Thanh tra TP Cần Thơ vừa chỉ ra những hạn chế, thiếu sót trong việc chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển quyền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thuộc thẩm quyền UBND quận Ninh Kiều.  Ninh Kiều là quận trung tâm của TP Cần Thơ. 

Hình thành nhiều khu dân cư tự phát 

Trong kết luận, Thanh tra TP Cần Thơ đã chỉ ra những mặt làm được và hạn chế, thiếu sót.

Thanh tra TP Cần Thơ kết luận, việc triển khai điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm của UBND quận Ninh Kiều còn chậm, chất lượng hạn chế, tính khả thi chưa cao, việc quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất sau khi được phê duyệt chưa tốt, dẫn đến tình trạng vi phạm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trong giao đất, thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất.

Công tác kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa được sâu sát, chưa kiên quyết xử lý tình trạng tự ý chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất không theo phương án quy hoạch, kế hoạch đã được duyệt. 

Năm 2018, UBND quận Ninh Kiều có thanh tra về sử dụng đất trên địa bàn 1 cuộc. 

Tuy nhiên, việc xử lý vi phạm thiếu cương quyết, không triệt để dẫn đến năm 2018 trên địa bàn phường An Bình đã hình thành 4 khu dân cư tự phát với diện tích san lấp trái quy định 10.300m2, được phân ra 145 lô nền.

“Xảy ra tình trạng này nguyên nhân một số UBND phường thiếu trách nhiệm trong quản lý đất đai, xây dựng chưa kiên quyết xử lý các trường hợp sai phạm kịp thời…”, kết luận Thanh tra nêu. 

Các cơ quan tham mưu chưa thực hiện đúng các quy định của Luật Đất đai đối với các trường hợp thực hiện chuyển mục đích từ đất nông nghiệp sang đất ở; chưa đề ra được giải pháp ngăn chặn tình trạng tách thửa phân lô, chuyển nhượng quyền sử dụng đất hình thành khu dân cư tự phát trái với chủ trương của thành phố.

Ninh Kiều là quận trung tâm của TP Cần Thơ 

Công tác lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm của quận Ninh Kiều không phù hợp với quy hoạch được duyệt, dẫn đến trình UBND TP Cần Thơ phê duyệt kế hoạch sử dụng đất không đúng quy định…

Vẫn theo kết luận thanh tra, UBND quận Ninh Kiều thực hiện cho chuyển mục đích sử dụng đất tại một số phường không căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm, dẫn đến cho chuyển mục đích sử dụng đất không đúng chỉ tiêu hoặc không có chỉ tiêu so với kế hoạch sử dụng đất được UBND TP phê duyệt.

Hồ sơ, trình tự, thủ tục thực hiện cho chuyển mục đích sử dụng đất không đầy đủ hoặc không đảm bảo theo quy định… 

Gây hậu quả nghiêm trọng

Quận Ninh Kiều thực hiện cho chuyển mục đích sử dụng đất cho nhiều hộ gia đình, cá nhân (8 trường hợp) không đúng với kế hoạch sử dụng đất hàng năm được duyệt, gây hậu quả nghiêm trọng, vi phạm quy định tại Điều 52 Luật Đất đai năm 2013. 

Trong đó, đáng chú ý có một số thửa đất cho chuyển mục đích với diện tích lớn, cá biệt có trường hợp cho chuyển với diện tích rất lớn, gây hậu quả nghiêm trọng, có dấu hiệu lợi dụng hoặc lạm dụng chức vụ, quyền hạn cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trái quy định.

Thanh tra TP Cần Thơ cho rằng, các sai phạm này trách nhiệm chính thuộc Trưởng, phó và cán bộ, công chức có liên quan của Phòng Tài nguyên và Môi trường quận; các Phó Chủ tịch UBND quận là người trực tiếp ký cho phép chuyển mục đích sử dụng đất cho nhiều hộ gia đình… Ngoài ra, còn có trách nhiệm của UBND quận tại thời điểm xảy ra sai phạm. 

Ngoài ra, Thanh tra TP Cần Thơ chỉ ra, giai đoạn 2018-2020, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của UBND quận Ninh Kiều còn nhiều hạn chế, thiếu sót. 

Có trường hợp xác nhận thời điểm sử dụng đất và xác định tiền sử dụng đất chưa phù hợp dẫn đến tính thiếu số tiền sử dụng đất phải nộp, giá trị tạm tính là hơn 78 triệu đồng.

Có trường hợp công nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất không phù hợp, vượt hạn mức đất ở theo quy định. Giá trị sai phạm tạm tính tại thời điểm công nhận quyền sử dụng đất là 117 triệu đồng.

Thực hiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất một số trường hợp theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất không phù hợp quy định, do hộ gia đình, cá nhân không thuộc các trường hợp giao đất không đấu giá quyền sử dụng đất. Giá trị thu vượt tiền sử dụng đất phải nộp tạm tính tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là hơn 1 tỷ đồng.

Các sai phạm nêu trên, trách nhiệm chính thuộc về trưởng phòng, phó trưởng phòng và cán bộ, công chức có liên quan của Phòng Tài nguyên và Môi trường quận; giám đốc, phó giám đốc và công chức, viên chức có liên quan của Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận; Chủ tịch UBND phường An Hòa, Chủ tịch UBND phường An Cư...

 Ngoài ra, còn có trách nhiệm của Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều, Giám đốc Sở TN&MT tại thời điểm xảy ra sai phạm.

Kiến nghị xử lý 

Thanh tra TP. Cần Thơ kiến nghị Chủ tịch UBND thành phố chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường có biện pháp chấn chỉnh công tác thẩm định lập quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện, đảm bảo đúng quy định pháp luật, chấm dứt tình trạng sai phạm như đã nêu qua kết quả thanh tra.

Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm cá nhân, đơn vị đối với những vi phạm trong tổ chức thực hiện công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn quận Ninh Kiều từ năm 2018-2020 (và thời kỳ có liên quan).

Chỉ đạo Sở Nội vụ tham mưu, đề xuất Chủ tịch UBND TP kiểm điểm xử lý trách nhiệm đối với sai phạm của Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND quận Ninh Kiều và các tổ chức, cá nhân có liên quan được nêu trong kết luận thanh tra.

Kiến nghị UB Kiểm tra Thành ủy kiểm điểm trách nhiệm đối với các cá nhân có liên quan thuộc thẩm quyền quản lý của Ban Thường vụ Thành ủy có sai phạm đã nêu trong kết luận thanh tra…

Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý phù hợp theo quy định pháp luật đối với các đơn vị, cá nhân thuộc Sở TN&MT liên quan đến sai phạm trong việc tham mưu trình UBND TP phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2018, 2019, 2020 của quận Ninh Kiều không đúng với quy hoạch sử dụng đất được duyệt.

Chánh Thanh tra TP. Cần Thơ cũng kiến nghị Công an TP điều tra làm rõ và xử lý theo quy định đối với hành vi thiếu trách nhiệm có dấu hiệu vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 360 Bộ luật Hình sự và hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trái quy định có dấu hiệu “Tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai” theo Điều 229 Bộ luật hình sự.

Hoài Thanh