Lời tòa soạn

Nhiều năm nay, dịch vụ tiêm chất làm đầy (filler) để làm đẹp được quảng cáo khắp nơi, thậm chí là spa, quán cắt tóc, gội đầu. Tuy nhiên, hàng loạt các bệnh nhân gặp biến chứng từ thủ thuật này như mù mắt, hoại tử và thậm chí tử vong cũng đã được nhiều bệnh viện, bác sĩ cảnh báo. Gần đây nhất, một cô gái ở Cà Mau đã tử vong sau khi tiêm chất làm đầy để nâng ngực tại khách sạn ở TP.HCM. 

Theo quy định, các cơ sở spa, chăm sóc da hay các cơ sở cắt tóc gội đầu… không được cấp phép tiêm truyền filler, botox mà phải là các phòng khám da liễu hoặc phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ. Các cơ sở phải có biển niêm yết ghi rõ là Phòng khám chuyên khoa, có niêm yết tên cũng như số giấy phép hành nghề của bác sĩ phụ trách. Nhưng thực tế, các spa với dịch vụ tiêm filler, botox xóa nhăn vẫn mọc lên như “nấm sau mưa”.

VietNamNet xin đăng tuyến bài phản ánh Tràn lan trung tâm đào tạo tiêm filler để phản ánh thực trạng này.

Kỳ 1: Tràn lan đào tạo chuyên gia thẩm mỹ: Học dễ nhưng chỉ được làm chui

M.T.H (quê Thái Bình) cho biết cô đã có một cửa hàng gội đầu dưỡng sinh, chăm sóc da cơ bản nhưng vẫn muốn mở rộng dịch vụ kinh doanh. Do đó, H. quyết định theo học một khóa đào tạo tiêm filler, botox tại Hà Nội. Sau 2 tháng, người phụ nữ này cho biết mình đã có thể thực hành cho khách như tiêm các vùng cằm, lõm thái dương, tiêm má baby. Các vị trí khó tiêm khác như mũi, mắt, cô sẽ học thêm khóa nâng cao.

Về biến chứng có thể xảy ra sau tiêm, H. khẳng định cơ sở đào tạo mà người này theo học "dạy hết cách xử lý biến chứng và có group hỗ trợ nếu có biến chứng như tím, hoại tử…". Sau khi thực hiên trên các mẫu và theo dõi những người này chưa có biểu hiện biến chứng, H. đã "tự tin bước vào nghề".

Trở thành chuyên gia thẩm mỹ chỉ sau vài tháng

Trong vai một người muốn đi học về chăm sóc da, tiêm filler, botox xóa nhăn, phóng viên đến một cơ sở tại chung cư 87 Lĩnh Nam, phường Mai Động, quận Hoàng Mai, Hà Nội. C.A, chủ cơ sở, cho biết mình là y sĩ và giới thiệu: Đây là nơi đào tạo các học viên ở Hà Nội và cả ngoại tỉnh, mỗi năm có hàng nghìn người được chính tay bà chủ cơ sở cầm tay chỉ việc từ tiêm filler, botox, cấy meso, làm mí mắt và mở góc mắt...

Một khóa học cơ bản có giá gần 13 triệu đồng, học viên được học lý thuyết 3 ngày sau đó là học thực hành trên ma-nơ-canh và trên mẫu người thật. Đối với các buổi lý thuyết, học viện có thể chọn học trực tiếp hoặc online với giáo viên.

Học viên học lý thuyết về tiêm filler, botox tại cơ sở ở Lĩnh Nam, Hoàng Mai, Hà Nội. Ảnh: P.T. 

C.A là người sẽ chính chịu trách nhiệm dạy cả lý thuyết và thực hành. Về lý thuyết, học viên được dạy với hình thức 1:1 gồm các nguyên lý của tiêm filler và botox. Học viên cần nắm được các loại filler, botox, cũng như vị trí tiêm. Ngoài ra, giáo viên cũng hướng dẫn luôn cách xử lý các biến chứng khi tiêm xảy ra. C.A khẳng định: "Học tiêm này rất dễ". Cùng với việc đào tạo học viên lý thuyết, C.A cũng kiêm luôn là người kết nối cho học viên tìm mẫu để thực hành. 

