Trắng tay, để cây vải 'nghỉ ngơi'
Thông thường những ngày này, gia đình ông Ngô Văn Hùng ở thôn Cầu Đền, xã Thanh Hải, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang đang tất bật thu hoạch vải. Thế nhưng năm nay, toàn bộ hơn 2ha vải thiều theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP của gia đình ông gần như mất trắng vì cây không ra hoa.
"Những năm trước, với hơn 2ha vải gia đình tôi thu hoạch, bán được khoảng hơn 200 triệu đồng, thế nhưng năm nay mất trắng", ông Hùng chia sẻ.
Theo ông Hùng, do thời tiết bất thường, cuối tháng 12 năm ngoái khi vải ra hoa thì gặp mưa rét nên xảy ra tình trạng như vậy.
"Gia đình tôi đã ngừng chăm sóc cây và dừng tưới nước, bón phân, phun thuốc để chờ vụ tới. Vải không ra quả nên thi thoảng, chúng tôi chỉ phát quang cỏ trong vườn. Đợt này, gia đình tập tôi trung vào việc chăn nuôi gia súc và trồng thêm nhiều loại cây ngắn ngay để có thêm nguồn thu nhập", ông Hùng nói.
Chị Phùng Thị Vinh ở thôn Cầu Đền, xã Thanh Hải (huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang) có kinh nghiệm trồng vải thiều hơn 30 năm, song chưa năm nào chị thấy vải bị mất mùa nặng nề như năm nay.
“Các loại vải sớm như u hồng, u trứng, một số giống vải khác,... phản ứng không mạnh với thời tiết như vải chính vụ. Tức là, mùa đông phải đủ lạnh và lạnh phải đúng thời điểm vải thiều mới phân hóa được mầm hoa", chị Vinh thông tin.
Với hơn 2ha vải, gia đình chị Vinh đã đầu tư vài chục triệu đồng mua phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, giúp cây vải tăng trưởng tốt chờ đến ngày được thu hoạch. Tuy nhiên, vụ vải năm nay trắng tay. Chị hy vọng quãng thời gian này cây được "nghỉ ngơi" để sang năm có vụ mùa thắng lợi.
Giá tăng gấp rưỡi, không có vải để bán
Dù mất mùa nhưng vườn vải nhà ông Đặng Văn Phú (thôn Chính, xã Hồng Giang, huyện Lục Ngạn) năm nay vẫn cho thu hoạch, với tỷ lệ đậu trái cao. Đây là một trong số ít vườn vải may mắn tại huyện Lục Ngạn. Với hơn 500 gốc, ông Phú dự kiến thu hoạch trái vải tới cuối tháng 6.
Để quả đạt chất lượng tốt nhất, ngay từ 3-4h sáng, cả nhà ông Vinh đã dậy để cắt vải.
Ghi nhận của PV VietNamNet tại chợ Kim - một trong những chợ đầu mối thu mua vải lớn nhất trên địa bàn, người dân khắp nơi chở những sọt vải lớn đem đến bán cho thương lái.
Ông Lại Văn Thì, một người dân đi bán vải, cho biết: "Năm ngoái, vải đầu vụ có giá từ 15.000 đến 20.000 đồng/kg, năm nay giá cao hơn từ 35.000-40.000 đồng/kg, tùy vào chất lượng quả".
Theo người dân, thời điểm này mọi năm, các tuyến đường tại khu vực thu mua vải luôn trong tình trạng ùn tắc do lượng xe tải đổ về "ăn" hàng rất đông.
Tuy nhiên, năm nay sản lượng vải không nhiều, hiện tượng ùn tắc không diễn ra. Thương lái cũng thu mua sớm, đủ số lượng là dừng nên các chủ vườn phải chạy đua với thời gian, cố gắng bán được vải sớm nhất với giá tốt nhất có thể.
Thông tin từ Phòng NN-PTNT huyện Lục Ngạn cho hay, với diện tích trồng vải toàn huyện là 17.360ha, trong đó vải chín sớm gần 4.000ha, vải chính vụ trên 13.000ha; tổng sản lượng quả ước đạt 50.000 tấn, giảm 48.500 tấn so với kế hoạch.
“Do mùa đông năm 2023 ấm hơn so với trung bình hằng năm khoảng 1-1,5oC và rét không kéo dài, chỉ xuất hiện 1-2 đợt rét đậm, rét hại kèm mưa ẩm làm ảnh hưởng đến việc sinh trưởng, phát triển và quá trình phân hóa mầm hoa cho cây; đặc biệt đối với trà vải chính vụ, tỷ lệ vải ra hoa đạt thấp” - đại diện Phòng NN-PTNT huyện Lục Ngạn thông tin.
Sản lượng vải thiều sụt giảm ảnh hưởng đến thu nhập của người dân, nhất là người trồng vải và các hộ sản xuất, kinh doanh các mặt hàng phục vụ sản xuất, tiêu thụ và chế biến. Do đó, Phòng NN-PTNT chỉ đạo hướng dẫn bà con chăm sóc phần diện tích cho quả, tập trung vào chất lượng, nâng tầm giá trị sản phẩm để bù vào sản lượng thiếu hụt.