Sáng 25/5, thảo luận về tình hình kinh tế xã hội, nhiều đại biểu đề cập đến tình trạng cán bộ sợ trách nhiệm, không dám làm. 

Căn bệnh lây lan, nguy hại rất lớn 

Phó ban Dân nguyện Hoàng Anh Công (đoàn Thái Nguyên) cho rằng, tình trạng cán bộ né tránh trách nhiệm, đùn đẩy xảy ra phổ biến, tràn lan, không chỉ ở khu vực công mà cả khối tư, trong doanh nghiệp. 

“Hiện nay có tình trạng một số doanh nghiệp kiểm định họ không làm, không tham gia đầu tư công vì họ sợ rắc rối. Định giá không khéo có thể hôm nay không sao nhưng hôm sau đi tù nên tốt nhất là tránh, mời cũng không làm”, ông nêu thực tế. 

Chính tình trạng này tạo căn bệnh lây lan, nguy hại rất lớn cho phát triển kinh tế xã hội của đất nước. 

Đại biểu Hoàng Anh Công 

Theo đại biểu Công, cần đánh giá rõ nguyên nhân, nếu không rất khó giải quyết. Bởi căn bệnh này lây lan đã lâu nhưng giờ nặng hơn rất nhiều.

Ông dẫn chứng câu chuyện TP.HCM, chính Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi đã phát biểu rõ, hay như Bộ trưởng KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cũng đề cập. Cụ thể là rất nhiều việc cấp dưới hỏi cấp trên, cấp trên bảo làm theo quy định, cứ thế quả bóng đá qua đá lại, ở giữa thì đình đốn kinh tế, việc không thông, cơ hội mất đi, kéo dài không giải quyết được. 

Đại biểu tỉnh Thái Nguyên cho rằng, tình trạng này đã khiến một thành phố đầu tàu, tăng trưởng thấp thảm hại. Vì vậy cần có giải pháp tháo gỡ việc này để nền kinh tế phát triển đi lên.

Phó Trưởng đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Khánh Hòa Lê Hữu Trí cũng đề nghị cần phải có biện pháp chấn chỉnh ngay lề lối làm việc của cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước ở các cấp. Trong đó có cán bộ giữ chức vụ quản lý có biểu hiện sợ trách nhiệm, né tránh, không giải quyết thủ tục hành chính, gây ách tắc kéo dài khi giải quyết thủ tục hành chính cho dân và doanh nghiệp. 

Điều này diễn ra gần như phổ biến và làm cho khó khăn ách tắc đối với người dân, doanh nghiệp. Người dân, doanh nghiệp đã và đang khó khăn rồi khi làm thủ tục lại càng khó khăn hơn, tăng chi phí không chính thức, mất nhiều thời gian hơn, mất nhiều cơ hội.

“Trong đó cũng có vướng mắc từ các quy định pháp luật không rõ ràng, khó thực hiện trong thực tiễn, hoặc có biểu hiện thiếu đồng bộ, xung đột pháp luật. Nhưng cũng có vấn đề cán bộ, công chức sợ trách nhiệm”, đại biểu Trí nói.

Quốc hội cần có một nghị quyết cho phép cán bộ dám hành động

Trao đổi thêm, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho biết, Chính phủ đã đưa ra nhiều giải pháp thúc đẩy giải ngân đầu tư công, trong đó có đưa ra quy định xử lý cán bộ không thực hiện hết chức trách, nhiệm vụ thì bị xử lý, thuyên chuyển, cho thôi việc.

Đại biểu ghi nhận, đây là những biện pháp rất mạnh, rất quyết liệt. Tuy nhiên ông cũng lưu ý, nếu chỉ bằng các biện pháp hành chính như thế thì khó thúc đẩy được tiến độ giải ngân. 

Đại biểu Hoàng Văn Cường

Bởi lẽ tâm lý lo ngại, e sợ khi thực thi công vụ hiện nay khá tràn lan trong đội ngũ cán bộ công chức. Việc này không phải vô cớ mà từ thực tế có nhiều người đã bị xử lý khi thực thi công vụ dù không phải vụ lợi. 

Ông dẫn chứng Hà Nội vừa qua có nhiều lãnh đạo đương nhiệm, cũng như các lãnh đạo đã qua bị đưa vào diện có vi phạm, không đến mức xử lý hình sự. Mặc dù theo kết luận, họ thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ, không có động cơ vụ lợi nhưng một số vụ việc xảy ra hậu quả, họ thuộc đối tượng phải chịu trách nhiệm và bị xem xét xử lý.

“Rõ ràng như vậy khiến nhiều cán bộ khác e ngại và thận trọng, e dè trong việc đưa ra các quyết định và chỉ cần một vướng mắc nhỏ về quy định pháp luật thì họ dừng bước, không dám hành động. Trong khi vướng mắc pháp luật hiện nay khá phổ biến”, đại biểu Cường phân tích.

Vì vậy, ông Cường cho rằng cần phải tích cực sửa luật, tránh mâu thuẫn, chồng chéo nhưng “chờ sửa xong thì rất e ngại thời gian đó sẽ làm nền kinh tế đình trệ”.

Đại biểu dẫn lại việc Bộ Chính trị đã có kết luận 14 về bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo và cho rằng đây chính là cơ sở để có cơ chế bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám vượt qua các rào cản, làm những công việc mang lại lợi ích chung. 

“Quốc hội cần có một nghị quyết cho phép những cơ quan thực thi công vụ được quyền hành động trong khuôn khổ; cho phép cán bộ quyết định những việc mang lại kết quả tốt hơn cho lợi ích chung", đại biểu Hoàng Văn Cường đề nghị.

Theo đại biểu, chỉ như vậy mới khuyến khích được cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám vượt qua những ràng buộc, rào cản của quy định. Người dám làm vì mục đích chung thì không bị kết vào sai phạm, vi phạm pháp luật.

Thực hiện công khai minh bạch từ khi có ý tưởng đến hành động, triển khai, để mọi người biết và dân giám sát, và biết ngay việc vượt qua khuôn khổ là vì lợi ích chung hay động cơ cá nhân, tránh được việc cán bộ vin vào quy định trì hoãn trong giải quyết công việc, thủ tục.