Thủ tướng: Phải đổi mới tư duy, cách làm, ứng xử để triển khai các công trình giao thông

Cùng dự hội nghị có Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo; Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng,  Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; lãnh đạo các bộ, ngành là thành viên Ban Chỉ đạo, các ban quản lý dự án, một số nhà thầu, doanh nghiệp.

Tham dự phiên họp qua 40 điểm cầu trực tuyến tại địa phương có các Bí thư, Chủ tịch UBND, lãnh đạo các sở, ban, ngành của các tỉnh, thành phố; đơn vị tư vấn, nhà thầu...

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, các công trình trọng điểm giao ban hằng tháng, tập trung các tuyến cao tốc, cảng hàng không, công trình trọng điểm của các địa phương. Trong giai đoạn hiện nay, các bộ, ngành, địa phương đang tập trung rất lớn cho các tuyến cao tốc, Cảng hàng không quốc tế Long Thành với mục tiêu đến năm 2025 sẽ hoàn thành 3.000 km cao tốc, hoàn thành Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Trong năm 2022 dự kiến khánh thành 360 km đường cao tốc.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đề nghị các bộ, ngành, địa phương kiểm điểm kỹ tiến độ những đoạn, tuyến cao tốc dự kiến hoàn thành trong năm 2022, khởi công vào cuối năm 2022 đầu năm 2023, dự án Cảng hàng không Long Thành, Nhà ga T3 cảng hàng không Tân Sơn Nhất, đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội, đường Vành đai 3 TPHCM, 3 dự án cao tốc Biên Hoà-Vũng Tàu, Khánh Hòa - Buôn Mê Thuột, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đầu tư theo nguồn vốn phục hồi, phát triển kinh tế.

Có chuyển động nhưng chưa đạt yêu cầu

Tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ đã báo cáo về tiến độ thực hiện các dự án thành phần cao tốc Bắc-Nam phía đông giai đoạn 1 có tổng giá trị khối lượng xây lắp tăng 5,8%, lũy kế đạt 55,8% giá trị hợp đồng, quyết tâm đưa đoạn Cam Lộ-Mai Sơn vào khai thác, thông xe kỹ thuật các đoạn Mai Sơn-Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo-Phan Thiết, Phan Thiết-Dầu Giây theo đúng kế hoạch.

Đối với các dự án cao tốc Bắc–Nam phía đông giai đoạn 2, Bộ GTVT phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu với tổng số 25 gói thầu xây lắp; hoàn thành thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán 12 gói thầu khởi công (331/721,2 km đạt 46%), dự kiến khởi công 12 gói thầu vào cuối năm 2022. Với các gói thầu còn lại, đang khẩn trương hoàn thiện các thủ tục phê duyệt thiết kế, dự toán để khởi công vào quý I năm 2023. Hiện nay, các địa phương đã cơ bản hoàn thành công tác đo đạc, kiểm kê tài sản trên đất, phê duyệt phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) 1.702/6.006 ha.

Bộ GTVT đã làm việc với Bộ Tài nguyên và Môi trường nhằm tháo gỡ vướng mắc cho các địa phương về khai thác các mỏ vật liệu xây dựng thông thường, bãi đổ thải, nhất là đối với những mỏ khai thác mới.

Về các dự án đường sắt, TP. Hà Nội phấn đấu đưa vào khai thác đoạn trên cao của tuyến Nhổn-ga Hà Nội vào tháng 12/2022; tuyến Nam Thăng Long-Trần Hưng Đạo đang hoàn thiện thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư.

Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường cho biết, đến nay tuyến đường sắt Bến Thành-Suốt Tiên đã đạt 93% kế hoạch, dự kiến tháng 12/2022 vận hành thử đoạn trên cao. Vướng mắc của tuyến Bến Thành-Suối Tiên hiện nay liên quan đến điều chỉnh gia hạn thời gian thực hiện dự án. Tuyến Bến Thành-Tham Lương đạt 85,49% GPMB, chuẩn bị thủ tục lựa chọn nhà thầu.

Bên cạnh đó, ông Bùi Xuân Cường cho biết, những khâu trong dự án đường vành đai 3 TPHCM đang được kiểm soát đúng tiến độ, phấn đấu khởi công vào tháng 6/2023.

