Theo hãng tin RT, đây là lần đầu tiên quân đội 2 nước đối thoại về nội dung trên, kể từ khi Bắc Kinh cắt đứt quan hệ quân sự với Washington cách đây 2 năm.
Trong tuyên bố hôm 5/4, Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ cho biết, các cuộc họp trong khuôn khổ Nhóm công tác "Thỏa thuận tham vấn hàng hải quân sự" (MMCA) giữa Mỹ và Trung Quốc đã được tổ chức tại Honolulu từ ngày 3 – 4/4. Khoảng 18 quan chức quân đội Trung Quốc đã tham gia cùng với đại diện của Bộ chỉ huy Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ, Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, và Lực lượng Không quân Thái Bình Dương của Mỹ.
Trưởng phái đoàn Mỹ là Đại tá Ian Francis cho biết, MMCA là “phương tiện chính để Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương thảo luận trực tiếp về an toàn hoạt động trên không và trên biển với quân đội Trung Quốc. Việc liên lạc cởi mở, trực tiếp, và rõ ràng với quân đội Trung Quốc cũng như với tất cả các lực lượng quân sự khác trong khu vực là điều quan trọng nhất để tránh va chạm và hiểu lầm”.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng khẳng định cuộc gặp đã diễn ra “thẳng thắn, và mang tính xây dựng”.
MMCA được thành lập vào năm 1998, và họp thường niên cho đến năm 2021. Mỹ - Trung Quốc căng thẳng nhiều năm do bất đồng quan điểm trên nhiều lĩnh vực. Vào mùa hè năm 2023, một tàu chiến Trung Quốc đã cắt ngang trước tàu khu trục của Mỹ ở eo biển Đài Loan, buộc tàu Mỹ phải giảm tốc độ để tránh va chạm.
Trong tuyên bố hôm 5/4 cả 2 bên cũng đã đề cập đến vấn đề này. Theo đó, Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ cho biết sẽ “tiếp tục hoạt động an toàn và chuyên nghiệp ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương theo luật pháp quốc tế cho phép”. Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Trung Quốc nhấn mạnh, “Trung Quốc kiên quyết phản đối bất kỳ hành động nào gây nguy hiểm cho chủ quyền và an ninh quốc gia dưới chiêu bài tự do hàng hải”, và quân đội Trung Quốc sẽ “tiếp tục đáp trả mọi hành động nguy hiểm và khiêu khích”.