Tránh xung đột lợi ích giữa động cơ lợi nhuận và chất lượng giáo dục
Điều 8, Luật khuyến khích giáo dục tư nhân của Trung Quốc (có hiệu lực từ năm 2004) quy định: “Người đóng góp tài chính của trường tư thục phải thực hiện đầy đủ và đúng thời hạn nghĩa vụ góp vốn. Trong quá trình hoạt động của trường tư thục, người sáng lập không được rút vốn hoặc chiếm dụng quỹ của trường.
Hội đồng tổ chức trường tư không được phép huy động vốn từ học sinh và phụ huynh để điều hành trường tư, cũng không được phép huy động vốn từ công chúng để điều hành trường tư”.
Việc cấm huy động vốn từ các nguồn này giúp bảo vệ lợi ích của học sinh và phụ huynh. Việc cho phép các trường tư thục huy động vốn trực tiếp từ sinh viên hoặc gia đình họ có thể tiềm ẩn xung đột lợi ích giữa động cơ lợi nhuận và chất lượng giáo dục.
Hơn nữa, quy định này thúc đẩy sự ổn định tài chính và trách nhiệm giải trình trong các tổ chức giáo dục tư nhân.
Bằng cách yêu cầu các nhà tài trợ, tổ chức thực hiện nghĩa vụ góp vốn và cấm rút tiền hoặc lạm dụng tiền, cơ quan quản lý giáo dục Trung Quốc muốn đảm bảo rằng các trường tư thục hoạt động một cách có trách nhiệm và bền vững. Điều này giúp xây dựng lòng tin của phụ huynh, học sinh và xã hội về tính liêm chính của các cơ sở giáo dục tư nhân.
Sở giáo dục giám sát tài khoản ngân hàng ngày
Trong khi đó, để tăng cường hơn nữa việc giám sát quỹ trường tư và thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của giáo dục tư nhân, Sở Giáo dục các địa phương trên khắp Trung Quốc đã tiến hành kiểm tra đặc biệt về tình hình huy động vốn của các trường tư thục trên địa bàn và “làm rõ với các tổ chức giáo dục tư nhân rằng không được phép huy động vốn từ học sinh và phụ huynh học sinh”, theo Sina.
Năm 2023, Sở Giáo dục tỉnh Hồ Nam cùng các cơ quan liên quan như Sở Tài chính, Cục Giám sát Thị trường và Ngân hàng Nhân dân tỉnh đã cùng ban hành thông báo về việc bổ sung, tăng cường giám sát quỹ của các trường tư thục, giám sát chặt chẽ hoạt động tài chính của trường.
Theo đó, trong thời hạn 2 tháng kể từ ngày ban hành thông báo, các trường tư thục phi lợi nhuận trên địa bàn tỉnh Hồ Nam phải nộp toàn bộ tài khoản ngân hàng cho cơ quan giáo dục để lưu trữ, còn các trường tư thục vì lợi nhuận phải nộp bản sao toàn bộ tài khoản ngân hàng cho cơ quan quản lý giáo dục, ký thỏa thuận để đưa các tài khoản vào chế độ giám sát.
Hồ Nam sẽ thiết lập một nền tảng giám sát quỹ thống nhất cho các trường tư thục ở tỉnh, ủy thác cho một ngân hàng đấu thầu công khai thực hiện việc xây dựng và vận hành nền tảng giám sát hàng ngày và giám sát tài khoản ngân hàng của các trường tư thục ở cấp tỉnh, thành phố và quận theo cấp thẩm quyền phê duyệt và quản lý.
Tất cả các tài khoản trường tư sẽ được đưa vào nền tảng giám sát để theo dõi. Khi trường tư thục mở tài khoản ngân hàng, ngân hàng cũng phải mở tài khoản giám sát quỹ đối với nguồn vốn ủy thác, giúp đảm bảo tính minh bạch và giám sát đúng đắn các hoạt động tài chính của trường, đặc biệt khi xử lý các nguồn vốn ủy thác cho các mục đích cụ thể.
Tất cả các giao dịch cho các hoạt động của trường chỉ có thể được sử dụng thông qua các tài khoản ngân hàng có trong nền tảng giám sát.
Được đầu tư ra bên ngoài nhưng phải kèm điều kiện
Theo thông báo, các trường tư thục ở Hồ Nam có thể đầu tư bên ngoài nhưng phải theo các điều kiện cụ thể. Một trong những điều kiện đó là các trường phải phân bổ đủ vốn cho ngân sách hàng năm và dành ít nhất là 10%, làm quỹ phát triển.
Yêu cầu này đảm bảo rằng các trường học có trách nhiệm duy trì sự ổn định tài chính và có sẵn các nguồn lực cho các sáng kiến tăng trưởng và phát triển trong tương lai.
Đồng thời, các trường tư thục không được phép huy động vốn hoặc vay tiền trái pháp luật dưới danh nghĩa nhà trường. Kinh phí do các trường tư thục vay theo quy định của pháp luật chỉ được sử dụng cho việc xây dựng, phát triển trường và không được sử dụng sai mục đích vào mục đích khác hoặc cho ban tổ chức, đơn vị, cá nhân khác vay dưới bất kỳ hình thức nào.
Ngoài ra, các trường tư thục cần lập báo cáo kế toán tài chính vào cuối mỗi năm tài chính, tiến hành kiểm toán theo quy định của pháp luật và kế hoạch hàng năm. Không chỉ Hồ Nam, nhiều địa phương khác của Trung Quốc cũng có động thái tương tự. Năm 2023, Sở Giáo dục tỉnh Vân Nam cũng ban hành thông báo, trong đó quy định:
“Trường tư thục mở tài khoản ngân hàng phải báo cáo cơ quan quản lý giáo dục trong vòng 10 ngày làm việc sau khi mở tài khoản. Ngân hàng có trách nhiệm giám sát tài khoản của trường tư và báo cáo cơ quan quản lý giáo dục”.
Nếu trường tư vi phạm các quy định hay các quy tắc quản lý quỹ, Bộ Giáo dục Trung Quốc sẽ cho trường thời hạn để khắc phục vấn đề. Nếu vấn đề xảy ra làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động giáo dục hoặc gây tổn hại đến quyền lợi của giáo viên và học sinh hoặc nếu nhà trường không hợp tác với ban quản lý quỹ, Bộ sẽ có hành động khắc phục, tiến hành điều tra và đưa ra các mức phạt trong khung thời gian nhất định.
Tử Huy