Bánh khúc làng Diềm
Làng Diềm (thuộc xã Hòa Long, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh) không chỉ được biết đến là một khu làng cổ nổi tiếng với những câu ca quan họ mà còn níu chân du khách bởi thứ đặc sản bình dân nhưng không kém phần hấp dẫn. Đó là bánh khúc.
Bánh khúc làng Diềm thường xuất hiện trong những dịp lễ Tết, ngày rằm, hội hè hay được người địa phương dành để mời khách quý phương xa,... Món bánh này được làm từ những nguyên liệu quen thuộc, với phần vỏ chế biến từ gạo nếp cái hoa vàng, lá khúc và phần nhân là đậu xanh, thịt mỡ.
Bánh khúc làng Diềm có vị bùi, béo ngậy của nhân đậu xanh và thịt mỡ, hòa quyện mùi thơm của lá khúc và vị dẻo mềm của vỏ bánh (Ảnh: Nguyễn Hạnh).
Tới làng Diềm, du khách có thể dễ dàng tìm mua và thưởng thức món bánh khúc trứ danh với giá khoảng 60.000 đồng/phần.
Bánh phu thê Đình Bảng
Một trong những đặc sản không thể không nhắc đến ở Bắc Ninh là bánh phu thê. Món bánh này nổi tiếng khắp miền Bắc, thường xuất hiện trong các đám cưới, hỏi hay tiệc tùng, giỗ chạp. Ở mỗi nơi, người ta lại có công thức làm bánh phu thê khác nhau nhưng bánh phu thê Đình Bảng là nổi tiếng và có hương vị đặc trưng nhất.
Bánh phu thê Đình Bảng có vị ngọt dịu, kết hợp giữa sự dẻo thơm của phần vỏ làm từ gạo nếp cái hoa vàng và phần nhân đậu xanh bùi ngậy (Ảnh: Bánh phu thê Bắc Ninh).
Bánh phu thê thường được gói với lá chuối để làm dậy mùi thơm hấp dẫn. Theo quan niệm của người địa phương, lá gói bánh màu xanh tượng trưng cho sự thuỷ chung và lạt buộc sẽ se duyên, kết nối tình cảm vợ chồng thêm sắc son hơn.
Bánh phu thê Đình Bảng là một đặc sản vừa ngon vừa có ý nghĩa sâu sắc, du khách thường mua làm quà mang về biếu tặng bạn bè, người thân.
Nem Bùi
Nem là một món ăn chơi khá phổ biến ở miền Bắc với nhiều món nem, được biến tấu theo các cách thức khác nhau. Đặc biệt, nếu có dịp đến Bắc Ninh, du khách không nên bỏ lỡ cơ hội thưởng thức nem Bùi - một trong những đặc sản nổi tiếng vùng Kinh Bắc.
Để làm nem Bùi ngon, người địa phương phải thực hiện các công đoạn tỉ mỉ. Gạo làm nem phải được vo và ngâm kỹ trong nước khoảng 3 giờ đồng hồ rồi vớt ra, chờ ráo nước thì đem đi rang. Gạo đã rang tiếp tục được xay thành bột tới khi thật nhuyễn và mịn.
Thịt làm nem phải là thịt tươi, ngon nhất. Phần nạc và mỡ sau khi lấy để sống, thái bản mỏng như tờ giấy rồi thái dọc theo thớ thịt, sau đó đem hấp cách thủy 10 - 15 phút rồi nêm gia vị vừa ăn. Cuối cùng là trộn thịt với thính cho đều tay rồi nén chặt nem thành quả nhỏ, bọc trong một lớp lá sung và lá chuối.
Bánh tẻ làng Chờ
Bánh tẻ (hay còn gọi là bánh răng bừa) là một loại bánh khá phổ biến ở vùng Bắc Bộ, trong đó nổi tiếng nhất là bánh tẻ làng Chờ (huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh).
Bánh tẻ được làm từ những nguyên liệu dân dã như bột gạo tẻ, lá dong, mộc nhĩ, thịt lợn,… nhưng vẫn đủ sức hấp dẫn du khách nhờ hương vị đặc trưng riêng. Phần vỏ bánh màu ngà, dẻo chứ không mềm, nhão như bánh giò và dậy mùi thơm của lá dong.
Bánh vừa có độ giòn của mộc nhĩ, vừa có vị đậm đà, béo ngậy của thịt băm, hòa chút cay nồng của tiêu,… khiến bất cứ ai thưởng thức một lần cũng nhớ mãi.
Cháo cá Tích Nghi
Ngoài những món bánh dân dã, ẩm thực Bắc Ninh còn níu chân du khách bởi món cháo cá nổi tiếng. Đó là cháo cá Tích Nghi, bắt nguồn từ gia đình bà Tích Nghi ở phường Vệ An.
Vào khoảng năm 1977, gia đình có thuê một cái quán nhỏ để bán cháo và xây dựng thương hiệu cháo cá nổi tiếng khắp vùng Kinh Bắc. Trải qua hàng chục năm, món cháo cá Tích Nghi vẫn giữ được độ nổi tiếng và hút khách thưởng thức đến ngày nay.
Khi ăn, du khách sẽ cảm nhận được vị ngọt, nhừ của gạo ninh hòa cùng vị béo ngậy, tươi ngon của cá và vị thơm của các loại rau, tạo nên một bát cháo cá hoàn hảo cả về hương và vị.
Những bát cháo cá Tích Nghi ngon đều được nấu từ cá chép hoặc cá trắm. Thực khách thưởng thức cháo cá có thể rắc thêm ít tiêu, giấm tỏi, ớt khô. Đặc biệt là món ăn này còn phục vụ kèm bát mắm ớt để tăng vị cay nồng, hấp dẫn.