Huyện Quản Bạ cách trung tâm thành phố Hà Giang khoảng 46 km về phía Bắc. Nơi đây là “ngôi nhà chung” của 22 dân tộc anh em cùng sinh sống với những phong tục, tập quán truyền thống, tín ngưỡng riêng tạo nên sự độc đáo và đậm đà bản sắc.

Quản Bạ còn là cửa ngõ của Công viên địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn và có danh thắng nổi tiếng Cổng trời Quản bạ, Núi Đôi cùng với khí hậu quanh năm mát mẻ. Đây chính là lợi thế để Quản Bạ phát triển du lịch nông thôn.

Huyện Quản Bạ có nhiều lợi thế để phát triển du lịch cộng đồng. 

Đặc biệt, phát triển du lịch nông thôn được huyện xác định là một hướng đi quan trọng, nhiệm vụ trọng tâm của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025.

Với phương châm đó, huyện đã triển khai nhiều giải pháp phát triển du lịch tại các địa phương trên địa bàn. Một số mô hình đang phát huy hiệu quả, mang lại thu nhập ổn định cho người dân. Nổi bật là mô hình du lịch homestay gắn với xây dựng các khu dân cư kiểu mẫu trong xây dựng nông thôn mới. 

Triển khai chủ trương xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Quản Bạ đã đăng ký thực hiện 13 khu dân cư kiểu mẫu với tổng số 104 hộ tham gia. Các hộ dân được chính quyền địa phương hướng dẫn chỉnh trang lại nhà cửa, vệ sinh chuồng trại, xây dựng hoàn thiện cổng thôn, chăm sóc và trồng mới hàng rào xanh... 

Để hỗ trợ nhân dân phát triển du lịch, huyện Quản Bạ đã chủ động liên kết, phối hợp khai thác các tuor, tuyến du lịch trong tỉnh Hà Giang và các huyện giáp ranh theo ký kết hợp tác du lịch vùng.

Đồng thời quy hoạch thêm các tuyến du lịch nội huyện như: Làng văn hóa du lịch cộng đồng Nặm Đăm, xã Quản Bạ; Làng văn hóa du lịch H’Mông Village, xã Đông Hà; Hợp tác xã dệt lanh xã Lùng Tám; suối Cốc Mạ, Tả Cá xã Đông Hà và các hang động Lùng Khúy, Khố Mỷ; rừng hoa đào thôn Vàng Chá Phìn, Chỉn Chu Lìn, xã Cao Mã Pờ; điểm du lịch Thạch Sơn Thần, xã Quyết Tiến... là những địa điểm thu hút đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh.

Khu dân cư Chẩu Phàng, thôn Lùng Mười, xã Quyết Tiến là nơi đang xây dựng khu dân cư kiểu mẫu gắn với phát triển du lịch theo định hướng của huyện. Từ khi có chủ trương của huyện, xã về xây dựng xóm làm khu dân cư kiểu mẫu, bà con đều đồng tình ủng hộ bởi mọi người mong muốn phát triển du lịch để tăng thu nhập cho gia đình. 

Từ năm 2021, nhân dân đã góp công sức vào xây dựng khu dân cư kiểu mẫu như chỉnh trang lại nhà cửa sạch, đẹp, làm đường bê tông, cổng thôn, lắp đặt đèn đường; một số hộ đã đầu tư xây dựng, sửa chữa lại nhà ở để làm homestay. Đến nay, về cơ bản bộ mặt của thôn đã có thay đổi rõ rệt, sạch, đẹp và có nhiều du khách ghé thăm.

Làng văn hóa du lịch thôn Nặm Đăm, xã Quản Bạ đang là mô hình tiêu biểu trong phát triển du lịch cộng đồng, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng chục hộ dân nơi đây. Năm 2017, Làng văn hóa du lịch cộng đồng Nặm Đăm được công nhận đạt chuẩn Homestay ASEAN và đã thu hút hàng nghìn lượt khách mỗi năm. 

Gia đình anh Lý Quốc Thắng, thôn Nặm Đăm đã làm giàu nhờ mô hình này. Trước kia, gia đình anh chỉ làm nương rẫy, vất vả nhưng không đủ ăn. Năm 2013, được sự giúp đỡ của chính quyền, gia đình anh đã tham gia và được hỗ trợ 30 triệu đồng tu sửa nhà cửa theo kiến trúc truyền thống. 

Chính quyền địa phương còn đào tạo, tập huấn cho gia đình cách làm du lịch để tạo được ấn tượng, giữ chân du khách. Hàng năm, gia đình đón nhiều lượt khách đến nghỉ dưỡng.

Để phát triển các sản phẩm du lịch, gia đình anh mở thêm hình thức cho khách tham quan vườn mận trong vùng. Anh cũng chế biến các sản phẩm từ quả mận ở vườn thành món ăn phục vụ khách. Đồng thời bán các sản phẩm lưu niệm của địa phương như mật ong, rượu ngô, túi lanh, các sản phẩm dược liệu... tạo thêm sự đa dạng cho sản phẩm du lịch tại địa phương. 

Bên cạnh đó, huyện Quản Bạ cũng quan tâm đến công tác đào tạo nghề, tạo việc làm cho lao động nông thôn như: Mở các lớp dạy nghề nấu ăn, nghề du lịch cho các hộ làm homestay; mở các lớp dạy tiếng Anh giao tiếp; hướng dẫn bà con cải tạo vườn tạp gắn với phát triển du lịch.

Khai thác các sản phẩm nông nghiệp thế mạnh của địa phương, hiện huyện Quản Bạ có 65 sản phẩm được hoàn thiện tham gia Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Qua đó, vừa giúp quảng bá được các sản phẩm nông nghiệp đặc trung của địa phương, vừa có sản phẩm làm quà lưu niệm bán cho du khách.

Thời gian tới, để đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới, Quản Bạ tiếp tục chú trọng nâng cao tiêu chí thu nhập cho người dân. Theo đó, huyện xây dựng kế hoạch, phân công cụ thể cán bộ phụ trách các xã tuyên truyền, vận động người dân phát triển các mô hình du lịch cộng đồng, sản phẩm đặc trưng. Đồng thời, đẩy mạnh quảng bá, tiêu thụ sản phẩm nông sản cho nông dân; vận động người trong độ tuổi xuất khẩu lao động; đẩy mạnh chương trình khởi nghiệp và phát triển chăn nuôi, vay vốn sản xuất.

Kiều Nga và nhóm PV, BTV