Thời thượng, xéo xắt hay sến sẩm vẫn là Hoàng Thùy Linh

Hoàng Thùy Linh mới phát hành album mới Link. Nếu Hoàng - album phòng thu thứ 3 - mất đến 7 năm, thì Link chỉ mất 3 năm. 

Thời điểm dư âm thành công của Hoàng chưa lắng xuống, sự quan tâm của khán giả đã đổ dồn vào album tiếp theo của Hoàng Thùy Linh. Bởi, Hoàng là một album thành công chinh phục từ đại chúng đến giới chuyên môn cũng nhiều người dành lời ngợi khen. 

Thông thường, khi người nghệ sĩ sở hữu một sản phẩm thành công ghi dấu ấn, sản phẩm kế tiếp có xu hướng gây tranh cãi về chất lượng, đặc biệt là so sánh với sản phẩm liền trước. Thậm chí khi Hoàng Thùy Linh chưa phát hành album, MV đầu tiên Gieo quẻ phát hành hôm 1/1/2022 đã thu hút nhiều bình luận chứa từ khóa "một màu", "lặp màu".

Link gồm 9 bài hát. Chúng có thể được chia theo những cách khác nhau: những bài solo và bài kết hợp; những giai đoạn từ đầu đến cuối của một cuộc tình;... 

Chín bài cũng có thể chia theo màu sắc so với album Hoàng. Những bài gợi nhớ màu sắc của Hoàng có Gieo quẻ, Hạ phỏm và Bo xì bo; bài giao thoa là Lúc thấy lúc không; nhóm bài "thoát ly" khỏi Hoàng gồm See tình, Bắt vía, Không một bài hát nào có thể diễn tả cảm xúc của em lúc này (KMBHNCTDTCXCELN), Trưởng nữ chạy trốn và Đánh đố.

Hoàng Thùy Linh có lặp lại chính mình không? Ca sĩ này thường được khán giả định vị với phong cách trộn lẫn truyền thống và hiện đại, đưa chất liệu văn hóa dân gian (thể hiện qua hình ảnh và âm thanh) vào sản phẩm "rặt" thời thượng của mình. 

Bốn từ "văn hóa dân gian" dính chặt vào cái tên Hoàng Thùy Linh đến mức cô như thể là ca sĩ duy nhất làm điều này. Nhắc đến Hoàng Thùy Linh, nếu không biết mô tả gì, người ta thường dùng cụm từ "văn hóa dân gian" để nói về cô, không quá để ví von như một kiểu định kiến.

Nhưng có một sự thật, "văn hóa dân gian" không là tất cả Hoàng Thùy Linh có. Điều cô làm được hơn cả "văn hóa dân gian", là chất Việt. 

Chín bài hát trong Link gây khó chịu hơn Hoàng bởi phần lớn bài quá trúc trắc. Cấu trúc, phong cách lẫn ẩm hưởng của chúng khác nhau, tạo thành một tổng thể bất đối xứng, khó nắm bắt. Màu sắc Bắc Bộ (giống Hoàng), Âu - Mỹ đương đại hay K-pop đều có trong album này. 

Sợi chỉ đi xuyên và xâu chuỗi các sáng tác này là chất Việt, tạo độ nhận diện rõ ràng rằng đây là một sản phẩm của Việt Nam.

Chất Việt trong Link thể hiện từ âm thanh đến nội dung. Chúng có thể hiện hữu ngay tựa bài như Gieo quẻ, Hạ phỏm, Bắt vía; song đôi khi nằm ý nhị đâu đó để người nghe đi tìm. Đó là tiếng mõ trâu kết lại bài Trưởng nữ chạy trốn; là câu chuyện Ngưu Lang - Chức Nữ ẩn trong bài KMBHNCTDTCXCELN qua loạt chi tiết số 7, cầu Ô Thước, ngày mưa, nước mắt,...

Qua 9 bài hát, chân dung Hoàng Thùy Linh được phác thảo một cách hoàn thiện. Hiển nhiên album là loại hình phản ánh chân dung âm nhạc, người nghệ sĩ phô bày thế giới nội tâm qua sản phẩm. Song phô bày đầy đủ góc cạnh tính cách, tâm hồn và tư tưởng đến mức hỗn loạn như Hoàng Thùy Linh lại là của hiếm.

Hoàng Thùy Linh rốt cuộc là người thế nào? Link có thể trả lời cho câu hỏi đó. Thật khó tưởng tượng, một ca sĩ đóng mác thời thượng như Hoàng Thùy Linh có thể hát những câu hết sức sến sẩm như: "Nhịp cầu Ô thước ngày xưa giờ chỉ mình em lẻ loi đứng chờ". Một bài khác là Bo xì bo, người nghe chê cô quá xéo xắt, nanh nọc không cần thiết để đốp chát người mình "bo xì". Hoặc trong Bắt vía và Trưởng nữ chạy trốn, ca sĩ tham rap, dường như cố chơi chữ bằng tiếng Anh, trẻ hóa để ép mình vào cùng "khuôn" với gen Z.

