Đọc sách để đề cao trí tuệ

- Gần đây anh có đăng tải tấm ảnh đọc sách bên biển. Anh bắt đầu thói quen đọc thế nào?

Sau nhiều năm mải mê với guồng quay công việc, tôi phát hiện mình có vài vấn đề: sức khoẻ không còn như trước, tính khí không dễ kiểm soát, tư duy và kiến thức cần được bổ sung nhưng không còn thời gian.

Nhận ra điều này có nghĩa tôi đang ở trong một vòng tuần hoàn chưa tốt, nếu tiếp tục các vấn đề trên sẽ dần tệ hơn. Khi đi tìm giải pháp cho một vòng tuần hoàn tích cực, tôi tập xây dựng lối sống wellness hướng đến sự cân bằng thân - tâm - trí của mình.

Với "thân", tôi tham gia các môn thể thao như đá bóng, đánh golf, chạy bộ, gym... Sau một thời gian, sức khỏe tôi cải thiện rõ rệt. Nhiều đồng nghiệp thấy tôi tham gia tài trợ và tổ chức các giải bóng đá dành cho nghệ sĩ bèn rất ngạc nhiên vì xưa nay "chưa từng thấy Phát La đá bóng". 

Với phương diện “tâm”, tôi chọn thiền định, khi tĩnh tại có thể quan sát rõ các luồng suy nghĩ, tập nhận thức và chủ động quản trị cảm xúc, tính khí bản thân.

Cuối cùng, về “trí”, tôi đọc sách để liên tục đề cao trí huệ và trí tuệ. Khi càng biết nhiều, tôi phát hiện những điều mình không biết càng nhiều hơn. 
Phát La đi du lịch cũng mang theo sách để đọc. Ảnh: FBNV

- Một diễn viên, ngôi sao truyền hình đắt show, lịch trình bận rộn như anh làm sao để duy trì việc đọc?

Cân bằng thời gian cho những việc chưa từng xuất hiện trong lịch trình trước đây là một thử thách! Tôi chia việc đọc thành 2 mục đích: đọc để lấy thông tin và đọc để nghiền ngẫm. 

Để lấy thông tin, tôi theo hướng đọc để khai mở bề rộng kiến thức, chọn những chủ đề mình muốn biết nhưng không cần biết sâu.

Tôi tận dụng thời gian "chết" như giờ nghỉ trên phim trường, lúc đến sớm một cuộc hẹn để đọc; nghe sách nói khi di chuyển trên ô tô. Tinh thần là tiếp thu càng nhiều càng tốt.

Còn với đọc để nghiền ngẫm, tôi chủ trương đào sâu kiến thức vào một vấn đề nào đó. Vì đòi hỏi độ tập trung cao và hạn chế tối đa tác nhân gây sao lãng, tôi thường đọc sách vào buổi tối trước khi ngủ với tinh thần hiểu càng sâu càng tốt.

Ngoài ra, từ trải nghiệm cá nhân, tôi thường thiền định một chút trước khi đọc sách, cảm giác hiệu quả của loại hình đọc để nghiền ngẫm tăng rất nhiều. Giống các nho sinh thời phong kiến trước khi lên lớp đều phải đả tọa, điều tức cho tĩnh tâm mới đọc sách vậy. 

- Bạn thích đọc thể loại gì và gợi ý tựa sách nào cho bạn đọc VietNamNet?

Tôi thích sách chứa đựng trí tuệ cổ nhân như: Đại Việt sử ký toàn thư, Tam tự kinh, Mã tiền khoá (Gia Cát Lượng), Tam quốc diễn nghĩa (La Quán Trung), Hồng lâu mộng (Tào Tuyết Cần), Thủy hử (Thi Nại Am), Luận ngữ (Khổng Tử)...
Đồng thời với đọc sách, diễn viên còn xây dựng nhiều thói quen tốt như tập gym, chơi thể thao. Ảnh: FBNV

Lịch sử không chỉ có chiến tranh mà còn rất nhiều giá trị truyền thống tốt đẹp, người thời nay có thể áp dụng trong công việc và cuộc sống. Lật lại chuyện xưa cũng là một cách minh bạch chuyện nay. 

Sách kinh doanh, tôi thích những tác phẩm của "Huyền thoại kinh doanh Nhật Bản" Inamori Kazuo như: Con đường đi đến thành công bằng sự tử tế, Triết lý kinh doanh của Inamori Kazuo hay Từ tốt đến vĩ đại, Xây dựng để trường tồn của Jim Collins.

Tiểu thuyết nhẹ nhàng, vui vẻ có thể kể đến Rồi sau đó, Cô gái trong trang sách của Guillaume Musso, Hành trình về phương Đông của Baird T. Spalding, Đường mây qua xứ tuyết của Anagarika Govinda hay Muôn kiếp nhân sinh của Nguyên Phong.

