Tổ chức Human Rights Watch (HRW) vừa công bố một báo cáo thực hiện từ tháng 3/2021 đến tháng 8/2021 về các dịch vụ giáo dục, bao gồm công cụ học trực tuyến, được học sinh khắp thế giới sử dụng trong thời kỳ dịch bệnh.
Trong số 164 sản phẩm được đánh giá tại 49 quốc gia, HRW phát hiện 146 (89%) dường như tham gia vào các hoạt động dữ liệu “gây rủi ro hay xâm phạm quyền trẻ em”. Các hành vi bao gồm theo dõi hoặc có khả năng theo dõi trẻ em mà trẻ hay bố mẹ không hay biết, thu thập nhiều loại dữ liệu cá nhân như định danh, địa điểm, hoạt động trên mạng, thông tin về gia đình, bạn bè.
Theo Hye Jung Han, nhà nghiên cứu công nghệ và quyền trẻ em tại HRW, trẻ em, phụ huynh và giáo viên đều không hay biết về điều này. Tuy nhiên, ngay cả khi biết, họ cũng không có lựa chọn nào khác vì việc học tập.
HRW tố cáo phần lớn ứng dụng và website gửi thông tin về trẻ đến Google, Facebook – hai công ty thống trị thị trường quảng cáo kỹ thuật số. Người phát ngôn Meta khẳng định công ty có chính sách về việc doanh nghiệp chia sẻ dữ liệu của trẻ và hạn chế quảng cáo với trẻ vị thành niên. Phát ngôn viên Google cho biết, đang xem xét báo cáo và sẽ có hành động thích hợp nếu phát hiện vi phạm.
Albert Fox Cahn, nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Dự án giám sát công nghệ theo dõi, nhận xét các phát hiện này tiếp tục dấy lên quan ngại xoay quanh câu chuyện thu thập dữ liệu của người trẻ. Vài tháng gần đây, các nhà lập pháp đang theo dõi sát sao tác động của các nền tảng công nghệ đối với thanh thiếu niên.
Theo Đạo luật Quyền riêng tư và Quyền giáo dục gia đình của Mỹ, các chính sách được ban hành để bảo vệ hồ sơ giáo dục của trẻ em và bảo vệ trước các hoạt động theo dõi trên mạng. Theo ông Cahn, thông qua những lỗ hổng không bị biết đến, các nền tảng có thể biến học sinh, sinh viên trở thành đối tượng bị giám sát nhiều nhất thế giới.
Gần đây, Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) đã cảnh báo các nhà sản xuất công nghệ giáo dục về nghĩa vụ bảo vệ quyền riêng tư cho trẻ em. Tuần trước, FTC thông báo kế hoạch dẹp loạn các công ty theo dõi trẻ phi pháp khi học trực tuyến. Trong một tuyên bố, Samuel Levine – Giám đốc Cục Bảo vệ người tiêu dùng của FTC – nói rằng, học sinh phải được phép làm bài tập mà không bị doanh nghiệp theo dõi nhằm khai thác dữ liệu, phục vụ cho kết quả kinh doanh của mình.
Nhà phân tích Bart Willemsen của Gartner cho rằng, trường học và các doanh nghiệp công nghệ giáo dục phải có trách nhiệm minh bạch về điều họ sẽ làm với dữ liệu, nêu chi tiết cách thức sử dụng và vì sao lại cần tới dữ liệu. “Dữ liệu phải phục vụ một mục đích, song mục đích ấy không thể là quảng cáo. Nếu điều gì đó không được thực hiện khi học trực tiếp, nó cũng không nên là một phần của đời sống học tập trực tuyến”. Ông cũng chia sẻ, bộ thông tin này sẽ có tác động lâu dài đến dấu chân kỹ thuật số của trẻ do dữ liệu không dễ gì bị xóa bỏ.
Du Lam (Theo CNN)
Facebook sẽ loại bỏ một số tính năng theo dõi vị trí
Facebook sẽ ngừng một số tính năng có liên quan tới thu thập dữ liệu vào cuối tháng này.