Rất dễ khi lý giải rằng Hoàng Thùy Linh đang thể hiện đúng con người mình bằng âm nhạc. Thời thượng, xéo xắt, sến sẩm, nghiêm ngắn,... hay vô vàn kiểu tính cách khó tin, nực cười khác đều tựu trung, thống nhất ở một chỉnh thể là Hoàng Thùy Linh.

Rằng Hoàng Thùy Linh không chỉ là ngôi sao hạng A, ca sĩ đi tiên phong trào lưu đưa chất liệu văn hóa vào âm nhạc, là hình mẫu truyền cảm hứng đến nhiều ca sĩ trẻ; cô cũng là một cô gái từng trải qua tổn thương, chạm đến vinh quang, vừa mạnh mẽ vừa mềm yếu, lúc giản đơn lúc phức tạp đến khó hiểu. 

Hoàng Thùy Linh cũng ôm đồm thể hiện nhiều quan điểm, tư tưởng cá nhân trong album này. Tiêu biểu là tư tưởng thế giới đại đồng (khá rõ trong bài Đánh đố), nhị nguyên luận và lý luận về mâu thuẫn trong triết học Tây phương.

Cách ca sĩ này trưng bày các ca khúc tưởng như "lạc quẻ" kiểu KMBHNCTDTCXCELN trong album trả lời cho câu hỏi: Hoàng Thùy Linh chịu áp lực thế nào đối với việc vượt qua cái bóng của chính mình? Cô đã hoàn toàn bỏ qua điều đó. 

Hoàng Thùy Linh không cố chinh phục đỉnh cao mới hay chứng minh mình vượt qua thành công của Hoàng. Đơn giản là cô "ngửa bài", làm nhạc và làm một cách tốt nhất cùng đồng đội của mình.

Dĩ nhiên, Link không phải một sản phẩm hoàn hảo. Nếu Link làm rất tốt việc phác họa chân dung Hoàng Thùy Linh bên cạnh đồng đội của mình thì với một chân dung đầy mâu thuẫn, các bài hát trong album hiện thiếu tính thống nhất trong tổng thể. 

Bên cạnh đó, qua thời gian, Hoàng Thùy Linh cho thấy giọng hát của mình đã không còn tương quan với chất lượng những phương diện còn lại trong sản phẩm. Link có đầy đủ điểm đặc sắc trong tư duy, ý tưởng, tư tưởng, âm nhạc,... chỉ thiếu một giọng hát đủ tầm đưa tất cả điều đó lên ngưỡng thăng hoa. Dĩ nhiên, không thể đòi hỏi Hoàng Thùy Linh hát như một diva, song chí ít, cô chưa cho thấy sự phát triển trong giọng hát tỉ lệ thuận theo tiến trình sản phẩm.

Trong MV Duyên âm phát hành cuối năm 2019, Hoàng Thùy Linh đã mở lòng bàn tay thả con chim vàng anh bay mất. Chi tiết phản ánh việc cô buông bỏ nỗi ám ảnh về quá khứ từng vướng vào scandal chấn động châu Á. 

Thay cho chú chim vàng anh xinh xắn, hót hay, Hoàng Thùy Linh chọn làm "hoàng" - loài được mô tả với bộ lông sặc sỡ nổi bật, mệnh danh vua của loài chim nhưng vốn chỉ tồn tại trong thần thoại. 

Trong tất cả buổi ra sản phẩm của Hoàng Thùy Linh, cô luôn nói quá nhiều, vừa lý giải vừa gợi mở, những điều mình cài cắm trong sản phẩm. Cô nói như thể sợ không ai hiểu được mình. Riêng buổi giới thiệu Link, ca sĩ lại gần như không giải thích về sản phẩm. Có lẽ, thâm tâm cô mong tìm thấy tri âm hiểu con người Hoàng Thùy Linh khi nghe những bài hát của mình.

Giờ đây, với Link, một lần nữa Hoàng Thùy Linh giải phóng chính mình khỏi bộ lông sặc sỡ không có thật của "hoàng". Cô đặt tên album là Link, từ khóa rất dễ gợi tưởng sự cố chấn động năm xưa. Thay cho trạng thái bất an thường trực, cô hiện có đồng đội quanh mình, giống như cách Thanh Bùi cất lên giọng hát đầy ủi an, vỗ về cô trong bài KMBHNCTDTCXCELN. 

Hoàng Thùy Linh không phải gồng mình trở thành bất cứ biểu tượng nào đó nữa. Cô trở lại làm Hoàng Thùy Linh nguyên bản.

Trích đoạn MV 'Đánh đố' trong album 'Link'