MC: VNG đang phát triển khá nhiều mảng trong lĩnh vực giải trí số, làm thế nào để ông chắc chắn được rằng công ty cũng như toàn thể nhân viên sẽ tập trung hoàn thành tốt mục tiêu?
Lê Hồng Minh: Câu hỏi này cũng là một phần của bài thuyết trình. Khi làm kinh doanh, trong đầu tôi luôn suy nghĩ thấu đáo tại sao mình nhất định làm như thế và làm thế nào để phối hợp mọi thứ lại với nhau. Là một công ty internet hoạt động trong rất nhiều mảng như: gaming, nhà phát hành game, nhà phát triển, âm nhạc, thương mại điện tử, truyện tranh, video,… chúng tôi có rất nhiều dự định bởi hiện nay các ngành này phát triển rất nhanh, bất cứ sản phẩm nào bạn làm ra đều có cả ngàn người sử dụng. Tích hợp nhiều thứ, đặt câu hỏi tại sao người ta làm thế và sau đó tổ chức đội ngũ và nguồn lực xung quanh.
Cám ơn Max. Tôi sẽ tiếp tục bài thuyết trình của mình, cám ơn bạn rất nhiều!
Tôi cảm thấy khá may mắn khi VNG khởi nghiệp từ 10 năm trước đây, chúng tôi đã cho ra mắt game đầu tiên và đạt được 50.000 người chơi trong vòng 4 tháng, 200.000 người chơi trong vòng 12 tháng. Lần mua nhượng quyền đầu tiên game Võ Lâm Truyền Kỳ đã trở thành một hiện tượng văn hóa – xã hội. Giờ đây, 10 năm trôi qua và nó vẫn thành công ở thị trường trong nước. Tiếp tục những năm sau đó, chúng tôi phát hành thêm nhiều thể loại game khác, đầu tiên là Võ Lâm Truyền Kỳ, sau đó là Gunny - một game rất phổ biến tại Thái Lan.
Câu chuyện này nói về một nhóm phát triển, gồm 10 người làm việc cùng nhau trong một căn hộ ở Thẩm Quyến, đã quyết định phát triển và phát hành game tại Việt Nam trước khi họ trở thành một nhà phát triển rất lớn tại Trung Quốc từ 6 năm về trước. 2 năm tiếp theo, chúng tôi giành được quyền mua Dota Truyền Kỳ, một game đang khá nổi tại Việt Nam và Trung Quốc.
Ngoài ra, cũng có một số game khác chúng tôi tự phát triển. Về cơ bản, rất nhiều công ty trong ngành này, ít nhất là đối với VNG luôn mong đợi làm thế nào để thành công. Điều đầu tiên, phải tìm ra nội dung hay. Vậy nên, họ đi đến Trung Quốc, xem những nhà phát triển game hàng đầu tại đây làm gì, xác định game nào có thể thu mua được.
Tất cả những câu chuyện khi nói về VNG đó là sự thành công của Võ Lâm Truyền Kỳ và một số tựa game khác… Đó đã trở thành một yếu tố then chốt để thắng lợi trong thị trường phát hành game tại Việt Nam. Đây là một đoạn đường khá khó khăn để đi, bởi vì làm thế nào chúng ta biết được game nào sẽ phát triển? Ví dụ, một game hàng đầu tại Hàn Quốc mà tôi đã từng chơi và rất thích nó, nhưng lại thất bại ở Việt Nam. Cơ bản, thành công và thất bại ở rất gần nhau nhưng không ai giải thích được tại sao mình thành công trong trường hợp đó và tại sao mình lại thất bại trong trường hợp này. Vì vậy, kế hoạch là phát triển càng nhiều game càng tốt và mong chờ một trong những game đó sẽ thành công.
Cách đây 10 năm, chúng tôi đã phát hành ra 100 loại game đơn giản, trung bình có 80 - 90% bị thất bại trong vòng một tháng, 10% phải xây dựng lại nền tảng.
Thật sự, có rất nhiều người nói về cách làm sao để thu hút người chơi. Từ trước tới nay, có thể thấy rất nhiều người Việt Nam làm marketing theo phương pháp truyền thông như PR, sự kiện offline. Khi bạn đến Đài Loan, bạn sẽ thấy rất nhiều bảng billboard ngoài đường và khi đi đến Hàn Quốc, bạn sẽ thấy họ bỏ ra rất nhiều tiền để làm quảng cáo trên tivi cho game mobile, đó là những nhà phát hành game truyền thống.
