Bộ GTVT đang lấy ý kiến vào dự thảo Quyết định thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng thay thế cho quyết định ban hành năm 2017. Dự thảo quyết định mới
Việc triển khai thu phí không dừng được Thủ tướng chỉ đạo triển khai quyết liệt. Trong cuộc họp Thường trực Chính phủ ngày 16/3 về tình hình triển khai hệ thống thu phí tự động không dừng giai đoạn 2, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục đẩy nhanh tiến độ triển khai, phấn đấu đưa vào vận hành trong năm 2020. Đồng thời “thúc” Bộ GTVT xem xét việc sửa đổi quy định về thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng ban hành từ năm 2017.
Trong dự thảo Quyết định vừa được trình lên Chính phủ nêu rõ sử dụng hình thức thu phí điện tử không dừng đảm bảo nguyên tắc tăng cường tính minh bạch của công tác thu phí sử dụng đường bộ; đảm bảo quyền sở hữu công tác thu phí của nhà đầu tư; đảm bảo kết nối liên thông giữa các hệ thống thu phí, điều kiện trung gian thanh toán, an toàn và bảo mật thông tin cá nhân cũng như việc tích hợp cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời phục vụ cho các mục tiêu quản lý.
Không cho thu phí nếu không có làn thu điện tử không dừng
Dự thảo mới quy định chặt chẽ hơn việc triển khai thực hiện thu phí điện tử không dừng dựa trên nguyên tắc đảm bảo các trạm thu phí phải có làn thu phí không dừng.
Cụ thể, quyết định nêu: các trạm thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ đã có hệ thống thu phí điện tử không dừng phải vận hành việc thu phí qua hình thức thu không dừng. Đối với các trạm thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ đang hoạt động, chưa lắp đặt thì phải thực hiện thu phí điện tử không dừng chậm nhất sau 1 năm kể từ thời điểm lựa chọn được đơn vị cung cấp dịch vụ thu phí.
Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xem xét quyết định việc duy trì tối thiểu mỗi trạm thu phí có 1 làn thu phí hỗn hợp (áp dụng cả hình thức không dừng và 1 dừng) trên mỗi chiều lưu thông. Đồng thời xem xét quyết định chuyển sang đa làn tự do (bỏ barrier và làn thu phí hỗn hợp) khi số phương tiện có dán thẻ Etag đạt tối thiểu 94% tổng số phương tiện đang lưu hành và tổng số phí thu theo hình thức điện tử không dừng đạt 95% trên tổng số doanh thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ.
Đối với trạm thu phí thuộc các dự án đầu tư xây dựng mới, chỉ cho phép triển khai thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ khi có làn thu phí điện tử không dừng. Tạm dừng việc thu phí sử dụng đường bộ đối với các trạm thu phí đã có hệ thống nhưng chưa thực hiện hình thức thu phí điện tử không dừng. Đồng thời xem xét trách nhiệm từ xử lý hành chính đến hình sự các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Trong thời gian tạm dừng thu phí, nhà đầu tư phải thực hiện trách nhiệm, nghĩa vụ theo hợp đồng dự án đã ký với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định việc thực hiện thu phí điện tử không dừng đối với các trạm thu phí có thời gian hoàn vốn còn lại dưới 3 năm.
Đảm bảo an toàn dữ liệu cho hệ thống thu phí điện tử
Theo dự thảo quyết định mới, hệ thống trạm thu phí điện tử không dừng (bao gồm hệ thống điều hành trung tâm, trung tâm dịch vụ thẻ đầu cuối, trung tâm dữ liệu, thẻ đầu cuối...) phải được thiết kế, lắp đặt, xây dựng đồng bộ trên toàn quốc, đảm bảo vận hành liên tục, nhanh chóng hiệu quả và an toàn. Các thiết bị phải bảo đảm hoạt động của hệ thống thu phí điện tử không dừng, bảo đảm kết nối lên thông giữa các hệ thống thu phí điện tử không dừng và thanh toán điện tử.
Các phương tiện giao thông đường bộ thuộc đối tượng chịu phí sử dụng đường bộ và phương tiện đường miễn phí sử dụng đường bộ theo quy định phải được gắn thẻ đầu cuối. Việc gắn thẻ được thực hiện tại các đơn vị Đăng kiểm xe cơ giới và các đại lý ủy quyền.
Chủ phương tiện không phải trả chi phí gắn thẻ đầu cuối cho lần lắp đặt đầu tiên mà chỉ phải trả phí khi thẻ bị mất, hỏng trừ các trường hợp do nguyên nhân khách quan hoặc lỗi kỹ thuật.
Nhà cung cấp dịch vụ mở tài khoản thu phí cho chủ phương tiện trên hệ thống thu phí điện tử không dừng ngay lần đầu gắn thẻ đầu cuối. Mỗi tài khoản thu phí có thể sử dụng để chi trả cho nhiều phương tiện, nhưng mỗi phương tiện giao thông chỉ được nhận chi trả từ 1 tài khoản.
Tài khoản thu được lưu trữ trên cơ sở dữ liệu của hệ thống thu phí điện tử không dừng, bao gồm: thông tin liên hệ của chủ phương tiện; mã định danh của phương tiện; tải trọng, số chỗ ngồi, loại xe; số tiền trong tài khoản. Trong thời hạn tối đa 10 ngày, kể từ ngày có sợ thay đổi, các chủ phương tiện phải thông báo cho các nhà cung cấp dịch vụ thu phí để cập nhật trên hệ thống.
Dự thảo quyết định cũng nêu rõ, toàn bộ số tiền thu được tại mỗi trạm thu phí điện tử không dừng sau khi trừ đi doanh thu phí điện tử không dừng sẽ được nhà cung cấp dịch vụ trả cho nhà đầu tư theo từng ngày (vào 9 giờ sáng ngày hôm sau).
Nhà cung cấp dịch vụ thu phí có trách nhiệm hoàn trả đầy đủ cho nhà đầu tư các khoản thất thu do lỗi của nhà cung cấp dịch vụ thu phí.