Rằm tháng Tám của thế hệ 8X, 9X đời đầu là hình ảnh phố phường rực rỡ bởi những những món đồ chơi như tò he, đầu lân, tiến sĩ Giấy, ông Phỗng, trống ếch, trống quân… Ngày nay, đồ chơi Trung thu hiện đại hơn, có hình thù các nhân vật hoạt hình được trang bị thêm pin, điện hay nhạc.
Trung thu xưa, chiếc đèn ông sao 5 cánh được chính tay bố vót tre, mẹ dán giấy bóng kính, hai anh em cẩn thận nâng niu giữ gìn chơi suốt tuần. Những chiếc đèn lồng, đèn cá chép, đèn kéo quân, đèn xếp, đèn quả bưởi bắt mắt và nhiều màu sắc, khiến ai cũng háo hức, ngóng chờ đến lúc được khoe với bạn bè. Ngày nay, chiếc đèn truyền thống được thay thế bằn sản phẩm bán sẵn sặc sỡ, có hình thù đa dạng.
Đối với người trẻ sinh ra vào những năm 80-90, mặt nạ chơi Trung thu sẽ là Tôn Ngộ Không, Đường Tăng, thủy thủ mặt trăng... Bây giờ, những nhân vật đó được thay thế bằng người nhện, Batman, siêu nhân hay nhân vật hoạt hình như Picachu, Doraemon.
Bánh Trung thu xưa chỉ có nhân thập cẩm như đỗ xanh, thịt lợn, lá chanh, lạc, vừng... được làm thủ công, không nhờ tới máy móc sản xuất hiện đại. Ngày nay, bánh nướng, bánh dẻo đa dạng và lạ miệng hơn. Vỏ bánh có thể làm từ thạch, caramen, kem tươi. Nhân bánh sẽ có trứng muối, đậu xanh, trà xanh, chanh leo, chocolate.
Tết Trung thu sẽ là không đủ nếu thiếu màn múa lân, múa sư tử hoành tráng. Trong tiếng trống rộn ràng, những "nghệ sĩ" biểu diễn màn nhảy múa, tung hứng, làm xiếc điệu nghệ. Ngày nay, các đoàn múa lân xuất hiện trên phố từ trước đêm rằm tới cả tháng. Họ mang theo loa đài và nhảy múa ở các góc phố phục vụ người xem.
Trẻ con hồi xưa thích đóng vai chú Cuội, chị Hằng. Chỉ cần thấy những ông Địa, chú Tễu với mặt nạ truyền thống là tưởng tượng ngay ra ngày Tết Trung thu. Giờ dạo quanh phố Hàng Mã sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh giới trẻ đeo mặt nạ phù thủy, hóa trang công chúa. Thậm chí, không ít người so sánh Trung thu ngày nay với lễ hội hóa trang Halloween.
Mâm cỗ cúng trăng truyền thống ở Việt Nam thường có 5 loại quả của mùa thu cùng với bánh nướng và bánh dẻo. Ngày nay, mâm cỗ Trung thu được “hiện đại hóa” với hàng chục loại bánh kẹo khác nhau. Hoa quả bày mâm đa dạng hơn, mâm cỗ vì thế trông lung linh và bắt mắt hơn. Các bà nội trợ cũng cầu kỳ trong việc cắt tỉa những thứ lạ mắt như chó bông bằng bưởi.
Ánh trăng đêm Trung thu xưa là điều thế hệ trẻ nhớ nhất. Đúng đêm rằm, cả gia đình tụ tập phá cỗ dưới ánh sáng trong dịu mát của chị Hằng, cùng cơn gió dịu mát của mùa thu. Ngày nay, ngay giữa đêm Trung Thu, nhất là ở thành phố, cũng khó thấy trăng bởi tòa nhà cao tầng mọc lên san sát.
Ngày nay, mỗi khi Trung thu đến, người người, nhà nhà lại nhộn nhịp chuẩn bị đi chơi phố, hay tới các trung tâm thương mại. Các bạn trẻ không ở nhà phá cỗ cùng gia đình mà chọn đi chơi với bạn bè hoặc liên hoan ở nhà hàng, quán ăn. Còn vào rằm tháng tám xưa, những trò chơi dân gian là lựa chọn duy nhất. Khắp các con phố sẽ thấy trẻ con đang chơi rrắn lên mây, đuổi bắt, bắn súng bằng cùi bưởi, bắn bi, bắn chun.

 

Tiến Hoàng - Ngân Giang/Zing