Cũng có rất nhiều nhà phát hành game tìm kiếm một công ty điều hành tốt giống những gì VNG có, như: kỹ thuật giỏi, chăm sóc khách hàng tốt, quản trị game tốt, chúng tôi có thể tổ chức nhiều sự kiện cộng đồng. Nhiều nhà phát hành game đã không làm một số thứ trên nhưng thật sự đó là điều họ phải làm.
Từ những ngày đầu, VNG đã đầu tư rất nhiều vào thị trường nội địa, hệ thống thanh toán và trở thành những lợi thế giá trị trên thị trường toàn cầu. Chúng tôi đã xây dựng hệ thống thanh toán cho game PC từ 10 năm về trước và điều đó giúp ích rất nhiều cho việc kinh doanh game PC. Chúng tôi cũng tự xây dựng một trung tâm dữ liệu riêng và các phần mềm cho game. VNG là một trong những nhà điều hành hàng đầu tại Việt Nam, chúng tôi đã tự phát triển game của mình và phân phối đến gần 30 000 người chơi game tại Việt Nam. Đó là cách chúng tôi thành công trong lĩnh vực game PC.
8 năm trước, tôi cảm thấy rất vui khi hầu hết các game phát hành đều thành công ngoài mong đợi cho đến khi thị trường game thay đổi lớn trong 2, 3 năm qua trở lại đây. Sự chuyển dịch từ máy tính sang di động đã thay đổi rất nhanh, kéo theo các nhà phát hành game cũng phải thay đổi để kịp với xu thế. Chúng tôi có những sản phẩm là game và sản phẩm về nội dung số như Zing music và tin tức mà chúng tôi nhận thấy có 70% người dùng sản phẩm trên di động, tiết kiệm thời gian chính là tiết kiệm tiền bạc.
Trong năm nay, chúng tôi đã cho ra mắt 300 games (PC, web và Mobile game).
Lúc trước, khi phát hành game và thu hút 50.000 người dùng là quá tệ, tôi thật sự không quan tâm nhưng bây giờ, con số 50.000 là điều không tưởng, nó rất khó khăn. Mọi thứ đang thay đổi. Khi tìm nội dung thì có quá nhiều nội dung hay; chúng tôi đến Trung Quốc tìm các nhà phát triển hàng đầu nhưng bây giờ khi đến Trung Quốc thì lại có quá nhiều, khả năng chọn nội dung hàng đầu lại càng khó hơn.
Game số 1 ở Trung Quốc năm vừa qua – Dota Truyền Kỳ, không có ai biết rằng đã được phát hành năm 2013 và dường như không đi vào đâu. VD: game Candy Crush, Clash of Clan không ai biết được nó sẽ thành công cho đến khi nó xảy ra, vì thế bây giờ không ai dự đoán được khi nào game sẽ đạt hit hay thất bại. Mọi thứ đều tự nhiên xảy ra. Thông thường chúng tôi nói chuyện với các nhà phát triển, cố gắng phát triển mối quan hệ lâu dài, xem những dự án tiềm năng nhưng bây giờ, khi đến những thị trường địa phương lớn đó, họ cũng không biết dự án tiếp theo sẽ ra sao, kể cả họ cũng vẫn không biết bản thân họ,
Làm thế nào để có thể chọn một nội dung tốt để phát hành, kể cả chúng ta làm khảo sát, kể cả có nhiều người Việt Nam chơi game của Trung Quốc, 6000 mobile game cho giới trẻ. 60 game hàng đầu chỉ chiếm 8% của toàn bộ thị trường, có nghĩa là 5940 game còn lại, rất khó để xác định.
