Chiều ngày 4/6, Bệnh viện quân y 175 đã thông tin về một trường hợp đột quỵ nguy kịch, xuất phát từ việc điều trị giác hơi không an toàn tại nhà.
Khoảng 2 tuần trước, anh N.V.S (SN 1989, ngụ TPHCM) nhập khoa Cấp cứu Bệnh viện quân y 175 trong tình trạng ý thức lơ mơ, mất ngôn ngữ toàn bộ, liệt hoàn toàn nửa người bên phải trong khi đang làm giác hơi tại nhà.
Bệnh viện lập tức kích hoạt quy trình báo động đột quỵ (code stroke), khẩn trương tiến hành các thăm khám, chẩn đoán đột quỵ nhồi máu não bán cầu trái do có huyết khối làm tắc động mạch tại cổ và động mạch não.
Ngay lập tức, các bác sĩ vừa truyền tiêu sợi huyết qua đường tĩnh mạch vừa xử lý sang thương theo đường động mạch. Sau gần 1 giờ nỗ lực, các mạch máu bị tổn thương được khơi thông và sửa chữa, não được tái tưới máu.
TS.BS Tạ Vương Khoa, trưởng ê-kíp can thiệp mạch Đơn vị can thiệp thần kinh, khoa Nội thần kinh cho biết, đây là một trường hợp đột quỵ rất nặng và phức tạp, thuộc dạng ca lâm sàng hiếm gặp trên thế giới.
Bệnh nhân bị bóc tách động mạch cảnh trong tại khu vực cổ, dẫn đến khối máu tụ vừa chèn động mạch, vừa trôi theo mạch máu lên gây tắc động mạch não giữa, khiến toàn bộ bán cầu não bên trái bị ngừng cung cấp máu, đe doạ nghiêm trọng tính mạng người bệnh. Các bác sĩ phải chạy đua với thời gian cứu chữa bệnh nhân.
Ngay sau can thiệp, bệnh nhân được chăm sóc điều trị nội khoa tích cực. Sau 48 giờ, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn ý thức và sức cơ. Mười ngày sau đó, chức năng ngôn ngữ nhận thức hồi phục, hiện bệnh nhân đang trong lộ trình điều trị âm ngữ trị liệu phục hồi chức năng
Theo bác sĩ Khoa, nguyên nhân của bóc tách động mạch cảnh trong có thể do bệnh lý hoặc do tác động của ngoại lực. Điều đáng nói trong trường hợp này, giác hơi là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng bệnh. Khi nhập viện, dấu tích dụng cụ giác hơi vẫn in hằn trên da vùng cổ bên trái của bệnh nhân.
Nguyên lý của liệu pháp giác hơi là tạo áp suất âm trong những chiếc cốc chuyên dụng gắn trên da để sinh lực hút. Lực này có thể rất mạnh, trong khi vùng cổ là khu vực có động mạch cảnh trong, dẫn máu từ tim lên não.
Vì thế, các tác động từ bên ngoài vào vùng cổ, từ tai nạn giao thông, đả thương hay các sang chấn tưởng chừng vô hại như mát-xa vùng cổ, đều có thể gây chấn thương cho động mạch cảnh trong, nghiêm trọng nhất là gây bóc tách động mạch dẫn đến đột quỵ mà phần lớn là đột quỵ nhồi máu não.
“Chúng tôi cũng đã từng tiếp nhận những trường hợp đột quỵ nguy kịch do chấn thương động mạch sau động tác “bẻ cổ” của thợ hớt tóc, nhân viên mát-xa cho khách hàng. Hoặc đơn giản chỉ là các động tác xoay lắc, gập ưỡn cổ quá mức của chính người bệnh” - bác sĩ Khoa nhấn mạnh.
Bóc tách động mạch cảnh trong tuy là nguyên nhân hiếm gặp của nhồi máu não (tỷ lệ khoảng 2,5%) nhưng lại là nguyên nhân hàng đầu của nhồi máu não ở người trẻ dưới 40 tuổi. Đây là dạng đột quỵ nặng, tử vong lên đến 40% nếu không được kịp thời điều trị.