Nghệ sĩ Kim Xuyến sinh năm 1945 tại Hà Nội, bắt đầu hoạt động nghệ thuật tại Nhà hát Kịch Hà Nội từ năm 1962. Với khuôn mặt phúc hậu, bà ghi dấu ấn với nhiều vai diễn trên sân khấu kịch và cả phim truyền hình. 

Nữ nghệ sĩ diễn chủ yếu các vai phản diện, hài hước, để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng khán giả. Các vở kịch bà tham gia gồm: Hà Nội mùa đông năm 46, Hoa và cỏ dại, Bức tranh mùa gặt, Tiền tuyến gọi, Kỷ niệm những ngày nghiệt ngã... Ngoài ra, các phim truyền hình có sự góp mặt của nghệ sĩ Kim Xuyến cũng khá nhiều: Đông - Ki ra phố, Nửa vầng trăng còn lại, Con sẽ làm cô chủ, Năm ngày làm thượng đế, Canh bạc...

Nghệ sĩ Kim Xuyến.

Chia sẻ với VietNamNet, nghệ sĩ Kim Xuyến cho biết vẫn say mê nghệ thuật. Ở tuổi 78, bà vẫn đi xe máy đến phim trường. 

"Nhiều tuổi rồi nên tôi mắc nhiều bệnh lắm, không mạnh khoẻ như trước, nhiều hôm trái gió trở trời là nằm bệt một chỗ nhưng vì quá yêu nghề nên ai mời đóng vai gì tôi cũng nhận lời, xa mấy vẫn đi. Có những hôm 8 - 9h tối mà đạo diễn gọi, tôi vẫn đi xe máy tới phim trường.

Con cháu trong nhà bảo nghỉ ngơi, đừng có say mê như thế nhưng tôi không chịu. Tôi tham gia phim ảnh hoặc tiểu phẩm cũng không phải vì tiền bạc. Tiền thù lao cho một vai phụ nhiều khi không đủ xăng xe đi lại nhưng tôi vẫn thích. Đã là diễn viên mà không đi diễn, tôi cảm thấy thiêu thiếu điều gì đó trong cuộc sống", bà chia sẻ.

Bức ảnh chụp cùng chồng lúc trẻ được nghệ sĩ Kim Xuyến luôn mang theo bên mình.

Có thời gian, nghệ sĩ Kim Xuyến diễn xong là về nhà vì chăm chồng bạo bệnh, ít khi xuất hiện tại họp báo ra mắt phim. Chăm chồng tai biến từ năm 2004 tới khi ông mất gần 19 năm, dù biết sẽ có ngày phải chia xa nhưng bà vẫn cảm thấy trống trải. Gần đây, bà dự sự kiện nhiều hơn, cũng là để vơi đi nỗi buồn. 

Mắt rưng rưng, mở ví, rút ra tấm ảnh đen trắng được ép plastic cẩn thận, bà tâm sự: "Từ ngày ông ấy mất, tôi treo khắp nhà những bức ảnh lúc còn trẻ của chúng tôi. Cả trong ví, tôi cũng để một bức ảnh như nhắc nhở mình và con cháu về tình nghĩa vợ chồng thuỷ chung, cũng như thấy ông ấy ở gần bên. Đi bất cứ đâu, tôi đều mang ảnh ra ngắm nghía, tâm sự với ông mọi điều xảy ra trong cuộc sống. Tuổi này rồi, con cái chăm sóc tới mấy cũng không bằng người bạn tâm tình kề bên".

Nghệ sĩ Kim Xuyến tâm sự, khi bước chân vào con đường nghệ thuật, nhiều người có ánh nhìn không hay với giới nghệ sĩ. Nghệ sĩ đi nhiều, gia đình không chu toàn được nên rất dễ tan vỡ. Bởi thế, cả đời theo đuổi nghệ thuật nhưng bà luôn đi theo tôn chỉ phải giữ tổ ấm nhỏ hạnh phúc, bình yên.

Bà bén duyên với chồng năm 19 tuổi, trong một trận bóng đá giao hữu. Khi ấy, Kim Xuyến là nghệ sĩ của Đoàn văn công Hà Nội, chồng bà là thành viên của đội bóng pháo binh. Họ về chung một nhà năm Kim Xuyến 20 tuổi qua buổi lễ đơn giản, chỉ có buồng cau làm sính lễ. Cả hai có với nhau 3 con (2 gái và 1 trai).

Nhiều người ngưỡng mộ bà nhiều năm chăm chồng bạo bệnh nhưng không hề phàn nàn, kêu ca. Với bà, ai ở hoàn cảnh đó cũng sẽ như mình.

“Quy luật cuộc đời rơi vào nhà ai người nấy nhận, nhất là tuổi già sao biết trước được điều gì. Tôi là diễn viên, đi diễn gặp bạn bè suốt. Ông ấy nằm một chỗ, cũng có lúc khó tính, cũng có lúc lo lắng cho vợ.

Có lần tôi đi diễn xa, ông ấy hỏi: "Đi mãi thế à? Xa quá đi làm gì?". Tôi dỗ dành bảo ông ở nhà chờ, xong việc sẽ về sớm. Có lần đóng phim ở Hà Tây, hơn 12h đêm mới kết thúc, tôi vẫn bắt xe về nhà vì biết chồng đang chờ. Vợ chồng gắn bó với nhau lúc khoẻ mạnh cũng như lúc đau yếu, ngoài tình yêu, còn có tình thương và thấu hiểu. Giờ tôi đi diễn xa, về nhà chẳng còn ông ấy hỏi han, có lúc buồn khóc một mình”, nữ nghệ sĩ chia sẻ.

Năm nay, một cái Tết vắng người chồng thân thương, nghệ sĩ Kim Xuyến chia sẻ bà chấp nhận thực tế đó.

"Con người chết đi, sẽ đi về trái tim của những người đang sống. Có mặt trong nhau, là sự tiếp nối của nhau, nên ta sống không chỉ cho chính mình nữa. Ta cần sống cho cả những người đã khuất đang còn trong trái tim ta, sống sao xứng đáng, không hổ thẹn với người đã đi xa", bà tâm niệm.