Trước đây, chúng tôi sử dụng mạnh các hệ thống đại lý đối với PC game, hành vi của người chơi không có sự khác biệt lớn, phản ứng nhẹ nhàng. Nhưng khi họ chơi game mobile, hành vi của họ rất khác, chúng tôi thử rất nhiều cách để đẩy những người chơi game PC, nhưng chúng tôi phát hiện ra họ thay đổi hành vi của mình, hành vi của họ rất khác nhau. Chúng tôi có 150 đội chăm sóc khách hàng tốt nhất ở Việt Nam, hơn 10 năm qua đã giải quyết hơn hàng triệu vấn đề người chơi game PC, 300.000 đại lý khách hàng trả lời và chăm sóc khách hàng trên nền tảng. Tuy nhiên, đối với những người chơi game mobile hiện nay họ sẽ không gọi cho bạn. Nếu họ không thích game, họ không còn bận tâm để than phiền với nhà phát hành mà chỉ đơn giản ngừng chơi, xóa game.
Nhiều người áp dụng các kiểu marketing truyền thống như pr, offline, tổ chức hàng ngàn sự kiện, nhưng đó vẫn chưa phải là những yếu tố quan trọng, thứ quan trọng nhất chúng ta đối mặt đó là tại sao nhà phát triển cần đến nhà phát hành? Bạn nên nghĩ về nó, vai trò của nhà phát hành là gì? Đó là mang đến người dùng, tất cả mọi người có thể sử dụng facebook, google, quảng cáo để tìm người dùng đó không phải là những thứ mà bạn có thể nói. Tôi có 10% cơ hội cao hơn so với những người khác, đó là bởi vì google và fb rất dễ để xây dựng hệ thống, con người dễ dàng trả tiền và đổi lấy người chơi.
2 là phương pháp thanh toán. Một số nhà phát hành game nhỏ tại Việt Nam sử dụng hệ thống thanh toán địa phương, còn phương pháp thanh toán quốc tế thì sao? Tại sao Apple và Google lại sử dụng phương pháp thanh toán quốc tế đó. Đó cũng là một lý do, bạn có thể thấy xu hướng phát triển của toàn cầu và vai trò của nhà phát hành ngày càng giảm.
Tự hỏi bản thân chúng ta sẽ ở đâu nếu 5 năm nữa, toàn cầu, họ có thể tự thâm nhập vào thị trường nên họ sẽ không cần đến nhà phát hành nữa. Điều đó đã thật sự xảy ra. Tất cả game hạng top tại Việt Nam đều là từ nước ngoài. Mobile game tại Trung quốc đến được với chúng ta thì đó là game toàn cầu.
Chúng ta sẽ làm gì, nhìn vào nội dung, làm sao để căn bằng giữa phát hành và phát triển. May mắn là chúng tôi đã đầu tư phát triển trong 7 năm vừa rồi. Từ năm nay, chúng tôi phát triiển nội dung trở thành nguồn nguyên liệu trong game, đạt được 25% game của chúng tôi bây giờ. Chúng tôi cũng đang cố franchise với các nhà phát triển tại Trung Quốc, Hàn Quốc và mong là với một số nhà phát hành trong khu vực.
Về thanh toán, chúng tôi làm gì lúc này? Chúng tôi xây dựng lại hệ thống thanh toán cho mobile từ con số 0.
Một vài năm trước, chúng tôi đầu tư zalo, thật may mắn là nó có vị trí dẫn đầu trong thị trường. Làm thế nào mở rộng phát hành game trên zalo, platform, tiêu tiền trên aps, làm thế nào giữ khách hàng, mà lần tới ta không cần phải mang một game mới với một nội dung mới.
Đây là những gì chúng tôi nghĩ và chúng tôi sẽ làm, tôi mong là kết quả sẽ tốt đẹp để tôi có thể chia sẻ với bạn. Cả một thị trường toàn cầu rất lớn, đây là những thứ chúng tôi nghĩ và muốn chia sẻ với các bạn, có thể không liên quan lắm nhưng tôi nghĩ có thể những người như chúng ta phải phát triển user platform, nhưng với nhà phát triển nhỏ hoặc các nhà phát triển muốn trở thành nhà phát hành không nhất thiết phải như chúng tôi bởi vì nguồn lực và khả năng và phải sống sót trong thị trường toàn cầu vì thế phải nhìn tập trung và phần nào là điểm mạnh chúng ta, không thể ra ngoài mua game và nếu may mắn sẽ thành công. Tôi nghĩ những nhà phát hành game đi theo cách truyền thông trước đây sẽ gặp nhiều khó khăn để trụ vững trong thị trường như hiện nay.
Bảo Việt