Trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương trên không gian mạng. (Ảnh minh họa) |
Tại tọa đàm “Giải pháp nào nâng cao chỉ số an toàn, an ninh mạng của Việt Nam?”, ông Tô Hồng Nam, Phó Cục trưởng Cục CNTT (Bộ GD&ĐT) cho rằng trẻ em là đối tượng đối mặt với nguy cơ mất an toàn thông tin hơn cả. Theo ông, trẻ em đang trong quá trình hình thành nhân cách, thiếu kinh nghiệm và kỹ năng sống, trong khi đó các “cạm bẫy” trên môi trường mạng rất đa dạng và ngày càng tinh vi.
Bình luận của ông Tô Hồng Nam phù hợp với khuyến cáo của các chuyên gia an ninh mạng thế giới ngày nay, đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 thúc đẩy mạnh mẽ xu hướng học tập trực tuyến. Internet có thể gây nguy hiểm cho bất kỳ ai song trẻ em đặc biệt dễ bị tổn thương. Từ những kẻ ấu dâm trên mạng đến bắt nạt qua mạng, các nguy cơ trực tuyến có thể gây hậu quả nghiêm trọng, thậm chí là bi thảm cho trẻ em sau này.
Bên cạnh đó, trẻ em có thể vô tình khiến phụ huynh gặp nguy hiểm khi tải nhầm mã độc, cho phép tin tặc truy cập, đánh cắp thông tin tài chính hay dữ liệu nhạy cảm của bố mẹ. Bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng là vấn đề nhận thức. Chúng ta phải hiểu được trẻ đang gặp phải nguy cơ gì và làm thế nào để bảo vệ chúng. Dù phần mềm bảo mật hỗ trợ chống lại một số nguy cơ, điều quan trọng nhất cần làm là trao đổi và hướng dẫn trẻ em về các nguyên tắc an toàn trên không gian mạng.
Nguyên nhân chính khiến hacker và lừa đảo qua mạng nhằm vào trẻ em là vì trẻ tiếp cận với Internet, smartphone dễ dàng nhưng thiếu kiến thức về rủi ro. Theo Trung tâm thống kê giáo dục quốc gia Mỹ, gần một nửa trẻ em 3 và 4 tuổi được dùng Internet tại nhà.
Theo Diễn đàn kinh tế thế giới, chúng ta cần ngay lập tức dạy trẻ về an ninh mạng, cũng giống như cách chúng ta dạy trẻ cách giữ an toàn cho bản thân như thắt dây an toàn, qua đường đúng tín hiệu, không nói chuyện với người lạ. Giáo viên tiểu học nên bao gồm kiến thức cơ bản về an ninh mạng trong bài học hàng ngày. Ở mức tối thiểu, mỗi em nhỏ nên biết cách giữ thông tin riêng tư, tránh đáp lại người lạ trên mạng và báo cáo mọi thứ bất thường cho người lớn.
Dù vậy, một ưu điểm là trẻ có thể “hấp thụ” kiến thức bảo mật một cách nhanh chóng như khi chúng tiếp xúc với công nghệ mới. Do đó, người lớn nên tận dụng điều này để hướng dẫn trẻ em càng sớm càng tốt.
Du Lam
Điểm nóng an ninh mạng Việt Nam: Tin giả, lừa đảo, đa cấp biến tướng
Trong năm nay, Bộ Công an đã khởi tố 131 đối tượng có hành vi sử dụng công nghệ cao để vi phạm pháp luật, 469 đối tượng khác cũng bị xử lý về vi phạm hành chính.