Chuỗi nội dung ‘Điểm tin tuần’ về tình hình lừa đảo trực tuyến trên không gian mạng Việt Nam được Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) thực hiện định kỳ từ trung tuần tháng 11/2023, với mục tiêu cung cấp các thông tin hữu ích để giúp mỗi người dân tự biết cách bảo vệ mình và người thân khi tham gia giao dịch trực tuyến trên mạng.
Trong tuần từ ngày 26/2 đến 3/3, cả 5 hình thức lừa đảo trực tuyến nổi bật được Cục An toàn thông tin ghi nhận đều là những chiêu thức được các nhóm lừa đảo sử dụng nhiều, cơ quan chức năng cũng liên tục cảnh báo:
Quảng cáo bán iPhone giá rẻ trên mạng để lừa chiếm đoạt tài sản
Mới đây, một nhóm đối tượng lừa đảo bằng hình thức bán điện thoại di động iPhone chính hãng giá rẻ qua mạng xã hội đã bị Công an tỉnh Hà Tĩnh bắt giữ. Cụ thể, trên Facebook, các đối tượng đã quảng cáo bán iPhone chính hãng, mới nguyên seal (chưa bóc hộp) với giá giao động từ 6,99 đến 7,59 triệu đồng.
Khi có người dùng để lại thông tin liên hệ mua hàng và lựa chọn loại máy để mua, các đối tượng dùng số điện thoại rác, Zalo không chính chủ với tên gọi “Ngọc SP”, “Phương SP”, “Hằng SP”,… để liên hệ tư vấn bán hàng và cam kết với khách về chất lượng của điện thoại.
Sau khi có khách đồng ý mua hàng, các đối tượng gửi hàng cho khách qua dịch vụ giao hàng thu hộ và yêu cầu khách hàng phải thanh toán tiền cho nhân viên giao hàng thì mới cho nhận hàng để kiểm tra. Thực tế, hàng người dân nhận được là điện thoại giả, có bề ngoài gần giống với iPhone chính hãng.
Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân không nên mua các sản phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc trên mạng xã hội; không nghe tư vấn trên các trang web khi không xác định được mức độ uy tín và sự an toàn. Người dân chỉ nên thực hiện giao dịch khi đã xác nhận được uy tín và đảm bảo rằng người bán có đủ thông tin chi tiết về sản phẩm, hình ảnh chất lượng, mô tả chính xác; đồng thời cần tỉnh táo khi đọc các đánh giá của người mua khác về chất lượng sản phẩm.
Lập tài khoản Facebook ảo để lừa bán vé máy bay
Đối tượng T.K.A (Hậu Giang) vừa bị Công an Quảng Bình khởi tố vì đã có hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” thông qua việc tạo lập tài khoản Facebook ảo để lừa đảo bán vé máy bay. Đối tượng này lập Facebook tên ‘Ngọc Minh’, sau đó lần lượt đổi thành ‘Uyen Tran’ và ‘Tran Nhu Hao’ để đăng tải thông tin hiển thị như trang đại lý bán vé máy bay chuyên nghiệp.
Sau đó, đối tượng đăng bài lên các hội nhóm mua, bán vé máy bay để thu hút khách hàng. Khi có khách hàng tiếp cận mua vé máy bay và chốt đơn, đối tượng gửi số tài khoản ngân hàng và yêu cầu chuyển tiền. Ngay khi nhận được tiền, đối tượng T.K.A lập tức chặn liên lạc với nạn nhân để chiếm đoạt tiền. Với thủ đoạn này, đối tượng đã chiếm đoạt của các nạn nhân trên toàn quốc với số tiền lớn.
Cục An toàn thông tin đề nghị người dân tỉnh táo khi giao dịch trên mạng xã hội, nhất là khi thấy các quảng cáo giá siêu rẻ và ưu đãi lớn. Người dân có nhu cầu mua vé máy bay, nên trực tiếp đặt vé qua website hoặc liên hệ qua tổng đài của hãng hàng không. Trước khi thực hiện giao dịch, người dân cần tìm hiểu kỹ, xác nhận thông tin mã vé và kiểm tra hiệu lực vé, đồng thời yêu cầu nhân viên của hãng soát lại thông tin hành trình bay, hành khách bay. Đặc biệt, không nên giao dịch qua trung gian thứ ba hay các đại lý khi không rõ về chất lượng, độ uy tín.
