Theo European Pravda, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 19/3 thông báo, nước này đã nhận thêm một lô chiến đấu cơ đa năng F-16. Ông Zelensky không không tiết lộ cụ thể số lượng tiêm kích và nước nào đã gửi chúng, nhưng nhấn mạnh đây là tin tốt để tăng cường sức mạnh cho Không quân Ukraine đối phó với các cuộc tấn công từ phía Nga. 

Trước đó, hồi tháng 2, Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Troels Lund Poulsen xác nhận, nước này đã chuyển 12 trong tổng số 19 tiêm kích F-16 cam kết viện trợ cho Kiev. 

ukraine f 16.jpg
Tiêm kích F-16 của Không quân Bỉ. Ảnh: Militarnyi 

Cũng trong tháng 2, Không quân Ukraine đã tiếp nhận lô F-16 thứ 2 từ Hà Lan. Hoạt động chuyển giao các tiêm kích loại này đầu tiên từ Không quân Hoàng gia Hà Lan cho Ukraine được công bố vào đầu tháng 10/2024. Trước đó, Hà Lan đã cam kết cung cấp tổng cộng 24 chiếc F-16 cho Ukraine như một phần trong hoạt động viện trợ quân sự.

Theo Militarnyi, Đan Mạch và Hà Lan là những nước đi đầu trong liên minh quốc tế hỗ trợ Kiev, giám sát các chương trình đào tạo cho phi công và nhân viên kỹ thuật Ukraine để vận hành F-16.

Gần đây, Bỉ thông báo sẽ không thể chuyển F-16 cho Ukraine trong năm nay, do nước này bị chậm nhận tiêm kích F-35 thay thế. Ban đầu, Bỉ chỉ giới hạn vào việc tham gia đào tạo và hỗ trợ hậu cần cho F-16, nhưng sau đó đã quyết định chuyển giao 30 chiếc F-16 cho Ukraine.  

Bỉ có kế hoạch hoàn tất chuyển giao F-16 cho Ukraine vào năm 2028 và gắn điều này với chương trình thay thế các chiến đấu cơ cũ bằng F-35. Song hiện tại, Bỉ sẽ hoãn chuyển F-16 cho Ukraine thêm ít nhất một năm nữa. Trong khi đó, Na Uy cũng đã hứa cung cấp từ 6 – 22 chiếc F-16 cho Ukraine. 

Kể từ khi xung đột với Nga bùng nổ vào tháng 2/2022, Kiev đã đề nghị các nước hỗ trợ F-16. Được biết, những chiếc tiêm kích đầu tiên loại này đã đến Ukraine vào tháng 8/2024. Trong năm 2024, Ukraine tiếp nhận 18 chiếc F-16. 

F-16 được sử dụng cả trong hoạt động tấn công và phòng thủ. Chiến đấu cơ này đã được Ukraine dùng để đánh chặn tên lửa và máy bay không người lái (UAV) của Nga. Chúng cũng có thể được triển khai để phóng tên lửa và ném bom vào các vị trí của đối phương dọc theo tiền tuyến.

Tuy nhiên, hôm 11/3, phát ngôn viên Không quân Ukraine Yuri Ignat xác nhận, tiêm kích F-16 do phương Tây cung cấp hoàn toàn không thể cạnh tranh với chiến đấu cơ đa nhiệm Su-35 của Nga trong quá trình không chiến. 

Ukraine từng kỳ vọng F-16 sẽ là vũ khí thay đổi cuộc chơi tiềm năng trong xung đột với Nga. Tuy nhiên, việc các máy bay này chỉ được trang bị hệ thống radar lỗi thời và không được kết nối với mạng lưới chiến thuật Link 16 đã ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động của chúng. Tháng 8/2024, một chiếc F-16 thậm chí gặp nạn, khiến phi công dày dặn kinh nghiệm của Ukraine thiệt mạng.