Dù vậy, tôi không chọn được sách nào để giới thiệu với độc giả VietNamNet. Nếu ví sách là món ăn tinh thần, mỗi "thực khách" sẽ có khẩu vị khác nhau. 

Có những quyển cách đây vài năm tôi đọc không hiểu, giờ lại thấy rất hay. Ngược lại một số quyển sách từng thấy rất hay, nay lại thấy nông cạn và trẻ con.

Tùy vào độ tuổi, trình độ, văn hoá, nhận thức, lý tưởng sống khác nhau mà có những quyển sách phù hợp cho từng giai đoạn. 

Hơn nữa, độc giả VietNamNet rộng khắp, trải dài khắp cả trong và ngoài nước, có thể những điều tôi tâm đắc hôm nay thì chỉ là chút cỏn con trong kho tàng kiến thức của họ. Tôi còn cần học hỏi nhiều, chưa dám tuỳ tiện giới thiệu đâu.

324620913_892530515262710_3352811017283029063_n.jpg
Phát La đắt show truyền hình. Ảnh: NSX

Có lúc vô tình trở thành nạn nhân của việc cắt ghép

- Một câu chuyện thú vị về sự hữu ích của sách mà anh từng trải qua?

Thật trùng hợp, chỉ mới vài ngày trước thôi, cô bạn thân thời đại học của tôi đang là trưởng bộ phận nhân sự một công ty nhựa có tiếng ở Việt Nam bất ngờ tâm sự chuyện bị stress trong công việc.

Vì công ty cần tái cấu trúc các bộ phận, lãnh đạo giao cho cô ấy tìm người thay thế 1 nhân viên lâu năm không còn phù hợp. Khi biết chuyện, người đó phản ứng rất mạnh, khóc và cho rằng bị hắt hủi sau nhiều năm cống hiến khiến bạn tôi rất khó xử.

Tôi đã chia sẻ với cô ấy những gì từng đọc trong cuốn Trinh Quán chính yếu - Phép trị nước của Đường Thái Tông (Ngô Hách). Cách làm của người xưa ngoài đạt được mục đích còn hướng tới đạo nghĩa - cốt yếu trong xây dựng giá trị quan và văn hóa của một công ty. Giữ được người tài là cách thức thu được lợi ích lâu dài.

Dĩ nhiên, phương pháp chỉ có tính tham khảo, bạn tôi sẽ linh hoạt quyết định căn cứ vào tình hình thực tế của công ty. Sau khi nghe chia sẻ, cô bạn ấy cảm ơn rất nhiều, thấy nhẹ nhàng hơn còn tôi vui khi có thể giúp đỡ bạn bè nhờ đọc sách. 

- Trên truyền hình, anh thường cho thấy hình ảnh của một nghệ sĩ điềm đạm, có học thức dù thỉnh thoảng vướng các sự cố vạ miệng. Một số nghệ sĩ tôi quen còn nói anh là người "có những chia sẻ đáng tin cậy". Việc đọc góp phần thế nào vào giá trị anh đã tạo được nói trên?

354036494_807523144072329_5781471591962031519_n.jpg
Phát La tu tập, hoàn thiện bản thân từ việc đọc sách. Ảnh: FBNV

Tôi đang đi trên con đường hoàn thiện bản thân, không tránh khỏi những sơ suất, vụng về của riêng mình. Người xưa có câu "Kim vô xích kim, nhân vô thập toàn", không ai hoàn hảo cả. 

Chấp nhận thiếu sót của mình và của người, thấu hiểu điều đó mới có thể rèn luyện tính bao dung và vị tha. Đó là những giá trị truyền thống tôi nhận từ sách, vẫn đang cố gắng rèn luyện.

William Shakespeare từng nói: "Sweet mercy is nobility's true badge" (tạm dịch: Dung nhẫn là trí tuệ lớn nhất). Có những lúc, tôi vô tình trở thành nạn nhân của việc cắt ghép, xuyên tạc, đánh tráo khái niệm khiến khán giả hiểu chưa đúng về con người mình.

Tôi chỉ âm thầm chấp nhận và nhẫn nại, dùng thiện tâm của mình thay cho lời giải thích từng chút một, tin rằng khán giả rồi sẽ hiểu mình. 

Thay vì tranh đấu, thông qua đọc sách, tôi chọn tu dưỡng bản thân để đối diện với vấn đề này. 

- Đã bao giờ sách giúp bạn chinh phục một cô gái?

Tôi chưa có cơ hội dùng sách để chinh phục một cô gái. Thông thường, tôi dùng sự chân thành để chinh phục một người.