Năm 2022, thương mại 2 nước có nhiều triển vọng khi tận dụng được các cơ hội to lớn từ FTA song phương, tạo chuyển biến mạnh mẽ về hợp tác đầu tư trong nhiều lĩnh vực. Anh hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam tại châu Âu, là thị trường xuất khẩu lớn thứ 9 của Việt Nam.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường Anh trong tháng 12/2022 đạt 435,1 triệu USD, giảm 10,8% so với tháng trước đó, đưa tổng kim ngạch xuất khẩu trong cả năm 2022 sang thị trường này đạt 6,06 tỷ USD, tăng 5,2% so với cùng kỳ năm 2021.
Mặt hàng dẫn đầu kim ngạch xuất khẩu trong năm 2022 là nhóm mặt hàng điện thoại các loại và linh kiện, đạt 1,13 tỷ USD, giảm 15,9% so với cùng kỳ năm trước đó, chiếm 18,7% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Tiếp đến là nhóm mặt hàng máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng, trong năm 2022 đạt 852,1 triệu USD, tăng 36,6%, chiếm 14% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Đứng thứ 3 là hàng dệt may đạt 765 triệu USD, tăng 40,3%, chiếm 12,6% tỷ trọng xuất khẩu trong năm 2022, giày dép đạt 765 triệu USD, tăng trên 40% so với cùng kỳ, chiếm tỷ trọng gần 13%.
Trong năm 2022, một số mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu tăng khá so cùng kỳ với năm trước, gồm: cà phê tăng 61,1%; bánh kẹo và các sản phẩm từ ngũ cốc tăng 23,6%; dây điện và dây cáp điện tăng 30,4%; đồ chơi dụng cụ thể thao và bộ phận tăng 58,8%; đá quý, kim loại quý và sản phẩm tăng 56,2%.
Bộ Công thương cho biết, dù khởi đầu trong bối cảnh khó khăn do dịch bệnh Covid-19, trao đổi thương mại hàng hóa hai chiều Việt - Anh vẫn đạt gần 6,6 tỷ USD năm 2021, trong đó, xuất khẩu của Việt Nam đạt gần 5,8 tỷ USD, tăng 16,4%; nhập khẩu từ Anh 849 triệu USD, tăng 23,6%, cán cân thương mại nghiêng về Việt Nam xuất siêu hơn 4,8 tỷ USD.
Bà Nguyễn Thị Thu Trang Trang, Giám đốc Trung tâm WTO thuộc VCCI khẳng định: "Kết quả tăng trưởng xuất khẩu sang Anh cho thấy, các doanh nghiệp Việt Nam đã biết tới UKVFTA, tận dụng lợi thế của người đi trước khi là quốc gia đầu tiên trong ASEAN có FTA song phương với Anh để thúc đẩy xuất khẩu.
Hiện, Chính phủ Anh đã chủ động thực hiện chiến lược thương mại “Global Britain” nhằm thúc đẩy xuất khẩu. Anh cũng sẵn sàng mở cửa thị trường nội địa theo phương thức “có đi có lại” với các đối tác nước ngoài thông qua các FTA . Đồng thời, thúc đẩy đàm phán các FTA với 19 quốc gia hoặc Liên minh các quốc gia trong đó tập trung ưu tiên các đối tác thương mại lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ.
Ngoài ra, Anh cũng quyết tâm gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), đồng nghĩa với việc Anh sẵn sàng mở của thị trường cho nhiều sản phẩm của 11 nước thành viên tham gia Hiệp định này để đổi lấy quyền tiếp cận thị trường ưu đãi cho các sản phẩm xuất khẩu của các doanh nghiệp Anh. Khi đó, nhiều sản phẩm Việt Nam tại thị trường Anh sẽ phải cạnh tranh với các đối thủ mạnh đến từ các nước CPTPP.
Vì vậy, doanh nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng tận dụng cơ hội từ UKVFTA mang lại. Trong đó, doanh nghiệp phải tổ chức sản xuất theo tiêu chuẩn Anh, châu Âu, đồng thời tích cực chủ động xây dựng và phát triển quan hệ bạn hàng với các các Tập đoàn phân phối lớn như Tesco, Sainburry, Whole Foods, Waitrosse, Mark & Spencers, Liddle, Cosco, Aldi, Strada, Westmill.
Đặc biệt, phải chủ động được công nghệ bảo quản và vận chuyển nông sản bằng đường biển; sử dụng tốt chính sách tín dụng ưu đãi và dịch vụ đánh giá, xác minh tín nhiệm của khách hàng của các ngân hàng Anh.
Đặc biệt từ ngày 01/01/2023, các sản phẩm công nghiệp của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Anh buộc phải dán nhãn UKCA thay vì nhãn CE như trước đây.
Theo đó, chỉ có các sản phẩm có nhãn hiệu UKCA mới được phép lưu hành tại thị trường Anh, tức các sản phẩm có nhãn hiệu CE cũng không được lưu hành.
UKCA là nhãn hiệu chứng nhận hợp chuẩn theo tiêu chuẩn Vương quốc Anh. UKCA bắt buộc cho một số sản phẩm lưu hành tại thị trường Anh (khu vực England, xứ Wales và Scotland). Các sản phẩm cần có nhãn hiệu UKCA hầu hết tương đương với các sản phẩm cần nhãn hiệu CE.
Giao Linh, Văn Giáp, Thu Thủy