Sau khi được sơ cứu ở Bệnh viện đa khoa tỉnh Lạng Sơn, bệnh nhân 70 tuổi được chuyển về Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) điều trị tiếp.
Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai, ở Việt Nam rắn độc cắn là một trong những tai nạn thương tích phổ biến.
Tại Trung tâm Chống độc, rắn cắn là một trong những ngộ độc hàng đầu, đặc biệt xảy ra nhiều nhất từ tháng 4 đến tháng 11 - là mùa sinh sôi, phát triển của rắn độc.
Tình trạng mưa lụt kéo dài, biến đổi khí hậu còn phá vỡ môi trường sống của rắn nên chúng phải tìm nơi khác để trú ẩn và kiếm ăn như vườn rậm, tán cây, bụi cỏ… Do đó, cứ vào mùa mưa, số bệnh nhân nhập viện cấp cứu do bị rắn độc cắn thường gia tăng.
Khi bị rắn độc cắn nếu sơ cứu không đúng cách, nạn nhân có nguy cơ bị hoại tử, nhiễm trùng máu, hay thậm chí là tử vong.
Các bác sĩ cho hay khi bị rắn không độc cắn, bệnh nhân đau sưng nhẹ và trầy xước tại chỗ.
Còn khi bị rắn độc cắn, bệnh nhân đau rát nghiêm trọng tại vết thương trong vòng 15 - 30 phút. Vết cắn sưng nề và bầm tím, đôi khi lan rộng lên khắp cánh tay hoặc chân và gây hoại tử da.
Các dấu hiệu khác khi bị rắn độc cắn bao gồm: Buồn nôn, khó thở và cảm giác cơ thể yếu dần đi, đôi khi nạn nhân còn nhận thấy có mùi vị kỳ lạ trong miệng.
Ngoài ra, khi bị rắn độc cắn nạn nhân có thể bị rối loạn đông máu và xuất huyết, khó nói và yếu chân tay, liệt toàn thân hoặc suy hô hấp, ngưng thở.
Nguyên nhân tử vong do rắn độc cắn chủ yếu là do liệt các cơ gây khó thở hoặc mất nhiều máu, chảy máu toàn thân khó cầm.
Cách sơ cứu khi bị rắn độc cắn
Việc nhanh chóng sơ cứu người bị rắn cắn đúng cách nhằm mục đích làm chậm và hạn chế nọc độc xâm nhập vào cơ thể nạn nhân, từ đó ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm.
Khi bị rắn độc cắn, cần nhanh chóng gọi cấp cứu tại bệnh viện gần nhất để được truyền huyết thanh kháng nọc rắn đặc hiệu. Quá trình xử trí bằng huyết thanh kháng nọc rắn đặc hiệu và theo dõi tại bệnh viện phải được tiến hành ít nhất trong 12 giờ đầu. Nếu để lâu thì kết quả điều trị sẽ rất kém hoặc không hiệu quả.
Trong thời gian chờ sự trợ giúp y tế, cần di chuyển nạn nhân xa ra khỏi tầm hoạt động của con rắn; trấn an nạn nhân, hạn chế cử động, tốt nhất là bất động chi bị cắn bằng nẹp, để làm chậm sự lây lan của nọc độc.
Tháo bỏ đồ trang sức và nới lỏng quần áo chật nhằm tránh gây chèn ép khiến vết thương bắt đầu sưng lên.
Điều chỉnh tư thế sao cho vùng bị cắn nằm thấp hơn mức tim, chẳng hạn như nằm xuống, kể cả trong lúc được vận chuyển đến bệnh viện.
Làm sạch vết thương bằng xà phòng và nước muối sinh lý; dùng một miếng gạc khô và sạch để băng kín vùng bị cắn.
Những điều không nên làm khi bị rắn cắn
Bác sĩ Nguyên nhấn mạnh, sai lầm lớn nhất của những bệnh nhân khi bị rắn cắn là loay hoay ở nhà áp dụng kinh nghiệm dân gian để sơ cứu. Chỉ đến khi có các biểu hiện của suy hô hấp (tím tái, co cơ, khó thở…) hoặc vết thương hoại tử lan rộng mới đến cơ sở y tế thăm khám thì đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ và tính mạng nạn nhân.
Do vậy, các bác sĩ khuyến cáo cần ghi nhớ một số lưu ý trong sơ cứu khi bị rắn cắn như sau:
- Không sử dụng băng garo cột chặt vào vùng bị cắn để tránh làm đau nạn nhân, cản trở máu lưu thông đến các chi gây hoại tử.
- Không tùy tiện chườm, đắp lá cây hoặc sử dụng các bài thuốc dân gian lên vết thương hoặc uống thuốc khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ.
- Không rạch, chích vết thương hoặc cố gắng loại bỏ nọc độc vì có thể sẽ khiến nhiễm trùng nặng thêm.
- Tránh dùng thức uống có chứa caffeine hoặc rượu vì có thể làm tăng tốc độ hấp thụ nọc độc của cơ thể.
- Không nên cố bắt rắn. Thay vào đó nên ghi nhớ màu sắc, hình dạng và phương thức tấn công của chúng để có thể mô tả với bác sĩ. Ngoài ra, hãy chụp ảnh con rắn từ khoảng cách an toàn để giúp việc nhận dạng được dễ dàng, thông tin này sẽ có ích trong điều trị.
Thanh Hiền
Bị rắn độc cắn, bé 13 tuổi nguy kịch, bệnh viện hết huyết thanh đặc trị
.svg){kind=icon}
