Trạm dừng nghỉ và nhà vệ sinh đều là nhu cầu bức thiết
Trao đổi với PV VietNamNet, PGS. TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế đánh giá, từ khi có quy hoạch chung mạng lưới trạm dừng nghỉ đến triển khai là quá trình lâu dài chứ không thể một sớm một chiều.
Tuy nhiên, việc Bộ GTVT mới phê duyệt quy hoạch mạng lưới trạm dừng nghỉ cao tốc Bắc-Nam là cơ hội để các Ban quản lý dự án, chủ đầu tư triển khai sớm hơn. Đặc biệt với những Ban quản lý, chủ đầu tư đang quản lý những cung đường đó thì rất thuận lợi để huy động máy móc, phương tiện triển khai.
“Chúng ta có quyền hy vọng việc triển khai quy hoạch một cách nhanh nhất. Tất nhiên, trong triển khai còn phải đấu thầu và thiết kế. Thông thường quy trình đấu thầu nếu nhanh sẽ mất khoảng 2-3 tháng.
Về thiết kế, tôi cho rằng các chủ đầu tư cũng đã thực hiện để chuẩn bị trong hồ sơ đấu thầu. Họ chỉ đợi quy hoạch là tiến hành đấu thầu. Xong khâu đấu thầu là triển khai được ngay, không có gì khó và phức tạp. Chúng ta không còn phải quá lo lắng về trạm dừng nghỉ trên tuyến này”, PGS. TS Đinh Trọng Thịnh lạc quan.
PGS. TS Trần Chủng, nguyên Cục trưởng Cục giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng thì nhìn nhận việc Bộ GTVT phê duyệt quy hoạch mạng lưới trạm dừng nghỉ sẽ không còn tình trạng manh mún như trước đây.
“Tôi cho rằng đây là một trong những tài liệu quan trọng nhất liên quan đến mạng lưới các trạm dừng nghỉ trên toàn tuyến đường cao tốc”, PGS.TS Trần Chủng nói.
Nhằm khắc phục tình trạng số lượng đường cao tốc đưa vào khai thác nhiều nhưng thiếu trạm dừng nghỉ, PGS. TS Trần Chủng kiến nghị, sau khi có quy hoạch, với những dự án đầu tư bằng vốn Nhà nước thì nên khẩn trương lên phương án tổ chức đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư.
“Cần ưu tiên triển khai sớm tại những đoạn đường cao tốc mà hành khách có nhu cầu bức thiết. Bên cạnh đó, những thủ tục hành chính cần được rút ngắn”, PGS. TS Trần Chủng nhấn mạnh.
PGS. TS Trần Chủng cũng lưu ý, với những trạm dừng nghỉ nằm trên tuyến cao tốc được đầu tư dưới hình thức đối tác công tư (PPP), theo điều 48 Luật Giao thông đường bộ mặc nhiên giao cho nhà đầu tư thực hiện, tổ chức, triển khai.
Luật Giao thông đường bộ cũng quy định rất rõ nhà đầu tư được quyền khai thác các công trình phụ trợ đi theo đường cao tốc. Như vậy, với những trạm dừng nghỉ nằm trến tuyến cao tốc do tư nhân đầu tư thì không cần phải đấu thầu. Chỉ cần chờ quy hoạch là có thể triển khai ngay. Như vậy tiến độ xây dựng sẽ rất nhanh.
Cao tốc đã thông xe, cần khẩn trương xây dựng trạm dừng nghỉ
Theo quy hoạch vừa được Bộ GTVT phê duyệt, trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông bố trí 36 trạm dừng nghỉ (khoảng cách bình quân giữa các trạm khoảng 59 km).
Trong đó gồm 7 trạm đã đưa vào khai thác và 2 trạm đang đầu tư, 27 trạm còn lại sẽ lựa chọn nhà đầu tư để triển khai thực hiện.
Trong số 27 trạm chưa đầu tư, có 20/27 trạm được hoạch định quy mô khoảng 5ha/1bên, 7/27 trạm gần các đầu mối giao thông, các đô thị lớn hoạch định với quy mô khoảng 3ha/1bên, bảo đảm cung cấp đầy đủ dịch vụ, đáp ứng nhu cầu của người sử dụng đường cao tốc.
Toàn bộ các trạm dừng nghỉ chưa đầu tư sẽ được lựa chọn nhà đầu tư thông qua đấu thầu rộng rãi, công khai, minh bạch và hiệu quả.
Đối với một số đoạn tuyến mới được đưa vào sử dụng nhưng chưa có trạm dừng nghỉ gây bức xúc thời gian qua như: Mai Sơn - Quốc lộ 45, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây, Cục Đường cao tốc cho biết, từ tháng 5/2023, Bộ GTVT đã chấp thuận và giao các Ban QLDA cùng phối hợp với các địa phương triển khai thủ tục đầu tư.
Đồng thời xây dựng hồ sơ danh mục dự án công trình để kêu gọi đầu tư đối với 8 trạm dừng nghỉ thuộc các dự án trên. Dự kiến, việc công bố danh mục dự án sẽ được hoàn thành trong tháng 8/2023.
“Công tác tổ chức lựa chọn nhà đầu tư khoảng từ 3 - 5 tháng. Thời gian dự kiến để các nhà đầu tư hoàn thành thủ tục và triển khai xây dựng trạm dừng nghỉ khoảng 9-12 tháng, phấn đấu hoàn thành, đưa vào khai thác trong thời gian sớm nhất”, Cục Đường cao tốc thông tin.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc đầu tư xây dựng đường cao tốc và trạm dừng nghỉ cần được triển khai song song, khắc phục tình trạng có cao tốc nhưng không có trạm dừng nghỉ.
Đặc biệt, với những đoạn tuyến cao tốc đã thông xe, phải thần tốc trong xây dựng trạm dừng nghỉ và công trình nhà vệ sinh, bởi đây là nhu cầu rất bức thiết.