Sáng ngày cuối cùng ở trên đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi), nghe theo gợi ý của anh Giàu - một ngư dân trên đảo, tôi dậy sớm, đi dạo đón bình minh quanh đường bao biển, đợi xem các đoàn tàu cập bến và ghé thăm chợ cá. Đáng tiếc, ngày hôm trước biển động, bến tàu cá không tấp nập như mọi khi. Anh Giàu lái xe chở tôi về chợ cá nằm ngay tại cầu cảng Lý Sơn.
Khu chợ này họp từ sớm tinh mơ, chừng 4h30-5h sáng và chỉ kéo dài 2-3 tiếng. Hải sản ở đây đều tươi rói, được đánh bắt và chở về trong đêm hay rạng sáng
Trước 6h sáng, khách của chợ chủ yếu là các bà, các chị - người dân địa phương. "Trước đây, chợ cá không họp ở khu vực này nhưng từ khi du lịch phát triển, người dân ra đây mở bán cho du khách dễ tìm, dễ mua và cũng tiện đóng gói, vận chuyển ra tàu về đất liền", anh Giàu kể
Khoảng 6h-7h sáng, nhiều du khách bắt đầu tìm tới đây. Khu chợ không chỉ là nơi mua - bán hải sản mà còn là địa điểm để du khách thưởng lãm những món quà đại dương đã ban tặng cho con người, những loại hải sản "lạ", hiếm thấy trong các khu chợ trên đất liền
"Đặc sản của Lý Sơn là cua huỳnh đế, tôm hùm bông nhưng khó mà tìm thấy chúng ở các chợ cá. Ngư dân đánh bắt được các loại trên đều được tiểu thương, chủ các nhà hàng đặt mua ngay với giá cao", anh Giàu cho biết. Dù vậy, khu chợ vẫn khiến du khách "thỏa mãn thị giác" với nhiều loại cá màu sắc sặc sỡ, ngoại hình khác lạ như cá mú đỏ, cá bã trầu, cá dìa bông, cá hồng nghệ, cá mó xanh, cá chim, cá thìa lìa...
Tiểu thương này đang giới thiệu cho tôi con cá mú nặng gần 11kg. "Sáng nay, con này là to nhất chợ đấy. Hôm qua, sạp tôi có con khổng lồ 40kg luôn, khách đi qua ai cũng mải mê chụp ảnh", người tiểu thương tại chợ giới thiệu. Những con cá mú lớn thế này có giá từ 250.000-280.000 đồng/kg. "Trong đất liền khó kiếm loại cá mú tự nhiên to, tươi mà giá rẻ thế này lắm", tiểu thương nói thêm
Một đặc sản của Lý Sơn vào khoảng tháng 7-8 hàng năm là nhum biển. Vỏ ngoài loại hải sản xấu xí, nhìn như một quả cầu gai nhưng khi chế biến lại thơm ngon khó cưỡng. Nhum biển có thể nướng mỡ hành trên than hoa xèo xèo, mùi thơm phức, ăn béo ngậy, cũng có thể nấu cháo hoặc làm món nhum đánh trứng, ăn rất tốn cơm.
Tháng 7-8, nhum nhiều gạch, rất thơm ngon nên được du khách ưa chuộng. Ngư dân sẽ khéo léo tách phần gạch, cho vào các hộp nhựa chứa nước sạch để khách mua về làm quà. Gạch nhum được bán tại chợ cá sáng sớm với mức giá 200.000 đồng/lọ (500gram). "Hai ngày ở đây tôi đã thưởng thức nhum nướng, cháo nhum. Món nào cũng ngon. Nhưng mua nhum về thì xách nặng quá nên tôi chọn mua gạch nhum. Nghe nói ăn phần gạch này ngon và bổ lắm", bà Tôn Thị Thảo (du khách tới từ Đồng Nai) chia sẻ
Ngay khi du khách lựa được loại hải sản ưng ý, tiểu thương sẽ đóng chúng vào các hộp xốp chứa đá. Du khách có thể dễ dàng xách thùng hải sản lên tàu, mang về đất liền làm quà
Ngoài chợ cá bên cầu cảng, du khách có thể ghé qua khu chợ An Vĩnh, đi về khu vực bán hải sản (phía chợ giáp đường bờ biển)
Trên sạp hàng này có cá nhồng (ngoài cùng bên trái) và cá bò da - những cái tên lạ với nhiều du khách. Cá nhồng là một họ cá vây tia có kích thước lớn và ngoại hình hung dữ. Thịt cá nhồng có hương vị được so sánh gần giống với cá ngừ hoặc cá hồi
Theo ngư dân ở đây cho biết, cá bò thường xuất hiện phổ biến vào mùa hè với nhiều loại như cá bò da, cá bò giấy… Trong các nhà hàng, quán ăn tại Lý Sơn, bên cạnh cá bò nấu canh chua, cá bò hấp thì món được ưa chuộng nhất là cá bò nướng
Người dân Lý Sơn tính vui vẻ, sởi lởi nên dù du khách mua hay không, họ vẫn niềm nở giới thiệu các loại đặc sản quê hương. Nhiều du khách thích đi chợ sớm, chọn mua hải sản tươi sống giá rẻ rồi mang về homestay tự chế biến hoặc tổ chức tiệc nướng bên bờ biển...
Độc giả Vũ Quang Minh