Ngày 4/10, TAND Cấp cao tại TP.HCM mở phiên xét xử phúc thẩm đối với các bị cáo Nguyễn Thành Tài (cựu Phó Chủ tịch UBND TP.HCM); Dương Thị Bạch Diệp (Giám đốc Công ty TNHH Bất động sản Diệp Bạch Dương); Nguyễn Thanh Nhàn (cựu Phó Giám đốc Sở TN&MT); Nguyễn Thành Rum (cựu Giám đốc Sở VH-TT&DL).
Phiên sơ thẩm, ông Nguyễn Thành Tài bị tuyên phạt 5 năm tù; các bị cáo Nguyễn Thanh Nhàn, Nguyễn Thành Rum cùng nhận mức án 4 năm tù về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Riêng bị cáo Dương Thị Bạch Diệp nhận án tù chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Sau phiên sơ thẩm, bà Dương Thị Bạch Diệp có đơn kháng cáo kêu oan; ông Nguyễn Thành Tài xin miễn trách nhiệm hình sự và bị cáo Nguyễn Thanh Nhàn, Nguyễn Thành Rum cũng có đơn xin giảm nhẹ hình phạt.
Gần 9h, bà Dương Thị Bạch Diệp và ông Nguyễn Thành Tài được dẫn giải tới tòa. Thần thái của bà Diệp hôm nay khá tỉnh táo.
Trong phần làm thủ tục, luật sư Phan Trung Hoài (bào chữa cho bà Dương Thị Bạch Diệp) đề nghị HĐXX triệu tập các cá nhân là điều tra viên C03, Kiểm sát viên TAND Tối Cao, Phó Chủ tịch phường Bến Nghé, Phó Giám đốc ngân hàng Nông Nghiệp CN TP.HCM…
Theo luật sư Hoài, dù HĐXX đã triệu tập nhưng nhiều lần nhưng các cá nhân này đều vắng mặt, vì vậy, HĐXX cần có biện pháp có liên quan để yêu cầu các cá nhân phải có mặt tại phiên tòa.
Về yêu cầu này của luật sư Hoài, HĐXX cho rằng những người này đều có lời khai trong hồ sơ vụ án nên Tòa không xem xét.
Về tình hình sức khỏe của bà Diệp, luật sư Hoài cho biết, từ khi bị tạm giam bà Diệp liên tục được trại giam T16 đưa đi cấp cứu, phải điều trị trong suốt thời gian dài.
Gần đây, Bệnh viện 30/4, có giấy chuyển bà Diệp tới Bệnh viện tâm thần TP.HCM để khám bệnh, đề nghị kiểm tra tâm thần vì bà này liên tục có dấu hiệu hoảng loạn. Bệnh viện 30/4, Bộ Công an đã có xác nhận về tình trạng bệnh tật của bà Diệp.
Vì vậy, luật sư Hoài kiến nghị HĐXX căn cứ theo Khoản 1 Điều 2016 Bộ luật tố tụng trưng cầu giám định tâm thần để ban hành Quyết định trưng cầu giám định bắt buộc đối với bà Diệp theo yêu cầu của Bệnh viện 30/4.
Trước yêu cầu này, HĐXX hỏi bà Diệp có đủ sức khỏe để tham dự phiên tòa không thì bà Diệp bật khóc nức nở nói: “Không, mấy hôm nay tôi không bị mất ngủ. Tôi bị oan, 4 năm nay tôi bị oan”.
Sau khi hội ý, HĐXX thông báo, sẽ triệu tập gấp những bác sĩ khám bệnh cho bị cáo Diệp tại Bệnh viện 30/4 và triệu tập 1 bác sỹ chuyên khoa tới khám, chữa bệnh cho bị cáo tại tòa.
Theo bản án sơ thẩm, Công ty TNHH Bất động sản Diệp Bạch Dương có trụ sở tại 179 bis Hai Bà Trưng, phường 6, quận 3, TP.HCM thuộc quyền sở hữu của bà Dương Thị Bạch Diệp.
Liền kề đó là nhà đất số 185 Hai Bà Trưng là tài sản Nhà nước được giao Trung tâm ca nhạc nhẹ (thời điểm đó trực thuộc Sở VH-TT&DL TP.HCM quản lý) làm trụ sở, tổ chức biểu diễn nghệ thuật.
Bà Diệp nắm được thông tin Trung tâm này có chủ trương tìm kiếm các đơn vị để hợp tác, cải tạo trụ sở. Với mong muốn hợp khối khu đất tại 179bis, 181 - 185 Hai Bà Trưng nhằm tạo thành tổ hợp khách sạn 5 sao, bà Diệp bàn bạc, đề nghị ông Vy Nhật Tảo, Giám đốc Trung tâm ca nhạc nhẹ - để sử dụng nhà đất 57 Cao Thắng (quận 3, TP.HCM) đổi lấy mặt bằng 185 Hai Bà Trưng.
Thấy việc đề nghị này có lợi cho Trung tâm, ông Tảo đồng ý. Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Chủ tịch UBND TP không chấp thuận việc hoán đổi.
Sự việc không dừng lại, bà Diệp và ông Tảo vẫn thống nhất việc Công ty Diệp Bạch Dương hỗ trợ 20 tỷ đồng để sửa chữa nhà số 57 Cao Thắng, theo công năng sử dụng của Trung tâm ca nhạc nhẹ.
Sau khi sửa chữa xong, ông Tảo đã mời ông Nguyễn Thành Rum (Giám đốc Sở VH-TT&DL TP.HCM thời điểm đó) tham quan. Liền đó, ông Rum tổ chức họp Ban giám đốc và thống nhất chủ trương hoán đổi.
Tiếp đó, bà Diệp và ông Tảo trình bày phương án hoán đổi cho ông Nguyễn Thành Tài và được ông Tài đồng ý.
Trên cơ sở đề xuất của Sở Tài chính và các sở, ngành, ông Lê Hoàng Quân (cựu Chủ tịch UBND TP.HCM, kiêm Trưởng Ban chỉ đạo 09) đã đồng ý cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất tại 185 Hai Bà Trưng cho Công ty Diệp Bạch Dương.
Trong quá trình hoán đổi, bà Diệp đã đem nhà đất số 57 Cao Thắng thế chấp dùng vay vốn tại ngân hàng Agribank chi nhánh TP.HCM. Không những vậy, khi được cấp Giấy chứng nhận nhà đất số 185 Hai Bà Trưng, bà Diệp tiếp tục mang đi thế chấp vay 160 tỷ đồng tại Ngân hàng TMCP Phương Nam, đến nay không có khả năng trả nợ.
Mặc dù, ông Nguyễn Thành Tài không phụ trách việc xử lý, sắp xếp lại tài sản Nhà nước, không là thành viên trong Ban chỉ đạo 09 TP.HCM, nhưng lại ký văn bản gửi các đơn vị liên quan có nội dung chấp thuận cho hoán đổi tài sản 185 Hai Bà Trưng và tài sản 57 Cao Thắng; không sát sao trong việc chỉ đạo kiểm tra, xác minh điều kiện pháp lý nhà đất 57 Cao Thắng, không phát hiện nhà đất này bị thế chấp, bị bà Diệp lừa, dẫn đến gây thất thoát tài sản Nhà nước.