Vừa qua, tại Học viện Ngân hàng, Viện nghiên cứu và phát triển trí thức số (IDK) cùng Liên chi hội Thư viện Đại học khu vực Phía Bắc (NALA) đã tổ chức lễ tiếp nhận các tác phẩm văn học về công nhân vùng than của nhà văn Đặng Huỳnh Thái trao tặng.
Tác giả Đặng Huỳnh Thái đã xuất bản tiểu thuyết Đất và máu (NXB Hội Nhà văn - 2021), tiểu thuyết Bể than Đông Bắc (NXB Lao động - 2024) và thực hiện phim tài liệu Vùng mỏ, con người và lịch sử (2017).
Trong lời tựa của cuốn sách về lịch sử công nhân mỏ Bể than Đông Bắc, Tổng biên tập Báo Lao động Nguyễn Ngọc Hiển viết: "Một cuốn tiểu thuyết đồ sộ nói nên được giai đoạn cách mạng hào hùng của những người thợ mỏ...".
Viết tiểu thuyết lịch sử rất khó, viết về những người thợ càng khó. Đọc sách về vùng mỏ cũng khó, nếu như ta không cảm nhận được "người trần gian làm việc âm phủ". Một phần ba đời người trong hầm sâu 500m dưới mặt nước biển, thiếu ánh sáng, thiếu khí thở, nhưng họ vẫn nở nụ cười tươi, ngẩng cao đầu, đến khi lò thủng đón cơn gió "nồm nam mát rượi".
Nhà văn Đặng Huỳnh Thái năm nay đã 85 tuổi, ông viết với tâm thế của người viết quá nhuần nhuyễn, là cách viết hiện đại, tiết tấu nhanh, câu chuyện phát triển theo tốc độ của ngôn ngữ. Nhiều câu chuyện có hình thức như truyện ngắn trong tiểu thuyết đẫm mồ hôi, nước mắt và cả máu người thợ mỏ.
Đọc xong 450 trang sách và xem 100 tấm ảnh, nhắm mắt lại, nín thở, trong đầu bạn sẽ vang lên câu nói "Than đốt cháy tất cả, nấu thép thành nước, nhưng không nấu được trái tim thợ mỏ". Thông điệp ấy mãi mãi trường tồn cùng thời gian và trong lòng những người thợ mỏ.
Ngay sau khi tiểu thuyết Đất và máu được phát hành, nhà văn Võ Thị Xuân Hà đã trực tiếp đọc hết cuốn sách dày 750 trang với 32 buổi trong 6 tháng cuối năm 2022.
Năm 2023, Đất và máu đã được nhóm nữ nhà văn và dịch giả Hà Nội (Kiều Bích Hậu và Khánh Phương) chuyển ngữ sang tiếng Anh với tựa đề Earth and Blood - NXB Ukiyoto Canada ấn hành và đang bán trên toàn cầu.
Tháng 7/2024, Đất và máu được NXB Hội Nhà văn tái bản thành sách điện tử, theo kiểu tự lật trang, có thể đọc trực tiếp trên trang web hoặc mua với giá thấp đáp ứng mọi yêu cầu của bạn đọc.
Trước đó, vào năm 1985, nhà văn Đặng Huỳnh Thái đã viết kịch bản văn học cho bộ phim tài liệu Vùng mỏ, con người và lịch sử - đạo diễn: NSƯT Vũ Phạm Từ, quay phim: NSND Nguyễn Đăng Bẩy. Vì là phim nhựa, không có phương tiện để luu hành nên 35 năm sau, ông đã cho chuyển phim sang dạng kỹ thuật số. Hiện phim được lưu giữ tại Bảo tàng Quảng Ninh, Thư viện Quảng Ninh... làm tài liệu học tập cho công nhân trẻ.
Để mang đến sự tiện lợi cho người xem đa phương tiện, tác giả Đặng Huỳnh Thái đã đưa bộ phim lên kênh YouTube. Và bây giờ tác phẩm được số hóa thêm một bước nữa, người dùng chỉ cần quét mã QR để xem và lưu trên thiết bị của mình.
Trong buổi lễ tiếp nhận 3 tác phẩm trên, Tiến sĩ, Viện trưởng IDK Nguyễn Huy Chương chân thành cảm ơn nhà văn Đặng Huỳnh Thái: "Ông có tấm lòng hào hiệp, tâm huyết, tuy tuổi cao nhưng là người cấp tiến về việc sử dụng công nghệ thông tin để phát hành sách của mình đến đông đảo bạn đọc trong và ngoài nước. Là tấm gương sáng cho bạn trẻ trong ngành thư viện noi theo để phát triển tri thức số".
Trước đó, UBND tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức Lễ tiếp nhận 80 cuốn tiểu thuyết Bể than Đông Bắc và nhiều tác phẩm khác về vùng mỏ do tác giả Đặng Huỳnh Thái trao tặng.
Bể than Đông Bắc cũng theo chân nhà văn 85 tuổi lên các công trường, hầm lò, xưởng máy đến với những người thợ đã nuôi dưỡng tác giả và các tác phẩm ra đời.