ ngồi quạt cho con suốt đến 1-2h sáng trời mát mới thôi đấy à?

- Thế sao không dùng điều hoà mà phải khổ thế mẹ?

- Vì người Pháp nói khi dùng điều hoà, mình thổi 1 cơn gió mát vào nhà nhưng lại thổi 2 cơn gió nóng sang nhà hàng xóm và vào môi trường! Mùa hè nhu cầu điện cao, nếu cứ lạm dụng điều hoà, vừa làm thiếu điện còn gây nóng thêm cho môi trường nữa. Mẹ không cấm các con dùng điều hoà, nhưng mẹ nghĩ nên hạn chế, thật cần mới dùng thôi. Đấy cũng là một cách luyện tập cho cơ thể.

Thế là sáng nay, để rèn luyện, 2 mẹ con không ngồi ô tô điều hoà mát rượi sang nhà cô giáo, mình dắt con gái đi bộ hơn 1km ra bến, bắt xe bus đi học. Được cái con bé rất thích đi bộ cùng với mẹ nên cũng không phàn nàn. Vừa đi, 2 mẹ con vừa nói chuyện:

- Con biết không? Sáng nay mẹ vừa đọc 1 bài báo: người Việt Nam bây giờ ít chăm chỉ hơn xưa. Ai ai cũng chỉ thích đi làm văn phòng, càng ngày càng ít người hiểu rõ và tinh thạo những việc kỹ thuật và chân tay.

- Chắc vì ngồi văn phòng có điều hoà mát!

- Ừ, con nói mẹ lại nghĩ thêm 1 ý: ngồi điều hoà, phụ thuộc điều hoà làm người ta lười, ngại đi nữa. Vì ở trong mát rồi thì ngại ra ngoài nắng nóng. Nhưng đấy chỉ là 1 lý do nhỏ thôi! Mẹ nghĩ các con cần luyện tập để thích nghi với cuộc sống, mình nên tự giải quyết vấn đề của mình trước, theo hướng đơn giản nhất rồi mới cầu viện máy móc sau. Ví dụ, con nên buộc tóc cao, gọn gàng cho mát chứ đừng cứ để xoã xượi rồi lại kêu nóng đòi bật điều hoà.

Mẹ nói thêm nhé: từ hôm nay, trời nóng mà con không chịu buộc tóc gọn gàng là mẹ sẽ cắt ngắn đi đấy!

- Con biết rồi, con rút kinh nghiệm mà mẹ! Mẹ con mình đi xe bus để bảo vệ môi trường, bù lại việc con ngồi điều hoà à mẹ?

- Câu chuyện bảo vệ môi trường là câu chuyện lâu dài. Nhưng con có thấy đi bus, đi bộ hay không? Vừa tiết kiệm, rèn luyện sức khoẻ và lại bảo vệ môi trường nữa

- Thì con vẫn luôn thích đi bus, đi tàu mà!

Ra đến bến bus, bỗng nhớ lại 1 buổi trưa cách đây vài tuần, bố mẹ đi làm về đến nhà, gặp Emil nhăn nhó, hỏi vì sao thì cu cậu bảo: "Bố mẹ ngồi ô tô đi làm về, làm sao biết nỗi khổ của 1 thằng bé cuốc bộ dưới trời nắng đi từ bến bus về nhà mồ hôi mồ kê nhễ nhại".

- Con không thấy là nhờ đổ mồ hôi và uống nhiều nước nên da con lúc nào cũng mịn, cũng đẹp à?

Giờ nghĩ lại băn khoăn, không biết cứ đâu đâu cũng bật điều hoà tránh nóng thế này, liệu đến vài thế hệ nữa, tuyến mồ hôi của người Việt mình có bị thoái hoá đi không. Cũng như bộ lông của tổ tiên đã mai một khi phương tiện tránh rét có nhiều lên ấy. Nhưng không có lông thì được, chứ tuyến mồ hôi còn là cơ quan tiết, cơ quan thải trừ, teo dần đi là nguy cơ to.

Tự nhắc bản thân mùa hè này sẽ rèn luyện cho tụi trẻ tiết chế điều hoà, tận hưởng nhiều gió trời và tăng tiết mồ hôi mới được! Có tiết nhiều mồ hôi thì mới biết trân quý những giọt mồ hôi!

Hương Thảo