Sáng 7/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước dự Hội nghị Cấp cao ASEAN-Ấn Độ lần thứ 20 và Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS - gồm ASEAN và các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, NewZealand, Ấn Độ, Nga và Mỹ) lần thứ 18.
Thành lập Quỹ ASEAN-Ấn Độ vì tương lai số
Hội nghị Cấp cao ASEAN-Ấn Độ lần thứ 20 đề cao quan hệ đối tác chiến lược toàn diện thiết lập năm 2022, dấu mốc trong lịch sử quan hệ.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi khẳng định, ASEAN là trụ cột trong chính sách Hành động Hướng Đông và là trọng tâm trong Sáng kiến Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Ấn Độ.
Trải qua hơn 4 thập kỷ, hợp tác ASEAN-Ấn Độ không ngừng phát triển, góp phần xây dựng trật tự thế giới dựa trên luật lệ, bảo đảm lợi ích cho nhân loại.
Hoan nghênh kết quả triển khai kế hoạch hành động 2021-2025, các nước cho rằng cần tận dụng hiệu quả tiềm năng của thị trường 1,5 tỷ dân và chiếm 1/3 GDP toàn cầu, tạo thuận lợi hơn nữa cho trao đổi thương mại và đầu tư, củng cố kết nối, tự cường chuỗi cung ứng...
ASEAN và Ấn Độ nhất trí tập trung ưu tiên hợp tác biển bền vững, kinh tế biển xanh, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, nâng cao năng lực y tế, thúc đẩy kết nối, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số...
Tại hội nghị, Thủ tướng Ấn Độ công bố thành lập Quỹ ASEAN-Ấn Độ vì tương lai số.
Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ tin tưởng, với nỗ lực của hai bên, đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Ấn Độ đầy tiềm năng và hứa hẹn để phát triển bứt phá trong thời gian tới.
Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Thủ tướng đề nghị tăng cường hơn nữa kết nối về kinh tế và thương mại, triển khai hiệu quả AIFTA, phát huy các thế mạnh bổ trợ cho nhau; tạo thuận lợi hơn nữa cho hàng hóa tiếp cận thị trường của nhau.
Nhấn mạnh kết nối cơ sở hạ tầng, giao thông, Thủ tướng đề nghị hai bên dành nguồn lực thích đáng hơn để sớm hoàn tất các dự án đường cao tốc kết nối Ấn Độ với ASEAN và mong muốn mở rộng tới Việt Nam, lan tỏa khắp ASEAN, cả về đường bộ, hàng hải và hàng không...
Trên tinh thần “không bỏ ai ở lại phía sau”, Thủ tướng đề nghị Ấn Độ đẩy mạnh triển khai Sáng kiến Hội nhập ASEAN và phát triển tiểu vùng MeKong, góp phần thúc đẩy tăng trưởng bao trùm và phát triển đồng đều.
Hội nghị đã thông qua các tuyên bố chung về hợp tác biển và tăng cường an ninh lương thực trong thời kỳ khủng hoảng.
Cùng nhau giải quyết tranh chấp, xung đột bằng biện pháp hòa bình
Tại Hội nghị Cấp cao EAS lần thứ 18, các đối tác cam kết ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, cùng xây dựng cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.
Các nước cam kết phối hợp triển khai hiệu quả kế hoạch hành động EAS giai đoạn 2024-2028 vừa được thông qua.
Trong đó, ưu tiên thúc đẩy trao đổi thương mại, đầu tư, hợp tác biển, bảo đảm an ninh lương thực và năng lượng; đồng thời mở rộng các lĩnh vực mới, đầy tiềm năng như chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, ứng phó biến đổi khí hậu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, với quy mô trên 54% dân số thế giới và khoảng 62% GDP toàn cầu, EAS được kỳ vọng là tâm điểm hội tụ niềm tin, lan tỏa lợi ích, lòng tin được củng cố, sức mạnh được nhân lên, nguồn lực được khơi thông và hợp tác chặt chẽ, hiệu quả hơn.
Trong nhóm giải pháp trọng tâm được Thủ tướng đề xuất có nhắc đến việc định hình cấu trúc khu vực rộng mở, bao trùm, minh bạch và dựa trên luật pháp quốc tế.
Cùng với đó là tạo dựng động lực mới cho tăng trưởng bao trùm và phát triển bền vững để đưa EAS trở thành tâm điểm của giao thương, kết nối các chuỗi cung ứng, duy trì hàng hóa và dịch vụ thông suốt.
Thủ tướng nhấn mạnh chuyển đổi các cơ cấu kinh tế, hướng tới xây dựng nền kinh tế số, phát triển kinh tế xanh, áp dụng kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ là những định hướng, phù hợp, đúng đắn, huy động nguồn lực bằng hình thức hợp tác công-tư.
Các đối tác cần hỗ trợ ASEAN trong quá trình chuyển đổi này, theo tinh thần các nước đi trước cần giúp đỡ các nước đi sau, khu vực phát triển hơn hỗ trợ khu vực kém phát triển hơn, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng nhấn mạnh đến việc hướng tới tương lai, cần xác định hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển là mục tiêu; đối thoại, hợp tác là công cụ.
Thủ tướng khẳng định đối thoại thẳng thắn, hợp tác chân thành là nền tảng, nguyên tắc quan trọng tạo nên thành công của ASEAN trong 6 thập kỷ qua.
Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam bày tỏ hy vọng, tinh thần này sẽ lan tỏa tới những khu vực khác, trong đó có châu Âu, nơi xung đột Ukraine đang diễn ra, căng thẳng ở Bán đảo Triều Tiên đang tác động sâu rộng.
Thủ tướng kêu gọi các nước phải đoàn kết quốc tế, đề cao chủ nghĩa đa phương để giải quyết các vấn đề mang tính toàn cầu, toàn dân như dịch bệnh, biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên, cùng nhau giải quyết tranh chấp, xung đột bằng biện pháp hòa bình, dựa trên luật pháp quốc tế.
Thủ tướng cùng các nước ASEAN tái khẳng định lập trường chung về Biển Đông, nhấn mạnh đảm bảo an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông là lợi ích của tất cả các quốc gia.
Chia sẻ về tình hình Myanmar, Thủ tướng khẳng định ASEAN đã đi đầu và sẽ tiếp tục dẫn dắt trong quá trình hỗ trợ Myanmar vượt qua khó khăn trên cơ sở Đồng thuận 5 điểm. Thủ tướng khẳng định Việt Nam sẽ tích cực tham gia, đóng góp có trách nhiệm vào tiến trình này và viện trợ nhân đạo cho người dân Myanmar.
Các đối tác khẳng định ủng hộ các nỗ lực, cách tiếp cận cân bằng, khách quan và lập trường chung của ASEAN trong các vấn đề này.
Kết thúc hội nghị, các lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố chung Hội nghị Cấp cao Đông Á về duy trì và thúc đẩy khu vực là tâm điểm của tăng trưởng.