Game chính thức xuất hiện tại Trung Quốc chưa đến 50 năm nhưng trong quãng thời gian gần nửa thế kỉ này, game thủ Trung Quốc vì lí do kinh tế hoặc nhiều nguyên nhân khác luôn nằm ngoài những xu hướng lớn của game thủ thế giới dù mọi xu hướng và thị hiếu game thủ toàn cầu đều được họ nắm bắt.
Thập niên 1970-1980
Khi dòng máy Atari 2600 được tung ra vào năm 1977 trở nên nổi tiếng tại châu Âu và châu Mĩ, TQ đưa ra thảo luận lớn về vận mệnh đất nước, để một số người giàu có đầu tiên sau cải cách mở cửa được tiếp xúc với chiếc máy này. Ngay trong thời đại xe đạp cũng cần tem phiếu, một cái hộp đen kết nối với ti vi để chơi game giống như một “vật ngoài Trái Đất” trong suy nghĩ của người dân Trung Quốc bấy giờ.
Thập niên 1980-1990
Hệ máy NES của Family Computer được tung ra thị trường vào tháng 7 năm 1983. Các cửa hàng của Nintendo với lợi thế giá cả thấp, chất lượng cao đã nhanh chóng đánh bại Atari và các đối thủ cạnh tranh khác, giành lấy chỗ đứng trong ngành công nghiệp game tại thị trường thế giới. Super Mario Brothers cùng một loạt các trò chơi cổ điển có sẵn trên toàn thế giới tạo ra một cơn sốt bùng nổ cho dòng máy đỏ trắng này, Trung Quốc cũng không ngoại lệ.
Trong số các trò chơi thời bấy giờ, Contra, Salamander, Green Corps và Red Forts là những trò chơi thân thuộc và gắn với kí ức tuổi thơ của nhiều thế hệ game thủ. Tuy nhiên, đó hoàn toàn không phải những phần mềm bản quyền từ Nhật Bản mà toàn bộ đều là phiên bản “nhái lại”. Đó là điềm báo trước cho một tương lai chính sách bản quyền của Trung Quốc không thể ngăn ngừa được sự hỗn loạn của việc sao chép trắng trợn.
Ngay cả với những người chơi cũ ở thập niên 80, dù không chơi GameBoy của Nintendo, nhưng chắc chắn đã từng chơi Tetris (thậm chí là mê mệt). Màn hình đơn sắc, vỏ nhựa nhiều màu sắc kèm theo những phím điều khiển ngang dọc xoay những khối gạch hình dạng nhất định xếp khít vào nhau, kèm theo những âm thanh vui tai, sử dụng pin AA, Tetris đã biến hình tượng những chiếc máy chơi game nặng nề trở thành chiếc máy bỏ túi gọn nhẹ phổ biến nhất mọi thời đại. Chi phí thấp, độ bền cao, lối chơi đa dạng và mức độ phổ biến dơn nhiều so với GameBoy tốn kém.
Phòng game thời kì này là một nơi hỗn loạn và tốn tiền trong suy nghĩ của các bậc cha mẹ ở Trung Quốc, nhưng vẫn thu hút game thủ hơn những chiếc máy gia đình. Trong dòng người đông đúc lại các trung tâm giải trí, người ta vừa chào đón vừa thúc giục nhau, chờ đợi để có một máy trống. Vào thời điểm đó tại các quán game chủ yếu là các tựa Dinosaur Fighter, Tam Quốc, ngoài ra cũng có một vài thiết bị trò chơi nhỏ dành cho học sinh tiểu học tiêu tiền lẻ. Chỉ 10 năm sau, ngành công nghiệp giải trí này xuất hiện trở lại với các Game Center, Game City với những game mới nhất, hiện đại nhất không thua gì các trung tâm lớn tại Hoa Kỳ hay Nhật Bản, và bắt đầu trở thành loại hình giải trí đại chúng được cộng đồng chấp nhận.
Thập niên 1990 – 2000
Phiên bản đầu tiên của hệ máy NES vốn có quy mô mua nhỏ hẹp, bó gọn trong các gia đình có điều kiện ở các thành thị. Khi Super Nintendo (SFC) và MD tràn ngập thị trường, những người chơi không có điều kiện kinh tế đành ngậm ngùi trước các máy chơi game và cả đĩa trò chơi bởi chúng không nằm trong khả năng tài chính của họ. Chính vì lý do này, các phòng chơi Console ra đời. Tuy nhiên, do chính phủ ngăn cấm kinh doanh các sản phẩm thuộc về dòng game console khiến người mở ra các phòng chơi console phải hoạt động chui khiến game trở thành một ngành kinh doanh có lợi nhuận phi pháp, gây trục trặc an ninh, bước đầu tạo những hỗn loạn trong môi trường công nghiệp game trong nước.
Bất kì game thủ nào đặt chân vào các phòng net trước sau 1995 đều sẽ thấy ấn tượng với hàng chục màn hình máy tính đều hiển thị một trò chơi do Fantastic Creative Group mang đến: Tiên Kiếm Kì Hiệp Truyện, một siêu phẩm đầy sức quyến rũ. Thăng trầm trong cốt truyện, nhạc nền lay động, đầy chất thơ và hệ thống chiến đấu mới lạ, tựa game này đã vươn tới đỉnh cao không thể vượt qua trong lịch sử trò chơi Trung Quốc. Mặc dù sau đó Ret Alert, Dune cùng các tựa game chiến thuật thời gian thực khác cũng tạo nên những cơn sốt nhưng vẫn không thể vượt qua các chủ đề tiên hiệp truyền thống.