Lừa đảo ‘việc nhẹ lương cao’ có dấu hiệu tái bùng phát
Cục An toàn thông tin nhận định, hoạt động lừa đảo bằng hình thức dụ làm cộng tác viên online ‘việc nhẹ lương cao’ đang bắt đầu rầm rộ trở lại. Gần đây, nhiều người dùng mạng xã hội chia sẻ các câu chuyện bị lừa đảo hoặc lên các hội nhóm hỏi xác minh về lời mời làm cộng tác viên thanh toán đơn hàng cho các sàn thương mại điện tử.
Nhấn mạnh đây là hình thức lừa đảo đã liên tục được cơ quan chức năng đưa ra cảnh báo, các chuyên gia Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân cần nâng cao cảnh giác hơn nữa, đồng thời tuyên truyền đến người thân, bạn bè về thủ đoạn lừa đảo phổ biến này, tránh mắc bẫy của các đối tượng xấu.
Khi có ý định làm cộng tác viên cho các công ty, doanh nghiệp hay đơn vị cung ứng hàng hóa, người dân cần kiểm tra rõ tính chính xác của những thông tin về hàng hóa và đơn vị cung cấp, bằng nhiều nguồn khác nhau. Đặc biệt, người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân như căn cước công dân, chứng minh nhân dân, mã OTP, số thẻ ngân hàng... cho bất cứ ai hoặc trên bất kỳ trang web lạ nào.
Mạo danh Công an gọi điện lừa chiếm đoạt hơn 1,4 tỷ đồng
Một phụ nữ sống tại quận Tây Hồ (Hà Nội) mới đây đã bị lừa mất 1,4 tỷ đồng bởi nhóm đối tượng sử dụng chiêu thức gọi điện mạo danh cán bộ công an để thông báo người này có liên quan đến một vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Để tăng mức độ tin tưởng, đối tượng lừa đảo còn mặc trang phục công an khi gọi video với nạn nhân.
Để phòng tránh tình trạng trên tái diễn, Cục An toàn thông tin khuyên người dân nâng cao cảnh giác, trang bị cho bản thân những kiến thức để tự bảo vệ mình trên mạng xã hội. Ngoài việc không cung cấp thông tin cá nhân để tránh bị lộ lọt thông tin, người dân cũng cần lưu ý không thực hiện giao dịch chuyển tiền theo yêu cầu của các đối tượng dùng số điện thoại lạ gọi đến hay tiếp xúc qua hội nhóm cung cấp dịch vụ trên mạng xã hội.
Ngoài ra, do các đối tượng lừa đảo thường nhắm vào người cao tuổi, những người thân cần tuyên truyền để người cao tuổi trong gia đình có thể nhận biết và có ý thức cảnh giác, phòng tránh lừa đảo. Khi phát hiện trường hợp có dấu hiệu bị lừa đảo, người dân cần trình báo công an, không nên tìm đến các trang mạng xã hội được giới thiệu có thể lấy lại tiền bị lừa để không bị lừa tiếp.
Chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng với chiêu lừa đầu tư online
Lừa đảo kêu gọi đầu tư tài chính qua các ứng dụng không phải là hình thức mới nhưng đến nay vẫn có nhiều người dân bị ‘sập bẫy’ của những chiêu trò ngày càng bài bản và tinh vi của các đối tượng. Thủ đoạn đối tượng sử dụng là mạo danh các sàn đầu tư nước ngoài hoặc giả mạo công ty để tạo các trang web, ứng dụng đầu tư lừa đảo. Tên miền mà những sàn này dùng thường chỉ tồn tại một thời gian, sau khi đã lừa được một lượng người nhất định thì các tổ chức chuyển sang tên miền khác, tự đánh sập sàn cũ để ngăn cản hoạt động điều tra, truy vết của cơ quan chức năng.
Các tổ chức lừa đảo thường dẫn dụ người chơi bằng cách thời gian đầu để người chơi sinh lời cao. Đối tượng còn tạo ra các hội, nhóm chia sẻ kinh nghiệm đầu tư trên các mạng xã hội và mời các thành viên vào nhóm, với người chia sẻ tự xưng là chuyên gia, người đại diện doanh nghiệp với nhiều năm kinh nghiệm.
Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân chỉ tin tưởng, sử dụng các nền tảng và sàn giao dịch uy tín đã được Nhà nước xác thực, cấp phép; cẩn trọng trước các lời đề nghị hoặc giới thiệu các hoạt động đầu tư, đặc biệt là những lời mời chào đầu tư có lãi suất cao bất thường cùng với các khoản phí không rõ ràng. Người dân cũng cần tìm hiểu kỹ về chủ quản, công ty quản trị sàn trước khi đầu tư; tăng cường kiến thức về tài chính, đầu tư.