Chú tôi hôm trước bị chảy máu cam, đi khám mới phát hiện tăng huyết áp mà không biết. Bác sĩ dặn phải theo dõi huyết áp hằng ngày. Tôi muốn hỏi làm sao để đo huyết áp tại nhà đúng cách cho người cao tuổi? (Minh Anh, Hà Tĩnh).
Theo thông tin từ Bệnh viện Lão khoa Trung ương:
Mạch, nhiệt độ, huyết áp, nhịp thở là các chỉ số chức năng sống trên cơ thể (hay còn gọi là dấu hiệu sinh tồn). Việc đo các chỉ số này nhằm đánh giá chức năng hệ tuần hoàn, hô hấp của cơ thể khi đến khám, điều trị tại các cơ sở y tế hoặc theo dõi sức khỏe tại nhà.
Nguyên tắc đo huyết áp: Người cao tuổi phải nghỉ ngơi hoàn toàn trước khi đo 15 phút, không hút thuốc lá, uống cà phê trước đó 30 phút. Mỗi lần đo huyết áp cần đo 2 lần trên cùng 1 vị trí, cách nhau ít nhất 2 phút.
Vị trí đo: Thường tại bắp tay. Nếu không đo được tại bắp tay thì có thể đo tại bắp chân. Có thể đo ở tư thế nằm hoặc ngồi, cánh tay đặt ngang mức tim.
Đo theo chỉ định của bác sĩ trong một số trường hợp đặc biệt: sau dùng thuốc, theo dõi huyết áp dao động. Nếu thấy bất thường cần theo dõi thêm và đi khám hoặc tham khảo ý kiến của nhân viên y tế để có hướng xử trí kịp thời.
Bạn cần chuẩn bị: Máy đo huyết áp điện tử (loại quấn bắp tay); pin hoặc nguồn điện
Các bước | Nội dung | Lưu ý |
Bước 1 | Rửa tay. Lắp các bộ phận vào máy hoàn chỉnh | Máy đủ pin, giắc cắm chắc chắn |
Bước 2 |
- Người cao tuổi được hoàn toàn nghỉ ngơi thư giãn ít nhất 15 phút - Ngồi/nằm tư thế đúng |
- Tay đặt trên mặt phẳng ngang mức tim. - Ngồi 2 bàn chân chạm đất, không gác chân lên nhau |
Bước 3 | Quấn vòng bít đúng cách vào bắp tay, ống dẫn khí đi ra ở mép dưới, mũi tên nằm giữa mép nếp gấp khuỷu. |
- Cách mép nếp gấp khuỷu 1-2cm - Quấn vừa với bắp tay, không quấn lên lớp áo dày, không xắn áo quá chật |
Bước 4 |
Bấm nút START/STOP để bắt đầu đo. Đo 2 lần và ghi lại. |
- Không nói chuyện hoặc cử động trong lúc đo. - Vòng bít sẽ bơm hơi tự động, sẽ thấy hơi căng tức ở bắp tay do máu bị chèn ép. - Sau khi vòng bít xả hơi hết, máy hiện kết quả. - Mỗi lần đo cách nhau ít nhất 2 phút. |
Bước 5 |
- Tháo vòng bít, bấm nút START/STOP để tắt máy. - Đặt người cao tuổi về tư thế thoải mái. - Rửa tay. Ghi kết quả vào sổ theo dõi. - Thu dọn dụng cụ. |
Đọc kết quả:
Giới hạn bình thường ở người lớn trên 18 tuổi:
- Giới hạn tối ưu: Huyết áp tối đa từ 90 đến dưới 120 mmHg và/ hoặc huyết áp tối thiểu từ 60 đến dưới 80 mmHg
- Tiền tăng huyết áp (có nguy cơ tiến triển thành tăng huyết áp thực sự): huyết áp tối đa từ 120 đến 139 mmHg và/ hoặc huyết áp tối thiểu từ 80 đến dưới 89 mmHg
- Chỉ số bất thường:
+ Tăng huyết áp: khi huyết áp tối đa ≥ 140 mmHg và/hoặc huyết áp tối thiểu ≥ 90 mmHg
+ Cơn tăng huyết áp (chăm sóc khẩn cấp): khi huyết áp tối đa > 180 mmHg và/hoặc huyết áp tối thiểu > 120 mmHg
+ Hạ huyết áp: khi huyết áp tối đa dưới 90mmHg và/hoặc huyết áp tối thiểu dưới 60mmHg. Một số người thường xuyên có huyết áp thấp dưới 95/60 mmHg nhưng không có biểu hiện bất thường.
- Ở người cao tuổi tùy theo mỗi cá nhân có đặc điểm thể chất và bệnh lý khác nhau mà bác sĩ có khuyến cáo mức huyết áp mục tiêu khác nhau. Thông thường huyết áp mục tiêu ở người 60 - 79 tuổi là <140/90 mmHg, người > 80 tuổi có thể chất và tinh thần tốt nên ở mức < 140 và 150 mmHg.