Từ 2000 đến 2010
Trên thực tế, cụm từ “thế hệ Console tiếp theo” (console next-gen) được xuất hiện từ thời đại của SFC, nhưng trước khi Sony chính thức tham gia trận chiến cạnh tranh thị phần sản xuất đĩa trò chơi PlayStation, phần lớn game thủ Trung Quốc vẫn còn cảm giác mới mẻ và không trực quan về cụm từ này. PS2 được niêm yết vào tháng 3 năm 2000, thời điểm đầy sức chú ý khi một số phương tiện truyền thông đánh hơi thấy thị trường lạ lẫm này. Với thế hệ Console tiếp theo, tác động lớn nhất phải kể đến thay đổi nhà sản xuất trò chơi. CD-ROM và DVD-ROM trở thành công cụ để sao chép và sản xuất đĩa game lậu giá rẻ, thúc đẩy việc quảng bá các đời máy và trò chơi mở rộng hơn. Những cố gắng để được cấp phép bán ở đại lục khiến nhiều game thủ Trung Quốc ghi nhớ thương hiệu PlayStation dù nỗ lực này của Sony không giành được bất cứ kết quả gì. Sau đó, khi thị trường Đài Loan tràn ngập những thế hệ máy console tiếp theo như PS3, PS4, Xbox, Xbox360, Wii,... game thủ đại lục bước vào thời kì bị cô lập.
Quán Internet chính là phiên bản nâng cấp của các phòng game. Trước đây loại hình này được chia thành trò chơi video và máy tính, mặc dù Internet đã vào Trung Quốc từ năm 1994 nhưng lâm vào tình trạng tương đương với các game tivi trước đó vì chi phí quá đắt đỏ so với các gia đình trung lưu, vì vậy việc nâng cấp từ phòng game thành phòng có lắp internet là một phương án có tính kinh tế cao. Các phòng máy tính cũng sở hữu các chức năng của phòng game khi xưa, hoặc đại đa số các game thủ chỉ cần dùng đến các trò chơi của nó vì tính đến năm 1990 internet vẫn còn cách mức phổ quát quãng đường dài. Năm 2000, phí truy cập Internet giảm, cùng với sự trỗi dậy của các game online chủ đề thần thoại, các quán internet mọc lên trên toàn Trung Quốc, hấp dẫn vô số sinh viên đại học say mê qua đêm ở đó.
Nhiệt Huyết Truyền kỳ chính là tên gọi của tựa game tạo nên thành công cho tựa game MMORPG (game nhập vai nhiều nhân vật) Trung Quốc, kể từ khi thị trường nội địa này xuất hiện nhà sản xuất đầu tiên đầu tư vào thể loại game gần như miễn phí bản quyền về mặt lí thuyết: game online. Thể loại truyền kì này không chỉ đưa Shanda lên sàn giao dịch Nasdaq, mà còn khiến cho các nhà đầu tư lớn trông thấy thị trường béo bở trong nước, sự thành công của Warcraft và Fantasy Westward Journey (Huyễn Ảo Tây Du Ký) là minh chứng rõ ràng nhất cho điều này.
Hiện nay
Từ những chiếc điện thoại chỉ dùng để liên lạc, smartphone ra đời cũng đánh dấu sự bùng nổ của công nghệ Internet không dây. Game mobile cũng theo xu hướng trở nên phổ biến bởi phương thức thanh toán tiện dụng, đa dạng liên tục được cải tiến và nhà sản xuất hầu như không phải lo lắng về vấn đề bản quyền. Thời gian ngắn, tốc độ nhanh, đầu tư ít, những dự án ngắn hạn này đã trở thành mục tiêu chủ yếu cho các nhà đầu tư. Vì vậy, thị trường game mobile Trung Quốc nhanh chóng trử thành thị trường lớn nhất thế giới, vượt qua Mỹ, Nhật. Nhiều người đã đánh đồng giao tiếp trên game mobile với giao tiếp xã hội hàng ngày, và coi đây là cách tốt nhất để giết thời gian.
Ngày 29/9/2014 xứng đáng là một ngày kỉ niệm của game thủ Console Trung Quốc. Cuối cùng cũng đến ngày họ nhìn thấy những thiết bị không phải là set-top, không phải “thiết bị đa phương tiện" mà là những chiếc máy chơi game, bày gọn gàng trên những chiếc kệ trong các của hàng Suning, Gome. Mặc dù vẫn còn nhiều lời chỉ trích, nhưng cuối cùng ngành công nghiệp game Trung Quốc cũng từ vùng xám bước ra ánh sáng, hạt giống trải qua bao khó khăn gieo xuống rốt cuộc cũng đến ngày nảy mầm.
Kết
Khởi đầu từ những năm 80 của thế kỉ trước, cùng với sự trỗi dậy về kinh tế sau cải cách mở cửa, đời sống người dân được cải thiện khiến nhu cầu giải trí bằng hoạt động trò chơi bắt đầu xuất hiện dù không được chấp nhận một cách đại chúng. Từ những khởi đầu manh mún ấy, dần dần phát triển, cuối cùng cũng đến ngày XboxOne được bán trên toàn Trung Quốc, đến được với lượng lớn người chơi trong nước.
Monkey
.svg){kind=icon}
