Thưa bác sĩ, viêm màng não do vi khuẩn ở trẻ nhũ nhi (dưới 1 tuổi) có biểu hiện ra sao? Vì trẻ chưa biết nói nên cha mẹ cũng không biết trẻ bị đau đầu hay buồn nôn như trẻ lớn. (Trần Thị Linh, 34 tuổi, TP.HCM).

Bác sĩ chuyên khoa 2 Dương Anh Dũng, Trưởng khoa Nhi tổng hợp, Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM) tư vấn: 

Viêm màng não vi khuẩn là tình trạng viêm màng nuôi, màng nhện và khoang dưới nhện do tác nhân vi khuẩn. Bệnh có thể gây ra di chứng nặng nề cho trẻ, thậm chí tử vong. 

Về triệu chứng, viêm màng não thường có sốt đi kèm triệu chứng đường hô hấp trên hoặc đường tiêu hóa, sau đó là triệu chứng thần kinh, biểu hiện thay đổi tuỳ theo lứa tuổi. 

Trẻ lớn thường bị đau đầu, nôn ói, sợ ánh sáng, co giật, cổ gượng. Còn trẻ sơ sinh và trẻ nhũ nhi có biểu hiện không đặc trưng, không rõ ràng, khó phân biệt. Cụ thể như sốt cao, quấy khóc, ngủ gà, bú kém, bỏ bú, giảm vận động, thóp phồng. Trẻ lại chưa biết nói nên chưa thể diễn tả tình trạng nên dễ bị bỏ sót. 

Trẻ được điều trị kháng sinh sau khi xác định bị viêm màng não. Ảnh: BVCC

Vừa qua, chúng tôi đã điều trị cho một bé gái 5 tuần tuổi ngụ ở Vĩnh Long, nhập viện vì sốt cao 2 ngày, không có triệu chứng khác đi kèm. Khi thấy con có vẻ lừ đừ, người mẹ đã đưa đến bệnh viện ngay. 

Tại đây, trẻ tỉnh, hồng hào nhưng vẫn có vẻ lừ đừ, sốt 38,5 độ C. Thăm khám toàn thân, chúng tôi ghi nhận dấu hiệu thóp phồng nên nghi ngờ trẻ bị viêm màng não, các cơ quan khác chưa có bất thường. 

Kết quả chọc dò dịch não tủy cho thấy bạch cầu tăng từ 81 lên 194 tế bào, đạm tăng, đường giảm, phù hợp với chẩn đoán viêm màng não do vi khuẩn. Bé được điều trị bằng thuốc kháng sinh theo phác đồ. 12 ngày sau, trẻ tỉnh, hồng hào, bú tốt, tăng cân.

Ngoài ra, khoa cũng tiếp nhận một ca viêm màng não khác có số lượng bạch cầu trong dịch não tủy lên đến 1.400 tế bào.

Để phòng ngừa viêm màng não do vi khuẩn, phụ huynh cần chú ý vệ sinh, ăn uống, rửa tay cho trẻ thường xuyên bằng xà phòng và dung dịch sát khuẩn. Trẻ cũng cần được tiêm phòng vắc xin viêm màng não như Hib, phế cầu, não mô cầu đúng và đủ liều. Vắc xin là biện pháp ngăn ngừa tốt nhất đối với những tác nhân này.