Hướng tới mốc kỷ niệm 100 năm ra đời và phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam, nhằm tôn vinh cống hiến của các nhà báo lão thành. Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) và Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật đã biên tập và tái bản bộ sách Thời gian và nhân chứng (Hồi ký của các nhà báo) do GS.NGND Hà Minh Đức (chủ biên) cùng tập thể tác giả tâm huyết thực hiện trong hơn 10 năm.

GS.TS Tạ Ngọc Tấn cho biết, bộ sách là những câu chuyện quý giá, được mọi người đánh giá cao về ý tưởng ghi lại hoạt động nghề nghiệp của các nhà báo nổi tiếng. 

“Ý tưởng và công lao của GS.NGND Hà Minh Đức đã để lại một bộ sách sống mãi với thời gian, để cho một phần nghề nghiệp của người làm báo trở thành bài học cho các thế hệ mai sau, cũng như đóng góp thêm vào những chi tiết trong lịch sử thời đại”, GS.TS Tạ Ngọc Tấn bày tỏ.

GS.TS Tạ Ngọc Tấn phát biểu đề dẫn tại sự kiện.

Chặng đường 10 năm thực hiện bộ sách, GS.NGND Hà Minh Đức cùng đội ngũ tác giả đã nỗ lực trong việc gặp gỡ, tiếp cận các ký giả kỳ cựu để lắng nghe, ghi chép lại những kỷ niệm làm nghề đáng quý.

"Khi tôi lên ý tưởng viết hồi ký, nhiều nhà báo hỏi: Viết để làm gì? Viết cho ai đọc? Viết xong rồi in ở đâu?... Trả lời điều đó không hề dễ nhưng tôi đã tìm mọi cách tạo niềm tin cho các nhà báo có tiếng để lại trên đời những giá trị tốt đẹp. Có nhiều người sức yếu không viết được nên tôi nhờ các bạn trẻ đến ghi chép lại điều mà họ nói. Đó là cách có được tập Hồi ký của các nhà báo trong thế kỷ XX", GS.NGND Hà Minh Đức nhớ lại.

GS.NGND Hà Minh Đức chia sẻ về quá trình hoàn thiện bộ sách.

Theo GS Hà Minh Đức, bản thân cuộc đời của các nhà báo được giới thiệu đã là kho tiểu thuyết sống, theo đúng quan niệm về thể loại này. Đó là câu chuyện dài về những con người mà số phận - cuộc đời - tình yêu của họ gắn liền với chặng đường lịch sử của dân tộc, với sự hình thành và phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam. 

Tại sự kiện, Giám đốc, Tổng biên tập NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, PGS. TS Vũ Trọng Lâm nhận định: “Hồi ký của các nhà báo là những ghi chép chân thực trong cuộc đời của người làm báo, do chứng kiến và trực tiếp tham gia hoạt động xã hội với tư cách là người cầm bút, người chiến sĩ trên mặt trận văn hóa tư tưởng nên hồi ký có phản ánh những chặng đường lịch sử, cuộc cách mạng dân tộc cũng như phẩm chất, nhân cách, cách xử thế của các nhà báo”.

Bộ sách 'Thời gian và nhân chứng' (Hồi ký của các nhà báo) do GS.NGND Hà Minh Đức và cộng sự dày công biên soạn.

Bộ sách Thời gian và nhân chứng được Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản lần đầu tập I năm 1994, tập II năm 1997, tập III năm 2001. Năm 2023, bộ sách được xuất bản lần thứ hai. 

Tập I, giới thiệu chân dung của 13 nhà báo: Quang Đạm, Xích Điểu, Tô Hoài, Lê Kim, Trần Kư, Trần Lâm, Trần Công Mân, Vũ Tú Nam, Đỗ Phượng, Hữu Thọ, Xuân Thủy, Lê Bá Thuyên, Hà Xuân Trường. Tất cả đều là những ký giả tâm huyết với nghề, hết lòng với người, đầy bản lĩnh, trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thách thức.

Xuôi theo dòng cảm xúc của tác giả, người đọc sẽ có cái nhìn đa dạng về nghề báo qua chân dung của 16 nhà báo trong tập II: Thanh Châu, Trần Bạch Đằng, Hà Đăng, Hồng Hà, Thanh Hương, Trần Kiên, Lưu Văn Lợi, Nguyễn Thành Lê, Hồng Lĩnh, Hiền Nhân, Hữu Ngọc, Phan Quang, Huỳnh Văn Tiểng, Hoàng Tùng, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Minh Vỹ. 

Trong tập III, bộ sách tiếp tục phác họa chân dung của 14 nhà báo Dương Kỳ Anh, Hàm Châu, Trần Đức Chinh, Thái Duy, Bảo Định Giang, Trần Mai Hạnh, Vũ Đình Hòe, Hồ Tiến Nghị, Đinh Phong, Trường Phước, Nguyễn Thành, Nguyễn Phú Trọng, Vũ Tuất Việt, Hồng Vinh… tạo được một sự hoàn chỉnh nhất định về đội ngũ các nhà báo cách mạng cho đến hết thời kỳ chống Mỹ và chớm vào thời kỳ đổi mới.

PGS.TS Nguyễn Hồng Vinh- nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương nhận xét : “Làm theo lời dạy của Bác Hồ, 43 nhà báo trong 3 tập sách này thật sự là những chiến sĩ xung kích, tận tâm tận lực với nhiều sáng tạo trong phát hiện những nhân tố mới của cuộc sống, kịp thời cổ vũ, biểu dương những tấm gương người tốt việc tốt, điển hình tiên tiến, nhân rộng ra toàn xã hội, mang lại hiệu quả thiết thực về nhiều mặt, được xã hội ghi nhận và tôn vinh”.

PGS.TS Nguyễn Hồng Vinh đưa ra nhận xét tích cực về bộ sách.

Được biên soạn công phu, nghiêm túc với giọng văn mộc mạc, đơn giản, những bài học không bao giờ cũ về tinh thần sáng tạo, ý chí, bản lĩnh của người cầm bút trong bộ sách Thời gian và nhân chứng đến nay vẫn còn vẹn nguyên tính thời sự, thu hút sự quan tâm của bạn đọc. 

Hồng Hạnh và nhóm PV, BTV