Thống đốc 'bày cách' để doanh nghiệp nhỏ và vừa vay được vốn

Thông tin tại buổi làm việc vào chiều tối 6/7 giữa Thường trực Chính phủ với Ban chấp hành Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa về giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng khẳng định, NHNN Việt Nam là một trong số rất ít các NHTW trên thế giới giảm lãi suất trong bối cảnh khó khăn như hiện nay.

Bởi vậy, để hạ lãi suất là một cố gắng của NHNN bởi khi đó, NHNN phải chèo lái và phối hợp đồng bộ các công cụ chính sách để có thể làm sao ổn định không những thị trường tiền tệ mà còn thị trường ngoại hối, đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng. 

Bên cạnh đó, ở trong nước, các TCTD cũng đang tích cực giảm lãi suất, mặt bằng lãi suất bình quân giảm khoảng 1% so với cuối năm 2022. Do chính sách có độ trễ nên có thể các TCTD sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới. 

Người đứng đầu NHNN khẳng định, tháo gỡ khó khăn cho DN và người dân luôn được ngành Ngân hàng quan tâm, nhất là trong bối cảnh hiện nay, người dân và DN, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNNVV) đang rất khó khăn trong hoạt động kinh doanh và thực tế ngành này nhận được nhiều ý kiến xoay quanh hai vấn đề, đó là lãi suất và tiếp cận tín dụng. 

Đối với vấn đề tiếp cận tín dụng, bà Hồng cho hay, hiện nay Luật Các TCTD quy định các TCTD yêu cầu khách hàng vay vốn phải cung cấp tài liệu chứng minh phương án dự án khả thi, khả năng tài chính để đảm bảo khả năng trả nợ, mục đích sử dụng vốn đúng mục đích. 

Thông tư hướng dẫn của NHNN cũng quy định như vậy; NHNN không quy định khoản vay bắt buộc phải có có tài sản đảm bảo (thực tế các TCTD vẫn cho vay tín chấp nếu khách hàng chứng minh được khả năng trả nợ); 

NHNN cũng không quy định tỷ lệ cho vay trên giá trị tài sản đảm bảo và cũng không quy định tài liệu khách hàng phải cung cấp cho TCTD để chứng minh đủ điều kiện vay vốn. Những vấn đề này hoàn toàn do TCTD tự quy định trong quy trình nội bộ của chính TCTD. 

“NHNN thường xuyên chỉ đạo các TCTD rà soát thủ tục vay vốn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận vốn nhưng vẫn phải đảm bảo theo quy định của pháp luật”, Thống đốc nói và cho biết thêm, mặc dù không thay đổi quy định cho vay nhưng thời gian qua, NHNN đã cố gắng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp vay vốn qua việc ban hành Thông tư 02 cho phép các TCTD cơ cấu thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ đối với khách hàng.  

Cần có sự tương tác giữa ngân hàng và doanh nghiệp

Thống đốc cho biết, thời gian vừa qua, NHNN đã chỉ đạo chi nhánh NHNN các tỉnh, thành phố tổ chức nhiều hội nghị kết nối ngân hàng – doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn về tín dụng, lãi suất, các DN thẳng thắn trao đổi những vấn đề đang vướng mắc như không vay được vốn ngân hàng nào, ngân hàng giải thích vì sao không được vay vốn…

Để hỗ trợ các DNNVV, NHNN đã có giải pháp quy định trần lãi suất cho vay ngắn hạn đối với lĩnh vực ưu tiên trong đó có DNNVV, NHNN đã ban hành thông tư hướng dẫn cho vay theo chuỗi giá trị, doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Song, những khó khăn của DNNVV cần phải được nhận diện, đánh giá đầy đủ, từ đó mới có giải pháp trúng và đúng. Do vậy, Thống đốc kiến nghị Chính phủ cần tổ chức Hội nghị đánh giá tổng thể việc triển khai các chính sách hỗ trợ DNNVV theo Luật hỗ trợ DNVVN để có hướng giải quyết hiệu quả các vấn đề. 

“Theo đó, mỗi bộ ngành, địa phương đều có các giải pháp, chính sách cùng tham gia tháo gỡ khó khăn cho DNNVV, không thể riêng ngành nào, hoặc chính sách nào giải quyết được hết tất cả các vấn đề.”, Thống đốc bày tỏ.

Trong số các giải pháp hỗ trợ, Thống đốc cho rằng, việc tăng cường hiệu quả hoạt động của các quỹ bảo lãnh tín dụng dụng địa phương là rất quan trọng bởi địa phương nắm rõ nhất về hoạt động của doanh nghiệp trên địa bàn. Nếu dành nguồn lực cho bảo lãnh cho DNNVV vay vốn, Thống đốc tin rằng, tín dụng tăng trưởng sẽ cao hơn và DNNVV được hỗ trợ nhiều hơn.

Để tăng khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp, Thống đốc cho rằng, bản thân DNNVV cũng cần khắc phục những hạn chế của mình bởi đó chính là những vấn đề đang gây cản trở trong việc ngân hàng đưa ra quyết định cho vay. Đó là DNNVV cần phải nâng cao khả năng quản trị doanh nghiệp, tình hình tài chính, minh bạch hóa thông tin....