Về tiến độ thực hiện dự án cảng hàng không Long Thành, Nhà ga T3 cảng hàng không Tân Sơn Nhất, lãnh đạo Bộ GTVT cho biết, tỉnh Đồng Nai đã GPMB đạt 4711/4.946 ha. Các cơ quan, chủ đầu tư đã khẩn trương triển khai dự án thành phần xây dựng trụ sở các cơ quan quản lý nhà nước; dự án xây dựng các công trình phục vụ quản lý bay đã khởi công phần móng tháp không lưu; dự án xây dựng các công trình thiết yếu đã thực hiện san nền đạt 21,1% kế hoạch, phát hành hồ sơ mời thầu thi công nhà ga, đường băng, sân đỗ, đặt mục tiêu khởi công trong tháng 12/2022;…

Dự án nhà ga T3 (cảng hàng không Tân Sơn Nhất) đã lựa chọn xong nhà thầu thi công nền móng nhà ga và cần sớm được bàn giao mặt bằng trong quỹ đất thuộc đất quốc phòng cho dự án.

Nêu cao trách nhiệm trong GPMB

Tại phiên họp, đại diện các tỉnh Hà Tĩnh, Phú Yên, Hoà Bình, Sơn La, Hậu Giang… nêu những khó khăn vướng mắc hiện nay chủ yếu liên quan đến công tác GPMB, chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng phục vụ dự án, thực hiện thu hồi các mỏ đất, vật liệu xây dựng khai thác mới phục vụ thi công, thủ tục điều chỉnh dự án, bổ sung vốn đối với những dự án có sử dụng vốn nước ngoài, thời tiết diễn biến bất thường, mưa kéo dài,…

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Bộ đã ban hành các văn bản hướng dẫn các địa phương công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng theo sát thị trường phục vụ quá trình triển khai dự án.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trao đổi về các giải pháp tháo gỡ khó khăn trong thẩm định, cho phép khai thác các mỏ vật liệu xây dựng, vướng mắc tại một số địa phương đang chậm trong khâu đền bù, GPMB.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng đề nghị các địa phương tập trung tối đa cho công tác GPMB để các đơn vị, nhà thầu tập trung nhân lực, thiết bị, đẩy nhanh tiến độ thi công ở tất cả các dự án.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, việc triển khai các dự án cao tốc Bắc- Nam phía đông giai đoạn 1 (2017-2020) có chuyển động so với đầu năm nhưng chưa đạt yêu cầu. Do đó, phải rà soát các Ban quản lý dự án và xem xét rõ trách nhiệm. "Công việc cần những người tâm huyết".

Đối với dự án cao tốc Bắc–Nam phía đông giai đoạn 2 (2021-2025), mục tiêu đề ra là trong tháng 11 phải bàn giao 70% mặt bằng. Tuy nhiên, đến nay, còn có địa phương chưa phê duyệt phương án bồi thường GPMB. Do đó, lãnh đạo các tỉnh, thành phố phải nêu cao trách nhiệm trong công tác này để làm sao có thể khởi công dự án vào cuối năm 2022.

Theo Phó Thủ tướng, các địa phương phải họp giao ban mỗi tháng 2 lần, Bộ GTVT họp giao ban hằng tuần.

Đổi mới tư duy, cách tiếp cận, cách làm

Kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu phát triển hạ tầng giao thông là một trong 3 đột phá chiến lược. Trong nhiệm kỳ này, Chính phủ dành khoảng 470.000 tỷ đồng đầu tư cho các dự án, công trình giao thông. Trong lúc khó khăn, nguồn vốn đầu tư cho các công trình, dự án giao thông trọng điểm góp phần quan trọng thúc đẩy sản xuất, kinh doành, tạo công ăn việc làm, hỗ trợ an sinh xã hội. Đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng.

"Người dân đang cần, doanh nghiệp đang cần. Các đồng chí có suy nghĩ việc này không? Vấn đề đặt ra là phải đổi mới tư duy, cách tiếp cận, cách làm", Thủ tướng nói và yêu cầu lãnh đạo từng bộ, ngành, địa phương, ban quản lý dự án, nhà thầu, doanh nghiệp đều phải "thay đổi suy nghĩ, cách xử lý vấn đề, tổ chức thực hiện", siết chặt kỷ cương, kỷ luật hành chính.

