Theo Reuters, cuộc xung đột Nga - Ukraine sẽ là chủ đề chi phối Hội nghị thượng đỉnh của tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) khai mạc tại thủ đô Lithuania hôm nay (11/7). Các lãnh đạo NATO dự kiến sẽ thông qua kế hoạch toàn diện đầu tiên của liên minh sau Chiến tranh Lạnh nhằm chống lại bất kỳ mối đe dọa nào từ Nga.
Các nhà ngoại giao cho biết, bất đồng về nỗ lực xin vào khối của Ukraine đang thu hẹp. Mặc dù các nước thành viên NATO nhất trí chưa thể để quốc gia Đông Âu này gia nhập khối trong thời gian diễn ra xung đột với Nga, nhưng họ vẫn còn tranh cãi về khả năng đẩy nhanh quy trình kế nạp đến mức nào và trong những điều kiện ra sao.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh ở Vilnius. Ông hối thúc NATO công bố một lộ trình rõ ràng trong thông cáo chung của sự kiện, để Ukraine có thể trở thành thành viên của khối ngay sau khi cuộc xung đột với nước láng giềng chấm dứt.
Các nước NATO ở Đông Âu hiện ủng hộ quan điểm của Kiev. Tuy nhiên, một số nước thành viên còn lại như Mỹ và Đức tỏ ra thận trọng hơn, lo ngại bất kỳ động thái nào cũng có thể đẩy liên minh vào xung đột trực tiếp với Moscow, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát chiến sự toàn cầu.
Tổng thư ký NATO General Stoltenberg hôm 10/7 đề xuất cho phép Ukraine bỏ qua Kế hoạch hành động để có tư cách thành viên (MAP), một quá trình đáp ứng các mục tiêu chính trị, kinh tế và quân sự.
Động thái diễn ra ngay trước các cuộc đàm phán ở Vilnius tối cùng ngày, khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan nhất trí sẽ gửi đơn xin vào NATO của Thụy Điển cho quốc hội nước này phê chuẩn, dỡ bỏ trở ngại cuối cùng đối với nỗ lực của Stockholm. Ông Stoltenberg ca ngợi đây là một quyết định lịch sử.
Ngược lại, Moscow cực lực lên án hội nghị thượng đỉnh kéo dài trong 2 ngày của NATO. Hãng tin RIA dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga cáo buộc sự kiện là “màn thể hiện truyền thông thao túng tồi tệ nhất của phương Tây”.