Vừa qua, mạng xã hội lan truyền thông tin phi công P.H.D thuộc Đoàn bay 919 dương tính với Ketamin, một dạng ma túy tổng hợp. Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng cho biết cơ quan này đã yêu cầu hãng hàng không báo cáo vụ việc. Phi công đã được hãng cho dừng bay.

Liên quan đến thông tin này, Hãng hàng không Vietnam Airlines cũng thông tin các trang mạng chỉ đưa ra một phần báo cáo chuyên môn của bộ phận y tế. Mẫu xét nghiệm ban đầu của một phi công tên D. chỉ là kết quả nghi ngờ liên quan đến thành phần chất cấm sử dụng. Các cơ quan chuyên môn đang tiếp tục xét nghiệm, đánh giá, phân tích bằng các phương pháp khác nhau để có thể đưa ra kết luận cuối cùng.

Về loại chất này, trao đổi với VietNamNet, bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thanh Hiển, Trưởng khoa T3, Bệnh viện Tâm thần (TP.HCM), cho biết Ketamin bản chất là thuốc gây mê và vẫn đang được sử dụng trong y tế. Tuy nhiên, hiện nay, chất này bị lạm dụng và được sử dụng sai mục đích như một dạng ma túy mới với nhiều tác hại trên não bộ. Do Ketamin có giá rất đắt và mới du nhập vào Việt Nam trong vài năm gần đây nên bị giới trẻ ngộ nhận là “sang trọng và đẳng cấp”.

Theo bác sĩ Hiển, Ketamin có thể gây ảo giác, hoang tưởng. Ở những người sử dụng nhiều lần có thể bị suy giảm hoặc mất trí nhớ, nặng hơn có thể dẫn tới tình trạng rối loạn tâm thần.

Điều nguy hiểm là khác với Ketamin dược phẩm ở dạng dung dịch và rất tinh khiết, Ketamin ma túy thường ở dạng bột và được sử dụng bằng cách hít trực tiếp vào mũi. Ketamin ma túy có thể lẫn nhiều tạp chất một cách cố ý nhằm tăng độ "phê". 

Chất này vẫn được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp vào danh mục thuốc thiết yếu, dùng để gây mê trong phẫu thuật. Do những tác dụng phụ bất lợi nên ngày nay Ketamin ít được sử dụng.

Nhận định về tác hại của Kentamin, bác sĩ Hiển cho biết điểm khác biệt là một người có thể chỉ bị mổ vài lần (có sử dụng Ketamin để gây mê) trong suốt cuộc đời, nhưng người sử dụng Ketamin ma túy đi "gây mê" gần như mỗi ngày. Do đó, người dùng gặp những tác hại nghiêm trọng đối với não bộ và các cơ quan nội tạng như gan, thận…

Do tác dụng gây ức chế trầm dịu trên hệ thần kinh trung ương nên Ketamin thường được dân chơi dùng sau khi dùng ma túy dạng kích thích như thuốc lắc, ma túy đá. Mục đích là để làm giảm bớt trạng thái hưng phấn do các loại ma túy này gây ra. Chính việc sử dụng này dễ dẫn đến tương tác gây ngộ độc và có thể tử vong.

Một lễ hội tại Hồ Tây năm 2018 xảy ra vụ ngộ độc tập thể với 7 người tử vong và hàng chục người được đưa đi cấp cứu. Công thức chung của nhóm người này là uống rượu, sử dụng ma túy đá hoặc thuốc lắc sau đó hít Ketamin và bóng cười dẫn đến suy hô hấp, trụy tim mạch và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Theo thông tin từ Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), nếu như trước kia bệnh viện thường tiếp  nhận một vài trường hợp ngộ độc heroin mỗi tháng, hiện nay, số lượng này đã giảm. Thay vào đó, các bác sĩ thường gặp những ca ngộ độc các loại ma túy mới. Đặc điểm chung của các bệnh nhân này khi nhập viện đó là họ đều bị ngộ độc nặng kèm ảo giác.

Bệnh nhân ngộ độc sau khi sử dụng ma túy thế hệ mới thường có triệu chứng tính tình thay đổi, hung hãn, gặp ảo giác, loạn thần kiểu tâm thần phân liệt, tăng thân nhiệt, xuất huyết nội sọ, co giật... 

Ketamin hiện có trong danh mục III số thứ tự 35 theo Nghị định 73/2018 của Thủ tướng Chính phủ về các chất ma túy và tiền chất, nghĩa là chỉ được sử dụng hạn chế với mục đích y tế. Theo định nghĩa về ma túy, một chất là thuốc nhưng nếu được sử dụng sai mục đích thì trở thành ma túy, điều này cũng tương tự morphin nếu bị sử dụng sai mục đích.