Facebook sẽ đầu tư 5,7 tỷ USD đổi lấy 9,99% cổ phần trong Jio Platforms, công ty công nghệ thuộc tập đoàn Reliance Industries của tỷ phú Mukesh Ambani. Jio Platforms lại sở hữu nhiều dịch vụ, trong đó có Reliance Jio – nhà mạng phát triển với tốc độ vũ bão dù mới ra đời chưa đầy 4 năm – với 388 triệu người dùng. Ngoài ra, nó còn có các ứng dụng như xem phim qua mạng, mua hàng trực tuyến, tin tức.

Thương vụ bao gồm quan hệ đối tác thương mại với WhatsApp, nhiều khả năng mở đường để Facebook kiếm tiền từ 400 triệu người dùng của phần mềm nhắn tin này tại Ấn Độ. Nó diễn ra trong bối cảnh ngành công nghệ Ấn Độ bước vào thời kỳ quan trọng. Thị trường vẫn tăng trưởng như các công ty toàn cầu khó thu được lợi nhuận do quy định thay đổi, khiến các doanh nghiệp như Facebook phải thành lập liên minh nếu muốn đổ tiền vào. Đây là khoản đầu tư khổng lồ đúng lúc nền kinh tế toàn cầu trong giai đoạn bất ổn.

“Công thức thắng lợi”

Mark Zuckerberg cho biết Ấn Độ là quê hương của cộng đồng Facebook và WhatsApp lớn nhất thế giới. Ấn Độ cũng có hơn 60 triệu doanh nghiệp nhỏ và phần lớn “cần các công cụ điện tử mà họ có thể dựa vào để tìm kiếm, tương tác với khách hàng, phát triển kinh doanh”. Trong blog, Zuckerberg viết đây là điểm Facebook có thể giúp đỡ và đó là lý do họ hợp tác với Jio để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp Ấn Độ tạo cơ hội mới.

Trong một thông điệp bằng video, tỷ phú Ambani vạch ra hàng loạt cơ hội phía trước, trong đó nhắc tới quan hệ “tương lai gần” giữa nền tảng thương mại điện tử JioMart và WhatsApp sẽ trao quyền cho gần 30 triệu cửa hàng nhỏ “giao dịch điện tử với mọi khách hàng trong khu vực”. Điều này đồng nghĩa người dân sẽ đặt hàng và được giao hàng nhanh hơn từ các cửa hàng địa phương.

Ông Ambani gọi đây là “công thức thắng lợi” mà sau này có thể mở rộng để phục vụ các thành phần quan trọng khác trong xã hội, như nông dân, doanh nghiệp vừa và nhỏ, sinh viên, giáo viên, nhân viên y tế.

Nhiều đất để phát triển

Ấn Độ đang trong cuộc bùng nổ Internet. Đây là thị trường smartphone lớn thứ hai thế giới và hàng trăm triệu người dùng háo hức mua sắm trực tuyến, nghe nhạc hay xem phim qua mạng. Nó cũng còn nhiều cơ hội để phát triển khi mà có đến gần 600 triệu người chưa được kết nối Internet.

Đó là lý do vì sao các gã khổng lồ như Alibaba, Amazon, Google, Tencent, SoftBank và hàng loạt hãng khác đã “bơm” hàng tỷ USD vào thị trường Internet Ấn Độ.

Theo hãng nghiên cứu Bernstein, khoản đầu tư vào Jio là một trong các thương vụ lớn nhất mà Facebook có thể thực hiện và có thể giúp mạng xã hội thử nghiệm thứ giống với WeChat, siêu ứng dụng của Trung Quốc.

Ông Ambani vô cùng có ảnh hưởng trong việc định hình ngành công nghệ của Ấn Độ. Bernstein mô tả tập đoàn của ông như “Exxon, AT&T, Amazon hòa làm một”. Tỷ phú khai trương Reliance Jio trong tháng 9/2016 với khuyến mại vô tiền khoáng hậu: khách hàng mới được truy cập 4G miễn phí trong 6 tháng. Điều đó châm ngòi cho cuộc chiến giá cả và buộc các hãng khác phải giảm mạnh  giá cước.

Theo người phát ngôn, họ chọn tên Jio đơn giản vì nó gần giống “oil” (dầu khí) viết ngược, lĩnh vực kinh doanh chính của Reliance Industries. Tuy nhiên, Jio cũng có nghĩa là “sống” trong tiếng Hindi và ông Ambani đã thúc đẩy hàng trăm triệu người Ấn Độ có được cuộc sống số.

Với việc Ấn Độ đưa ra quy định mới cho ngành công nghệ, tạo rào cản cho các hãng công nghệ quốc tế, ông Ambani trở thành “người gác cổng” của Internet nước này. Khoản đầu tư của Facebook đã giúp giá trị của Jio Platforms đạt gần 66 tỷ USD còn ông Ambani trở thành người giầu nhất châu Á, soán ngôi Jack Ma.