Sau khi đăng ký, phóng viên được tham gia buổi học lý thuyết về tiêm botox, công dụng cũng như cách “chốt khách”.

Theo hướng dẫn của C.A, sau khi học thành thạo, học viên có thể tự mở dịch vụ tiêm filler tại nhà, được cấp chứng chỉ biết tiêm truyền. Tuy nhiên, chứng chỉ này vẫn chưa phải là “kim bài” để thực hiện thủ thuật này trên khách hàng mà học viên nên nhớ chỉ được “làm chui”.

Băn khoăn về việc chỉ được "làm chui", "giáo viên" này khẳng định cô "đào tạo chuẩn y khoa, không lo biến chứng" và còn cho biết bản thân mình cũng từng đào tạo nhiều điều dưỡng, bác sĩ muốn thực hiện tiêm filler, botox… 

Thậm chí, người này còn hướng dẫn cho học viên cách “lách” các quy định để có thể thực hiện trên khách hàng. "Cách tốt nhất, người làm nên để dụng cụ tiêm, sản phẩm ở nhà, khi có khách đặt mới mang tới để tránh cơ quan chức năng kiểm tra đột xuất", C.A chia sẻ.

Tương tự, tại một cơ sở nhận đào tạo tiêm filler, botox khác tại Hoàng Ngân, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội, phóng viên cũng được mời chào nhiều gói học từ 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng. Các khóa học có giá từ 8 triệu tới hơn 20 triệu đồng và đều đảm bảo "học viên ra trường có thể làm trực tiếp trên khách hàng".

Theo H., một tư vấn viên của trung tâm, các học viên hầu như chỉ cần học 1 tháng có thể thực hành trên mẫu 2-3 lượt, sau đó tự làm trên khách hàng. Thậm chí, học viên sau khi tốt nghiệp ở cơ sở nếu có nguyện vọng cấp chứng chỉ y khoa, cơ sở sẽ gửi hồ sơ sang một trường cao đẳng để tiếp tục học thêm 1 tháng và thi lấy chứng chỉ.

Học viên được hướng dẫn tiêm giảm béo tại cơ sở đào tạo ở Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội. Ảnh: Nhóm học viên chia sẻ.

Tuy nhiên, theo lời người tư vấn, chứng chỉ này chỉ công nhận học viên biết tiêm truyền, không có tác dụng khi muốn mở cơ sở làm đẹp và hành nghề. Nếu muốn mở một spa có tiêm filler, botox, meso, học viên cần phải "khéo léo lách các quy định để hành nghề".

Chỉ bác sĩ mới được phép học tiêm filler, botox

Theo quy định tại khoản 4 Điều 10 Nghị định 155/2018/NĐ-CP bổ sung Điều 23a Nghị định 109/2016/NĐ-CP, tiêm filler chỉ được thực hiện tại bệnh viện có chuyên khoa thẩm mỹ, phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có phạm vi hoạt động chuyên môn về chuyên khoa thẩm mỹ tùy theo phạm vi hoạt động chuyên môn được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Trao đổi với phóng viên VietNamNet, Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Duy Linh, Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang, Hà Nội, hiện nay ở Việt Nam, chỉ có một số cơ sở của Bộ Y tế như trường đại học y, bệnh viện chuyên khoa da liễu mới được cấp mã đào tạo về chuyên ngành da liễu thẩm mỹ làm đẹp. Những cơ sở này có những chuyên gia, thầy thuốc đầu ngành về thẩm mỹ, mới được đào tạo chuyên sâu về tiêm filler, botox.

Những người được phép tham gia khoá học đào tạo này phải là bác sĩ đa khoa, bác sĩ thẩm mỹ, da liễu… Do đó, các nhân viên ở spa, trung tâm làm đẹp, thợ cắt tóc, gội đầu không được học để thực hiện các thủ thuật này. 

Theo bác sĩ Linh, hiện tại, cơ chế pháp lý còn chưa được chặt chẽ, việc kiểm soát thông tin trên các trang mạng còn lỏng lẻo. Do đó, những cơ sở không phép, người không phải bác sĩ nhưng vẫn quảng cáo rầm rộ các dịch vụ làm đẹp khiến thông tin đến người dân bị sai lệch, thậm chí "tiền mất, tật mang".