TP.HCM có 913km mạng lưới giao thông đường thủy với 4 tuyến sông chính gồm Sài Gòn, Đồng Nai, Lòng Tàu và Soài Rạp, cùng với hệ thống sông, kênh, rạch tạo ra mạng lưới đường thủy liên kết với các tỉnh lân cận: Bình Dương, Tây Ninh, Đồng Nai, Long An, Tiền Giang, Bà Rịa - Vũng Tàu và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.
Những năm qua, nhiều loại hình vận tải đường thủy được hình thành đưa vào khai thác nhưng chưa đáp ứng hết nhu cầu, chưa khai thác được các lợi thế sẵn có để phát triển.
Nhằm tạo đột phá giao thông thủy trong thời gian tới, TP.HCM dự kiến mở mới tuyến tàu cao tốc đi Côn Đảo, phà biển Cần Giờ - Gò Công Đông và ba tuyến tàu thủy từ bến Bạch Đằng đi Bình Dương, Củ Chi, Quận 7, Thanh Đa. Dự kiến, các tuyến được đưa vào khai thác năm 2024.
Tàu cao tốc TP.HCM – Côn Đảo
Tuyến tàu cao tốc này dài khoảng 225km, dự kiến xuất phát từ cảng Sài Gòn – Hiệp Phước (huyện Nhà Bè) đến Bến cảng tàu khách Côn Đảo tại Vịnh Côn Sơn (huyện Côn Đảo). Hiện, Công ty Cổ phần tàu cao tốc Phú Quốc đang đóng mới 1 tàu khách 1.100 khách. Việc mở tuyến tàu cao tốc từ TP.HCM đi Côn Đảo giúp vận tải ven biển và du lịch đường thủy phát triển, đáp ứng nhu cầu đi lại, du lịch của người dân hai địa phương.
Phà biển Cần Giờ - Gò Công Đông
Tuyến phà biển này dài khoảng 12km, với thời gian hành trình 30 phút từ xã Long Hòa (huyện Cần Giờ) đi thị trấn Vàm Láng (huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang) và ngược lại.
Hiện, doanh nghiệp khai thác đang đầu tư 2 phà biển có khả năng chở trên 250 hành khách, 100 xe máy và 15 xe ô tô. Kinh phí đầu tư ước tính 114 tỷ đồng. Tuyến này khi khác thác giúp rút ngắn từ TP.HCM đi Tiền Giang khoảng 100km so với đường bộ, tạo điều kiện phát triển kinh tế, du lịch cho TP.HCM và tỉnh Tiền Giang.
Tuyến tàu thủy TP.HCM đi Bình Dương, Củ Chi
Tuyến tàu du lịch này có chiều dài khoảng 79km, có hành trình từ Bến Bạch Đằng (quận 1) - TP Thủ Dầu Một (tỉnh Bình Dương) - bến Đình, bến Dược (huyện Củ Chi, TP.HCM). Chủ đầu tư đang thực hiện thủ tục đầu tư xây 3 bến gồm: bến Bạch Đằng, bến Bình Hòa, bến khu dân cư Vạn Phúc. Đây là tuyến tàu thủy kết hợp du lịch sông nước, tham quan các điểm, địa danh du lịch, chùa, đình và ẩm thực địa phương.
Tuyến tàu du lịch bến Bạch Đằng – Thanh Đa
Tuyến tàu du lịch trên sông Sài Gòn dài 10km, từ bến Bạch Đằng (quận 1) đi Thanh Đa, Bình Quới (quận Bình Thạnh và TP Thủ Đức). Trên tuyến có các bến: Bến Bạch Đằng, bến Thảo Điền, bến Tầm Vu, Bình Quới đã được đầu tư xây dựng, đảm bảo an toàn, mỹ quan đang hoạt động khai thác.
Đây là tuyến tàu thủy kết hợp du lịch sông nước, tham quan các điểm du lịch và ẩm thực khu đi bộ chợ Thảo Điền, khu du lịch Bình Quới 1, 2.
Tuyến tàu thủy Bạch Đằng đi Quận 7, huyện Nhà Bè
Tuyến tàu thủy dài 13km, có hành trình từ bến Bạch Đằng (Quận 1) - sông Sài Gòn - kênh Tẻ - rạch ông Lớn - rạch Đỉa - bến Ngôi Sao Việt. Đây là tuyến tàu thủy kết hợp du lịch sông nước, tham quan cống ngăn triều kênh Tẻ, các điểm du lịch, trung tâm thương mại (Khu đô thị Phú Mỹ Hưng – Quận 7) và ẩm thực (Cù Lao Xanh, Phước Kiển – huyện Nhà Bè),...