Mỗi cán bộ, đảng viên phải cùng nhau suy nghĩ, tạo sinh kế cho người dân, tăng cường tiềm lực quốc gia, không để lãng phí nguồn lực của đất nước.

Thủ tướng yêu cầu làm rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân chậm trễ trong triển khai các dự án, công trình giao thông theo kế hoạch đề ra. "Đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, đã làm thì phải đến nơi đến chốn".

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, đẩy nhanh các thủ tục chuẩn bị đầu tư, xử lý ngay những vướng mắc thuộc thẩm quyền, lĩnh vực quản lý, không chờ đợi; nêu rõ vướng mắc ở đâu, thuộc trách nhiệm của ai, không nói chung chung.

Về công tác GPMB, Thủ tướng đề nghị các địa phương đẩy mạnh công tác tái định cư, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, vận động, hỗ trợ người dân. "Đây là vấn đề khó nhưng không có nghĩa là không làm được", Thủ tướng nói.

Đối với hoạt động đấu thầu, đấu giá, Thủ tướng lưu ý hết sức trách nhiệm, nghiêm túc, công khai, minh bạch, phòng, chống tham nhũng tiêu cực, tiến hành thanh tra, kiểm tra ngay từ đầu.

Trong tổ chức thực hiện, Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT, các địa phương chủ quản đầu tư, nhất là người đứng đầu phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, theo dõi tiến độ, giao ban thường xuyên, khoa học, tăng cường kiểm tra giám sát đến từng ban quản lý dự án, nhà thầu, doanh nghiệp.

Đã cam kết thì phải làm, đã làm thì phải có hiệu quả

Liên quan đến những vướng mắc trong điều chỉnh dự án đầu tư, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ, xử lý ngay những vướng mắc, khó khăn phát sinh, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tiễn. "Đã cam kết thì phải làm, đã làm thì phải có hiệu quả".

Thủ tướng giao Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp xử lý vấn đề phát sinh về nguyên vật liệu xây dựng cho các dự án, công trình giao thông trọng điểm, báo cáo ngay những vấn đề vượt thẩm quyền.

Về một số nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng đề nghị Bộ GTVT kiểm tra, đôn đốc, phát động phong trào thi đua để hoàn thành các đoạn Cam Lộ-La Sơn, Mai Sơn-QL45, Vĩnh Hảo-Phan Thiết, Phan Thiết-Dầu Giây thuộc tuyến cao tốc Bắc-Nam phía đông giai đoạn 1 theo đúng kế hoạch đề ra; rà soát lại các gói thầu Dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía đông giai đoạn 2021-2025, căn cứ vào tình hình thực tế, từng đoạn tuyến để khởi công toàn tuyến vào ngày 31/12/2022.

Bộ GTVT và các địa phương phối hợp phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi 3 cao tốc: Biên Hoà-Vũng Tàu, Khánh Hoà-Buôn Mê Thuột, Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng, để kịp thời giải ngân nguồn vốn đầu tư phục hồi phát triển kinh tế-xã hội trong năm 2023.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Quốc phòng, UBND TPHCM phối hợp chặt chẽ để hoàn thành việc bàn giao mặt bằng thi công Nhà ga T3 cảnh hàng không Tân Sơn Nhất trong tháng 11/2022; chấn chỉnh công tác đấu thầu các dự án thành phần của cảng hàng không Long Thành trên tinh thần công khai, minh bạch.

Các dự án giao thông đang được triển khai trên địa bàn các tỉnh Hoà Bình, Sơn La, Tuyên Quang, Hà Giang phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành để xử lý nhanh những vướng mắc phát sinh, chưa xử lý được phải báo cáo ngay.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát nguồn vốn và những vấn đề liên quan đến việc giao vốn cho các địa phương để thực hiện các dự án được giao làm cơ quan chủ quản; thủ tục cấp vốn cho Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC).

Bộ Tài chính rà soát, đẩy nhanh các thủ tục liên quan đến những dự án, công trình có sử dụng vốn vay nước ngoài.

Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính nghiên cứu tăng vốn điều lệ cho các ngân hàng để có điều kiện hỗ trợ cho doanh nghiệp vay.

Theo VGP