Đó là những ví dụ điển hình cho tính cách mà người Nhật gọi là warukuchi - nói xấu người khác.
Mới đây, tuần báo Josei Seven của Nhật đã đăng tải một phát hiện bước ngoặt cho vấn đề xã hội lâu đời này. Đó là: Warukuchi có hại cho sức khỏe của bạn. Nó có thể rút ngắn tuổi thọ của bạn lên tới 5 năm. Vì vậy, tốt hơn hết bạn nên làm dịu lại những suy nghĩ cay đắng của mình, nếu có thể.
Nhưng vấn đề là, khi nói xấu ai đó, bạn lại cảm thấy tâm trạng rất tốt. Khi nói xấu, chất dopamine, hay còn được gọi là hormone khoái cảm, được não tiết ra để khuyến khích chúng ta.
Còn về mặt tâm lý, nhận xét ai đó xấu xí khiến bạn cảm thấy mình xinh đẹp. Nếu bạn chê hàng xóm, ông chủ, vợ/chồng và những chính trị gia là kẻ ngốc, thì theo ngụ ý, bạn là người thông minh. Nếu bạn đánh giá người này hoặc người kia thiếu đạo đức, thì bạn hàm ý mình là người đức hạnh.
Nói xấu giống như thứ vũ khí boomerang của thổ dân Úc, nó có thể quay lại làm hại bạn. |
Bất kỳ hoạt động xã hội nào, dù thân thiện đến đâu, đều kích hoạt tính cạnh tranh trong chúng ta. Nhà thần kinh học Risa Sugiura nói: “Chúng ta luôn so sánh mình với người khác. Việc này kích thích tiết dopamine. Với liều lượng vừa phải, dopamine vô hại, thậm chí có lợi. Nhưng nếu tất cả chúng ta đều cảm thấy hài lòng ở mức độ vừa phải thì sẽ không có cái gọi là nghiện”.
Với warukuchi, nó giống như một cách để thỏa mãn, kích thích sự thèm muốn để có được sự hài lòng hơn. Quá trình cứ thế diễn ra, cho tới một ngày, đột nhiên bạn cảm thấy mình đang nói xấu mọi người và mọi thứ.
Nhưng tại sao nó lại không lành mạnh? Bởi vì, bộ não được cấu tạo theo cách mà những lời chế nhạo và lăng mạ mà bạn ném vào người khác cũng khiến bạn bị thương tổn không kém gì người bị lăng mạ. Nó giống như loại vũ khí có tên boomerang của thổ dân Úc, ném đi và quay trở lại đúng nơi xuất phát ban đầu.
Hãy hình dung thế này, bạn đang đi bộ trên phố và nghe thấy ai đó hét lên: "Đồ ngu ngốc!". Khi đó, não được kích hoạt bởi hạch hạnh nhân, vùng nguyên thủy nhất của não.
Hạch hạnh nhân không phân biệt giữa những gì bạn nghe và những gì bạn nói. Cho dù ai đó nói xấu bạn, hay bạn nói xấu ai đó, thì hạch hạnh nhân đều mang lại nguy hiểm như nhau. Khi nói xấu người khác, bạn đang tự làm căng thẳng bản thân. Bạn càng làm điều đó, bạn càng trở nên căng thẳng hơn. Căng thẳng dẫn đến ăn quá nhiều và giấc ngủ kém chất lượng, gây nguy hiểm cho sức khỏe của bạn.
Và bạn càng kích hoạt hạch hạnh nhân, thì vỏ não trước trán của bạn càng phải hoạt động nhiều hơn, vì vậy hãy cố gắng để làm dịu nó. Bác sĩ tâm thần Kabasawa cho biết, việc vỏ não trước trán làm việc quá sức theo cách này có thể khiến nó kiệt sức sớm, gây mất trí nhớ và các triệu chứng khác liên quan đến chứng sa sút trí tuệ.
Đây là những lý do quan trọng khiến bạn phải kiềm chế “miệng lưỡi” của mình - hoặc ngón tay, nếu mạng xã hội là phương tiện của bạn. Đó là một thế giới không hoàn hảo và đây là thời điểm nhạy cảm khi dịch Covid-19 đang hoành hành, bác sĩ Kabasawa thừa nhận. Có rất nhiều thứ để bới móc và phàn nàn nhưng lời khuyên là “Hãy giữ nó trong giới hạn”.
Luôn miệng nói xấu chồng với mẹ chồng, tôi gặp quả đắng
Không phải tôi không yêu chồng, tôi rất yêu anh ấy là đằng khác. Đó là thứ tình cảm dành cho người yêu đầu tiên, và cũng là cha của các con mình, rất chung thuỷ nhưng đôi khi quá cầu toàn, kiểm soát.
Đăng Dương (Theo Japan Today)